|
Ito ay isang hindi-WLC na artikulo. Kapag gumagamit ng mga pinagkukunan mula sa mga labas na may-akda, kami’y naglalathala lamang ng nilalaman na may 100% pagkakatugma sa Bibliya at sa mga kasalukuyang paniniwalang biblikal ng WLC. Kaya ang ganitong mga artikulo ay maaaring ituring na parang direktang galing sa WLC. Kami’y lubos na pinagpala sa paglilingkod ng maraming tagapaglingkod ni Yahuwah. Ngunit hindi namin inaabiso ang aming mga kasapi na galugarin ang iba pang gawa ng mga may-akda na ito. Ang mga gawang iyon ay hindi na namin isinama mula sa paglalathala dahil ang mga iyon ay naglalaman ng mga kamalian. Nakalulungkot, wala pa kaming nahahanap na paglilingkod na walang dungis. Kung ikaw ay nagulantang sa ilang hindi-WLC na inilathalang nilalaman [artikulo/episodyo], tandaan ang Kawikaan 4:18. Ang aming pagkakaunawa ng Kanyang patotoo ay umuusbong, sapagkat mas maraming liwanag sa ating landas. Mas itinatangi namin ang katotohanan nang higit sa buhay, at hangad ito saanman ito matatagpuan. |
Basal: Ang Olibong Diskurso na ibinigay ni Yahushua sa Mateo 24-25 ay naging pinagkunan ng maraming haka-haka tungkol sa katapusan ng panahon at kailan si Yahushua na sinabi na siya’y babalik. Sa artikulong ito, gagawa ako ng isang kaso na ang mga bagay na nahulaan ni Yahushua sa Mateo 24-25 ay hindi mga propesiya ng mga bagay na magaganap sa ating hinaharap, kundi sa halip, ang mga bagay na ito ay natupad na mula 64 AD hanggang 70 AD.
Ang unang susi upang ipaliwanag ang siping ito ay para pansinin na si Yahushua ay tumutugon sa mga katanungan na inihanda ng kanyang mga alagad. Sa mga berso 1-3, si Yahushua at kanyang mga alagad ay nililisan ang templo, at ang mga alagad ay 
namamangha sa kadakilaan ng laki ng templo. Sinabi sa kanila ni Yahushua na ang malaking templo na hinahangaan nila ay mawawasak sa isang punto sa hinaharap hanggang sa isang saklaw na walang iisang bato ang maiiwang nakatayo sa isa pa. Hindi mahirap na maisip na ang mga alagad na masisindak nang marinig ang biglaang hula na ang mismong sentro ng kanilang relihiyon at pambansang pagkakakilanlan ay mabubura, kaya likas nilang tinanong ang katanungan, “Sabihin mo po sa amin, kailan magaganap ang mga bagay na ito at ano ang palatandaan ng iyong pagdating, at ng katapusan ng panahon?”
Ang mga berso na nagpapatuloy ay sinasagot ang katanungan kung kailan ang pagkawasak ng templo ay magaganap at anong tanda ng pagdating ni Yahushua at ang katapusan ng panahon. Ang “palatandaan ng iyong pagdating” at “ng katapusan ng panahon” ay laganap na naunawaan nang mali sa eskatolohikong kabilugan. Ito marahil kung bakit ang mga dispensasyonalista ay nakikita ang mga propesiyang ito bilang malayo sa hinaharap. Ipapaliwanag ko kung ano ang ibig sabihin ng pagdating ni Kristo at ng katapusan ng panahon kinamamayaan sa artikulong ito. Sa ngayon, dapat nating tandaan na magiging medyo kakaiba para kay Yahushua na pabayaan ang katanungan ng alagad at tumungo sa paghula sa isang bagay na magaganap na malayong hinaharap na walang kinalaman sa kanyang radikal na prediksyon.
Ang ikalawang susi upang maunawaan ang propetikong teksto na ito ay ang pagkakaunawa kung sino ang direksyon ng mga salita ni Yahushua. Mayroon bang isang ika-21, ika-22, ika-23, o ika-24 na siglong tagapakinig si Yahushua sa kaisipan, o mayroon siyang unang siglong tagapakinig na Hudyo sa kaisipan? Sinong tinutukoy ni Yahushua rito?
“Sumagot si Yahushua at sinabi sa kanila, ‘Mag-ingat kayo! Huwag kayong palilinlang kaninuman. Sapagkat maraming darating na gagamit ng aking pangalan, na magsasabing sila ang Kristo, at marami silang maililigaw. At makaririnig kayo ng mga digmaan at ng usap-usapan ng mga digmaan. Mag-ingat kayo at huwag kayong mabahala, sapagkat kailangang mangyari ito, ngunit hindi pa ito ang wakas. Lulusob ang mga bansa laban sa ibang bansa, at magdidigmaan ang mga kaharian. Magkakaroon ng taggutom at lilindol sa iba’t ibang dako. Subalit ang lahat ng mga ito ay simula pa lamang ng paghihirap na katulad ng sa panganganak. Pagkatapos ay dadakpin kayo upang pahirapan at kayo’y papatayin. Kayo ay kamumuhian ng lahat ng mga bansa dahil sa aking pangalan. Maraming tatalikod sa pananampalataya, magkakanulo sa isa't isa at mapopoot sa isa’t isa. Maglilitawan ang maraming huwad na propeta at lilinlangin nila ang marami. Dahil sa paglaganap ng kasamaan, marami ang manlalamig sa kanilang pag-ibig. Ngunit ang matirang matibay hanggang wakas ay maliligtas. At ang ebanghelyong ito ng kaharian ay ipangangaral sa buong daigdig bilang patotoo sa lahat ng mga bansa. Pagkatapos ay darating ang wakas.’” (Mateo 24:4-14).
“Mag-iingat kayo at huwag KAYONG papalinlang.”
|
Pansinin na ang ikalawang panauhang panghalip na “kayo” ay paulit-ulit na ginamit. “Mag-iingat kayo at huwag KAYONG papalinlang.” “Makaririnig kayo ng mga digmaan at ng usap-usapan ng mga digmaan. Mag-ingat KAYO at huwag kayong mabahala.” “Pagkatapos ay dadakpin KAYO upang pahirapan,” atbp. Kayo, kayo, kayo, kayo.
Kapag ang mga Kristyano ay binabasa ang propesiya, hilig nilang ipalagay na si Yahushua ay tinutukoy ang isang malayong henerasyon sa nakalipas na ilang libong taon. Dahil dito, binabasa nila ang kanyang mga pahayag na parang siya ay nagsasalita sa atin o ang ating nalalapit na hinaharap na kapatid kay Kristo. Gayunman, kung si Yahushua ay hinuhulaan ang mga bagay na magaganap para sa isang henerasyon, libu-libong taon ang nakalipas, bakit hindi ginamit ni Yahushua ang salitang “sila” sa halip na “kayo”? Ang katunayan na si Yahushua ay paulit-ulit na sinasabi na “kayo” sa halip na “sila” ay malakas na nagpapahiwatig na si Yahushua ay mayroong unang siglong alagad sa kaisipan sa halip na ilang panghinahirap na henerasyon ng mga Kristyano. Kailanman ang isa ay nagsasalita sa “iyo” at ginagamit ang salitang “kayo,” likas mong ipinapalagay na sila’y nagsasalita at nakikipag-usap sa “iyo,” hindi sa iyong mga inapo.
Gayong inilagay ni Brian Godawa sa kanyang aklat, End Times Bible Prophesy: It’s Not What They Told You, “Pag-isipan kung gaano litung-lito ang mga alagad na isipan na si Yahushua ay nagsasalita sa kanila noong ibig niyang sabihin para sa iba. Tunay nga, sinasabi ko sa iyo, minamahal na mambabasa ng artikulong ito, pag-isipan na nakaupo sa isang sermon sa simbahan kung saan ang isang pastor ay patuloy na nagsasalita sa iyo, ngunit hindi niya ibig sabihin ang para sa iyo, kundi sa halip ay isa pang panghinaharap na henerasyon ng mga Kristyano. Tiyak na mapapatingin ka sa paligid at magtataka, Bakit niya sinasabing ‘ikaw’ na parang siya ay nagsasalita sa atin? Bakit hindi niya sinasabing ‘sila’? Kaya ang konteksto ng buong diskurso ay nagsasalita para sa mga nakikinig sa kanya: kayo, hindi sila.”
Noong sinabi ni Yahushua, ‘Sa aba ninyo, mga guro ng kautusan at mga Pariseo’ (23:29), ibig niyang sabihin ay ang mga tagapagturo ng kautusan (iskriba) at mga Pariseo na nakikinig sa kanyang sermon, hindi isang panghinaharap na henerasyon ng mga iskriba at mga Pariseo. Noong sinabi niya, ‘Nakikita ba ninyo ang lahat ng’ mga gusali at mga templo (24:2), nagsasalita siya sa kanyang mga alagad, hindi sa isang malayong henerasyon ng mga alagad. Ang kanyang buong diskurso ay naglalaman ng mahigit apatnapung sanggunian sa “kayo” — apatnapu! Ang mga inakalang literalista ay nagmamataas sa kanilang sarili sa pagkuha sa mga propesiya nang literal. Sa kasong iyon, sila’y medyo hindi komportable kapag binabaluktot nila ang halata, literal na mga sanggunian ng mga salita ni Yahushua na matalinhagang inangkop sa sinuman sa ilang libong taong nakalipas.
Syempre, ang isa ay maaaring ipunto na maraming beses ginamit ni Yahushua ang salitang “kayo,” ngunit hindi niya lamang ibig sabihin sa kanyang mga tagapakinig sa unang siglo. Halimbawa, ang Sermon Sa Bundok ay puno ng mga pagkakataon ng “kayo.” “Ibigin ninyo ang inyong mga kaaway at ipanalangin ninyo ang mga umuusig sa inyo” ay isang halimbawa. Ang futurista ay maaaring sumalungat na kung ang ikalawang panauhang maramihan sa Olibong Diskurso ay hinaharangan ang isang huling henerasyon, pagkatapos sa pamamagitan ng kaparehong pangangatuwirang ito, maaari nating pabayaan ang lahat ng sinabi ni Yahushua sa kanyang mga pagtuturo maliban kung gumamit siya ng ikatlong panauhang terminolohiya. Buhat nang sinabi ni Yahushua, “Ibigin ninyo ang inyong mga kaaway at ipanalangin ninyo ang mga umuusig sa inyo,” hindi ako obligado na sundin iyon, at ayos lang na mapoot sa aking mga kaaway, tama? Ibig niya lamang sabihin ay para sa mga tao na nakaupo para makinig sa kanya sa panahong iyon, tama?
Ang problema sa pagsalungat na ito ay ang Sermon Sa Bundok at ang Olibong Diskurso ni Yahushua ay dalawang ganap na magkaibang monologo. Sa nauna, ang sermon ni Yahushua ay may kinalaman sa moral na pamumuhay, paano ang bayan ni Yahuwah mangangasiwa sa kanilang sarili. Sa nahuli, tumutugon si Yahushua sa isang partikular na katanungan na inayos ng isang tiyak na pangkat ng mga tao tungkol sa isang espesyal na kaganapan at ang eksaktong tiyempo ng pangyayaring iyon. Tunay nga, ang Sermon sa Bundok ni Yahushua ay naaangkop sa modernong Kristyano. Gayunman, habang ang mga pagtuturo ni Yahushua ay para sa lahat ng mga henerasyon, nananatili siyang nagsalita sa kanyang mga tagapakinig ng unang siglo. Ang mga kasulatan ng Bagong Tipan din ay para sa lahat ng mga henerasyon ngunit isinulat para sa partikular na mga simbahan.
Sa pagwawakas ng diskurso ni Yahushua, sinasabi niya, “Tinitiyak ko sa inyo, hindi lilipas ang salinlahing ito, hanggang hindi nagaganap ang lahat ng mga ito.” (Mateo 24:34). Ang maliwanag na kahulugan ng bersong ito ay ang henerasyon na sinasalita ni Yahushua, ang mga tao na nabubuhay sa panahon na ibinigay niya ang Olibong Diskurso, ay hindi lilipas hanggang ang lahat na hinulaan niya ay natupad.
Iyong mga kumakapit sa Dispensasyonalismo ay sinusubukang muling ipaliwanag ang kahulugan ng pariralang “ang salinlahing ito” kaya ang propesiyang ito ay hindi tinutukoy ang unang siglong henerasyon. Maraming dispensasyonalista ay magtatalo na ang “salinlahi” ay nangangahulugang “lahi ng mga Hudyo.” Ang mga Hudyo ay hindi mawawalan ng pag-iral hanggang ang lahat ng mga propesiya ay natupad, at buhat nang ang mga Hudyo ay patuloy hanggang sa panahong ito, ang mga propesiya ni Yahushua ay patuloy na naghihintay ng katuparan sa hinaharap. Ang ibang dispensasyonalista ay sasabihin na sa “salinlahing ito,” hindi ibig sabihin ni Yahushua na kanyang mga kapanahunan kundi isang panghinaharap na henerasyon. Sinabi niya na ang panghinaharap na salinlahi ay makikita ang mga palatandaang ito ay hindi lilipas. Ang panghinaharap na henerasyong iyon ay maaaring tayo o isang salinlahi sa ating hinaharap.
Hindi ko matagpuan ang alinman sa mga interpretasyon ng “salinlahing ito” na mapaninindigan. Tungkol sa unang dispensasyonalistang paliwanag, ang aking suliranin ay ang salitang Griyego sa tekstong ito na isinalin bilang “salinlahi” ay genea. Ayon sa The Louw-Nida Greek-English Lexicon, “Ang pagpapahayag ‘ang mga tao ng salinlahing ito’ ay maaari ding ipahayag bilang ‘mga tao na nabubuhay ngayon’ o ‘ang mga tao ng kasalukuyang panahon na ito.’” Hindi nito ibig sabihin na ang “lahi ng mga Hudyo” saanman sa Bagong Tipan.
Sa kanyang aklat na Matthew 24 Fulfilled, nagbalangkas si Brian Godawa ng 14 na lugar kung saan ang “salinlahing ito” (genea sa Griyego) ay ginamit, at hindi kahit minsang tinutukoy lamang ang lahi ng mga Hudyo. Tingnan natin ang kaunti sa mga halimbawang iyon.
Mateo 11:16 (ikumpara sa Lucas 7:31): “Ngunit saan ko itutulad ang lahing ito? Ito ay katulad ng mga batang nakaupo sa mga pamilihang dako at tinatawag ang kanilang mga kasama.”
Mateo 12:39 (ikumpara sa Marcos 8:12, Lucas 11:29): “Kayo ay isang lahing masama at mapangalunya. Mahigpit kayong naghahangad ng isang tanda. Walang tanda na ibibigay sa inyo kundi ang tanda ni Jonas na propeta.”
Mateo 12:41 (ikumpara sa Lucas 11:32): “Ang mga lalaki sa Nineve ay titindig sa araw ng paghuhukom na kasama ng lahing ito. Sila ang hahatol sa lahing ito sapagkat nagsisi sila sa pangangaral ni Jonas. At narito, ang isang higit na dakila kaysa kay Jonas.”
Mateo 12:42 (ikumpara sa Lucas 11:31): “Ang Reyna ng Timog ay titindig sa araw ng paghuhukom kasama ng lahing ito. Siya ang hahatol sa lahing ito sapagkat nanggaling pa siya sa dulo ng daigdig upang pakinggan ang karunungan ni Solomon. At narito, ang isang higit na dakila kaysa kay Solomon.”
Lucas 11:50-52: “Sisingilin sa lahing ito ang dugo ng lahat ng mga propeta na nabuhos mula pa ng itatag ang sanlibutang ito. Ang sisingilin ay simula sa dugo ni Abel hanggang sa dugo ni Zacarias. Si Zacarias ay pinatay sa pagitan ng dambana at dakong banal. Oo, sinasabi ko sa inyo, ito ay sisingilin sa lahing ito.”
Sa bawat isa sa mga pagkakataong ito ng genea [“ang salinlahing ito”], ibig sabihin ni Yahushua ay ang mga tao na nabubuhay sa panahong iyon.
|
Sa bawat isa sa mga pagkakataong ito ng genea, ibig sabihin ni Yahushua ay ang mga tao na nabubuhay sa panahong iyon. Hindi ko nalalaman ang sinumang iskolar ng Bibliya na kukuha ng isa sa mga halimbawang ito na tinutukoy bilang lahi ng mga Hudyo para sa malinaw na katunayan na ang mga ito ay hindi maaaring ihanay sa anumang salinlahi nang lagpas sa una. Halimbawa, sa Mateo 12:39, sinabi ni Yahushua na ang isang masamang salinlahi ay maghahangad ng isang tanda ngunit walang tandang ibibigay maliban sa tanda ni Jonas. Sapagkat sinasabi ng susunod na berso sa atin, ang tanda ni Jonas ay ang kamatayan at muling pagkabuhay ni Yahushua. “Sapagkat kung paanong tatlong araw at tatlong gabi si Jonas sa loob ng tiyan ng isang dambuhalang isda, gayundin ang Anak ng Tao ay tatlong araw at tatlong gabing mapapasailalim ng lupa.” (Mateo 12:40). Si Yahushua ay bumangon mula sa mga patay sa ika-21 siglo! Siya ay bumangon noong unang siglo! Ang Marcos 9 ay ang talaan ni Yahushua ng pagpapalayas ng isang diyablo mula sa isang lalaki matapos ang kanyang mga alagad ay bigong magawa ito dahil hindi sapat ang pag-aayuno at pananalangin nila antimano. Ito ang konteksto kung saan matatagpuan natin ang mga salita ni Yahushua: “Salinlahing walang pananampalataya! Hanggang kailan ko kayo makakasama? Hanggang kailan ko kayo pagtitiisan?” (Marcos 9:19). Si Yahushua ba ay nananaghoy sa lahi ng mga Hudyo? Paano iyon gumagawa ng anumang saysay?
Sapagkat inilagay ng iskolar ng Bibliya na si Gary DeMar; “Iyong mga tumatanggi na ‘ang salinlahing ito’ ay tinutukoy ang henerasyon na nakikinig ng mga salita ni Yahushua sa konteksto ng Mateo 24 ay dapat panatilihin na ‘ang salinlahing ito’ ay nangangahulugan ng isang bagay na naiiba mula sa paraan na ito’y ginamit sa ibang lugar sa Mateo at sa nalalabi ng Bagong Tipan!”1
Isinulat din ni DeMar, “Mayroong isang lohikal na problema kung ang genea ay isinalin bilang ‘lahi.’ Sapagkat ang ‘lahi’ ay isang sanggunian sa lahi ng mga Hudyo, mababasa ang Mateo 24:34 sa paraang ito: ‘Ang lahi ng mga Hudyo na ito ay hindi lilipas hanggang ang lahat ng mga bagay na ito. Kapag ang lahat ng mga bagay na ito ay natupad, ang lahi ng mga Hudyo ay lilipas na.’ Ito’y hindi gumagawa ng anumang saysay.”2
Kung tinutukoy ni Yahushua ang lahi ng mga Hudyo, gagamitin niya sa salitang Griyego na genes (“lahi”) sa halip na genea (“salinlahi o henerasyon”).8
Sige, kaya ang pagpapaliwanag ng genea upang mangahulugan sa lahi ng mga Hudyo ay hindi mapapanatili, ngunit ano naman ang ikalawang posibleng futuristang interprestasyon? Ano kung ang “salinlahing ito” ay tinutukoy ang henerasyon na makikita ang mga palatandaan na matupad kung kailan ang salinlahi ay mabubuhay? Naiisip ko na ang unang dalawang susi ng pagpapaliwanag na nabasa natin sa artikulong ito ay kinalas ang pagiging totoo ng interpretasyong ito. Una, tandaan na ang buong diskurso ay bilang tugon sa mga katanungan ng alagad: “Kailan magaganap ang mga bagay na ito [ang pagkawasak ng templo]?” at “Ano ang magiging palatandaan ng iyong pagdating?” Ang tugon ni Yahushua ay kargado ng ikalawang panauhang panghalip na “kayo” sa halip na “sila,” malakas na nagpapahiwatig na ibig sabihin ay nagsasalita siya sa mga tagapakinig niya sa panahong iyon! Panghuli, sapagkat aasahan ko na ginagamit ni Yahushua ang salitang “sila” sa halip na “kayo” kung tinutukoy niya ang isang panghinaharap na salinlahi ng mga Kristyano, gayundin na aasahan ko na gagamitin ang pariralang “salinlahing iyon” sa halip na “salinlahing ito.” Ang buong gramatikong istruktura ng Olibong Diskurso ay nagpapahiwatig na si Yahushua ay mayroong unang siglong salinlahi sa kaisipan sa halip na ang huling henerasyon.
Ang tatlong susi ng pagpapaliwanag na ito ay malakas na nagpapahiwatig na si Yahushua ay inasahan ang kanyang mga propesiya na natupad bago ang pagwawakas ng unang siglo. Sumasang-ayon ako sa sinabi ni Thomas Newton, “Para sa akin ay isang pagtataka kung paano ang sinuman ay maaaring tukuyin ang bahagi ng nauunang diskurso hanggang sa pagkawasak ng Jerusalem, at ang bahagi ng katapusan ng sanlibutan, o anumang ibang malayong kaganapan, noong sinabi nang positibo rito sa konklusyon, Lahat ng mga bagay na ito ay matutupad sa salinlahing ito.”3
Ngayon na natukoy na natin ang takdang panahon na inasahan ni Yahushua ang kanyang mga propesiya na matutupad, ating siyasatin ang mga tiyak na bagay na nahulaan ni Yahushua at kung naganap ang mga ito. Hindi ako magdadagdag ng komentaryo nang lubos sapagkat pinapanatili ko ang artikulong ito mula sa pagiging mahaba kaysa sa nararapat. Sa halip, ako sa karamihan sa bahagi, sisipiin lamang ang prediksyon ni Yahushua na sinundan ng isang sitasyon ng isang makasaysayang pinagkunan na nagtatala ng katuparan nito.
Prediksyon: “At makaririnig kayo ng mga digmaan at ng usap-usapan ng mga digmaan. Mag-ingat kayo at huwag kayong mabahala, sapagkat kailangang mangyari ito, ngunit hindi pa ito ang wakas.” (Mateo 24:6)
Katuparan: Ang propesiyang ito ay mahalaga sa pagbibigay ng hudyat sa tanda ng pagkawasak ng Jerusalem at pagdating ni Yahushua dahil, sa puntong ito, ang Roma ay nakararanas ng hindi pa nagaganap na kapayapaan na tinatawag na “Pax Romana,” na nangangahulugang “ang kapayapaan ng Roma.” Ang buong daigdig ay palaging mayroong digmaan at mga usap-usapan ng mga digmaan, kaya ang propesiyang ito ni Yahushua ay magiging panlahat, hindi tiyak, at walang kaugnayan sa anumang ibang makasaysayang panahon maliban sa unang siglo, sa “panahon ng kapayapaan” na ito.
Sa Histories 5.9, isinulat ni Tacitus, “Sa ilalim ng pamumuno ni Tiberius, ang mga bagay-bagay ay tahimik…” (pamumuno ni Tiberius, 14-37 AD). Sa kanyang Histories 1.2 (Enero – Marso, 69 AD), isinulat ni Tacitus, “Ang kasaysayan kung saan ang pinapasok ko ay isang panahon na mayaman sa mga sakuna, kakila-kilabot sa mga labanan, nasira sa mga sibil na pagpupunyagi, nakakatakot maging sa kapayapaan. Apat na emperador ang bumagsak sa tabak; mayroong tatlong digmaang sibil, maraming banyagang digmaan, at madalas magkasabay. Mayroong tagumpay sa Silangan at kamalasan sa Kanluran. Ang Illyricum ay nabalisa, ang mga probinsya ng Gallic ay nag-aalinlangan, at ang Britanya ay napasuko at hinayaan na lang. Ang Sarmatae at Suebi ay lumitaw laban sa atin; ang mga Dacians ay nakimit ang katanyagan sa mga pagkatalong ipinataw at pinagdusahan; maging ang mga Parthians ay halos napukaw sa pag-aarmas sa pamamagitan ng panlilinlang ng isang nagkunwaring Nero. Dagdag pa, ang Italya ay naabala ng mga kalamidad na hindi pa nalalaman noong una o bumabalik matapos ang pagkalipas ng mga panahon. Ang mga siyudad sa Campania ay sumagana, ang mga mayayabong na dalampasigan ay nilunok at natabunan. Ang Roma ay sinalanta ng mga sunog, kung saan ang karamihan sa mga sinaunang dambana ay natupok at ang mismong Capitol ay sinunog sa kamay ng mga mamamayan. Ang mga sagradong seremonya ay pinarumi; mayroong mga pakikiapid sa mga matataas na pook. Ang dagat ay balot ng mga ipinatapon, ang mga burol nito ay naging nakapandidiri sa mga katawan ng patay.”
(Tacitus, Annals, pahina 271) — “Sa taong ito, ang digmaan ay sumiklab sa pagitan ng mga Armenians at Iberians…”
Si Josephus, sa kanyang Wars 4:9:2 2. ay isinulat, “Ngayon na si Vespasian ay bumalik sa Cesarea, at naghahanda kasama ang lahat ng kanyang hukbo upang magmartsa nang direkta sa Jerusalem, ipinaalam sa kanya na si Nero ay patay na…digmaang sibil; – Ako’y inalisan upang magbigay ng isang eksaktong talaan nila, dahil sila’y nalalaman nang mabuti ng lahat, at sila’y inilarawan ng isang dakilang bilang ng mga Griyego at Romanong may-akda; subalit para sa ngalan ng pagdudugtong ng mga bagay, at ang aking kasaysayan ay maaaring hindi magulo, hinawakan ko lamang ang lahat nang daglian.”
Prediksyon: “Lulusob ang mga bansa laban sa ibang bansa, at magdidigmaan ang mga kaharian. Magkakaroon ng taggutom at lilindol sa iba’t ibang dako.” (Mateo 24:7)
Katuparan: Isang Dakilang Taggutom sa panahon ni Claudius:
Mga Gawa 11:27-29 — “Nang panahong iyon ay dumating sa Antioquia ang mga propetang galing sa Jerusalem. Tumindig ang isa sa kanila na ang pangalan ay Agabo, at sa pamamagitan ng Espiritu ay nagpahayag na magkakaroon ng matinding taggutom sa buong daigdig. Nangyari ito noong panahon ni Claudio (Cladius). Nagpasya ang mga alagad, na ayon sa makakaya ng bawat isa'y magpadala ng tulong sa mga kapatid na naninirahan sa Hudea.”
Josephus, Wars 6.299-300 (6:6:7) — “At saka, sa kapistahan na tinatawag naming Pentecostes, gayong ang kaparian ay tumutungo sa panloob [patyo] na templo tuwing gabi, sapagkat ang kanilang kaugalian, upang magsagawa ng kanilang mga sagradong ministrasyon, sinabi nila, sa una pa lang, naramdaman nila ang isang pagyanig at narinig ang isang dakilang ingay, at matapos ay narinig nila ang isang tunog ng maraming tao, nagsasabi, ‘Tanggalin na natin.’”
Josephus, Wars 4.286-287 (4:4:5) (286) “Sapagkat may sumiklab na isang napakalawak na bagyo sa gabi, na may sukdulang karahasan, at malalakas na hangin, na may pinakadakilang buhos ng ulan, na may kasamang pagkidlat, kasindak-sindak na pagkulog, at kahanga-hangang pagyanig at pagsigaw ng lupa, iyon ay sa paglindol. (287) Ang mga bagay na ito ay isang indikasyon ng pagpapakita na ilang pagkawasak ang paparating sa mga tao kapag ang sistema ng sanlibutan ay inilagay sa kaguluhang ito, at sinuman ay mag-aakala na ang mga sindak na ito ay hudyat ng mga mas matitindi pang kalamidad na paparating.”
Tacitus, The Annals, 12.43, “Ang taon na ito ay nasaksihan ang maraming kababalaghan [mga tanda at mga pangitain]… paulit-ulit na mga lindol… dagdag na mga tanda na nakita sa isang kakulangan ng mais, nagreresulta sa taggutom… itinatag na hindi lalagpas ng 15 araw ng suplay ng pagkain sa siyudad [Roma]. Tanging espesyal na pagpabor ng langit at isang maamong taglamig ang pipigil sa malaking sakuna.”
Prediksyon: “Pagkatapos ay dadakpin kayo upang pahirapan at kayo’y papatayin. Kayo’y kamumuhian ng lahat ng mga bansa dahil sa aking pangalan.” (Mateo 24:9)
Katuparan:
“Nang araw na iyon, sumiklab ang isang malawakang pag-uusig laban sa iglesya na nasa Jerusalem. Maliban sa mga apostol, nagkahiwa-hiwalay ang lahat ng mananampalataya sa buong lupain ng Hudea at Samaria.” – Mga Gawa 8:1
“Nang mga panahong iyon, sinimulang usigin ni Haring Herodes ang ilan sa mga kaanib ng iglesya.” – Mga Gawa 12:1
“Subalit nang si Galio ang naging gobernador ng Acaia, nagkaisa ang mga Hudyo na dakpin si Pablo at dalhin sa hukuman.” – Mga Gawa 18:12
Eusebius, ECC. Histories 2:9
“[1] Ngayo’y tungkol sa panahong iyon” (malinaw na ang 1 ay ibig sabihin na panahon ni Cladius) “Herod ang Hari [2] ay inunat ang kanyang mga kamay upang magsiklab ng galit ang Simbahan. At pinatay niya si Santiago ang kapatid ni Juan gamit ang tabak.” At ang 2 tungkol kay Santiago, si Clement, sa ikapitong aklat ng kanyang Hypotyposes, [3] ay nag-uugnay ng isang kwento na karapat-dapat banggitin; sinasalaysay ito na parang natanggap ito mula sa mga nabuhay bago siya. Sinasabi niya na ang isa na pinangunahan si Santiago sa hukuman, noong nakita niya na may dalang patotoo, ay inilipat, at inamin na siya rin mismo ay isang Kristyano. Dahil dito’y sila pareho ay pinangunahan; at sa landas na nagmakaawa siyang patawarin ni Santiago. At siya, matapos ang pagsasaalang-alang, sinabing, ‘Kapayapaan ay sumaiyo,’ at hinalikan siya. At pagkatapos ay pareho silang pinugutan sa kaparehong oras. 4 At pagkatapos, sapagkat sinasabi ng Banal na Kasulatan, [4] si Herod, sa kamatayan ni Santiago, nakikita ang gawa na nagpagalak sa mga Hudyo, inatake rin si Pedro at inilagay siya sa bilangguan.”
Prediksyon: “Maraming tatalikod sa pananampalataya, magkakanulo sa isa't isa at mapopoot sa isa't isa.” (Mateo 24:10)
Katuparan: Tingnan ang 2 Tesalonica 2:2, Pahayag 3:14, Roma 16:17-18, Mga Gawa 15:1, Mga Gawa 20:29, 2 Corinto 11:3, Filipos 3:2, Galacia 1:6, 1 Timoteo 1:18, 1 Timoteo 3:5, 1 Timoteo 4:1, 1 Timoteo 6:20, 2 Timoteo 1:15, 2 Timoteo 2:16.
Prediksyon: “Maglilitawan ang maraming huwad na propeta at lilinlangin nila ang marami.” (Mateo 24:11)
Katuparan: Tingnan ang Mga Gawa 8:9, Mga Gawa 13:6, Mga Gawa 20:29, 2 Timoteo 3:1, Pahayag 2:2, Pahayag 2:20, 2 Corinto 11:12, 1 Juan 2:18, 1 Juan 4:1
Eusebius, History of the Church, 2:13 1
“Si Kristo ay ikinalat na sa lahat ng mga tao, [2] ang kaaway ng kaligtasan ng tao ay naggawa-gawa ng isang plano para sa pag-agaw sa imperyong siyudad para sa kanyang sarili. Isinagawa niya doon ang Simon na nabanggit sa ibabaw, [3] tinulungan siya sa kanyang mga mapanlinlang na gawa, humantong sa pagligaw sa mga naninirahan sa Roma, at kaya dinala sa kanila tungo sa kanyang kapangyarihan. Ang 2 na ito ay ipinahayag ni Justin, [4] isa sa ating natatanging manunulat na nabuhay sa sandali matapos ang panahon ng mga apostol. Tungkol sa kanya, magsasalita ako sa tamang lugar. [5] Kunin at basahin ang gawa ng taong ito, na nasa unang Apology [6], na sinalita niya kay Antonine sa ngalan ng ating relihiyon, isinusulat ang 3 na sumusunod: [7] “Matapos ang pag-akyat ng Panginoon sa Langit, ang mga demonyo ay nagsulong ng mga tiyak na tao na sinabing sila ay mga Yahuwah, at mga hindi lamang nagpapahintulot sa iyo na hindi nag-uusig kundi itinuring na karapat-dapat ng karangalan. Isa sa kanila ay si Simon, isang Samaritano sa nayon ng Gitto, [8] na sa panahon ng pamumuno ni Cladius Caesar [4] ay nagsagawa sa inyong imperyong siyudad ng ilang makapangyarihang gawa ng salamangka sa pamamagitan ng sining ng mga demonyo na gumagawa sa kanya, at itinuring na isang Yahuwah.”
Prediksyon: “Dahil sa paglaganap ng kasamaan, marami ang manlalamig sa kanilang pag-ibig. Ngunit ang matirang matibay hanggang wakas ay maliligtas. At ang ebanghelyong ito ng kaharian ay ipangangaral sa buong daigdig bilang patotoo sa lahat ng mga bansa. Pagkatapos ay darating ang wakas.” (Mateo 24:12-14)
Ito ang isa sa mga argumento na ibinigay ng mga dispensasyonalista/futurista/tagahanga ng Left Behind laban sa preteristang pagbabasa ng Olibong Diskurso ni Yahushua. Sinasabi ni Yahushua na ang ebanghelyo o mabuting balita ay dapat unang ipangangaral sa buong daigdig bilang isang patotoo sa lahat ng mga bansa bago dumating ang wakas. Nangatuwiran sila na hindi naganap sa unang siglo. Sa katunayan, ito’y nananatiling hindi pa nagaganap hanggang ngayon. Maging sa kasalukuyan, ilan sa mga pangkat ng mga tao ay hindi narinig ang ebanghelyo. Kaya dahil dito, paano ko marahil na masasabi na ang propesiya ay natupad sa unang siglo?
Sa tingin ko ang unang bagay na dapat kong ipunto ay ang Griyegong parirala na isinalin bilang “buong daigdig” ay Oikoumene. Ang pariralang ito ay ginamit nang maraming beses sa Bagong Tipan. Kung kailan ito ginamit, hindi nito ibig sabihin na buong populasyon ng mga tao. Sa halip, ibig sabihin nito ang Romanong daigdig o ang mga bansang nalalaman nila noon. Halimbawa, sinasabi ng Lucas 2:1, “Nang mga araw na iyon, lumabas ang isang utos mula kay Emperador Augusto [Augustus] na magpatala ang lahat sa buong mundo [oikoumene].” Walang sinuman ang naiisip na nangailangan si Augustus ng isang sensus mula sa mga mamamayan ng Hapon, Tsina, o mga mamamayan ng kontinente ng Hilagang Amerika. Ito lamang ay ang “Romanong daigdig” na nangailangan na magpatala para sa sensus.
1. ang tinitirahang lupa;
a. sa mga Griyegong kasulatan, madalas ang bahagi ng daigdig na tinitirahan ng mga Griyego, sa pagkakaiba mula sa mga lupain ng mga barbaro, ikumpara sa Passow, ii., p. 415a; (Liddell and Scott, under the word, I.).
b. sa mga Griyegong may-akda na nagsulat tungkol sa mga Romanong kaganapan (katulad ng Latinorbis terrarum) na katapat ng Imperyong Romano: kaya ang πᾶσα ἡ οἰκουμένη ay katumbas sa lahat ng mga paksa ng imperyong ito, Lucas 2:1.”5
Kung ipinahiwatig ni Yahushua na ang ebanghelyo ay ipangangaral sa buong mundo, gagamitin niya ang isang naiibang salitang Griyego: Kosmos. Ang kosmos ay ang salita na gagamitin ng mga tagapagsalitang Griyego kung nais nilang tukuyin ang alinman sa buong mundo, Daigdig, o ang buong sanlibutan o sansinukob.
|
Kaya noong sinabi ni Yahushua na ang ebanghelyo ay ipangangaral sa “buong daigdig,” hindi niya ibig sabihin na ang buong mundo. Ipinahiwatig niya ang buong Imperyong Romano. Kung ipinahiwatig ni Yahushua na ang ebanghelyo ay ipangangaral sa buong mundo, gagamitin niya ang isang naiibang salitang Griyego: Kosmos. Ang kosmos ay ang salita na gagamitin ng mga tagapagsalitang Griyego kung nais nilang tukuyin ang alinman sa buong mundo, Daigdig, o ang buong sanlibutan o sansinukob. Dito natin nakuha ang ating salitang Ingles na Cosmos (sa Tagalog ay Kosmos). Ang salitang ito ay ginamit sa Juan 1:10: “Siya ay nasa sanlibutan [kosmos], at nilikha ang sanlibutan [kosmos] sa pamamagitan niya subalit hindi siya naunawaan nito.” Hindi lamang nilikha sa pamamagitan ni Yahushua ang buong Imperyong Romano. Nilikha sa pamamagitan ni Yahushua ang buong sanlibutan! Ito ay kung bakit si Juan ay ginagamit ang kosmos at hindi ang oikoumene. Ginamit rin ang kosmos sa mga sipi gaya ng Juan 3:16, Juan 3:17, 1 Juan 2:2, at Pahayag 17:8.
Ngayon na nalalaman na natin na ang “buong daigdig” sa Mateo 24 ay hindi nangangahulugan na ang buong mundo, tingnan natin kung ito ay natupad noong unang siglo. Ipinangaral ba ang ebanghelyo sa buong Imperyong Romano bago ang 70 AD?
Katuparan: Sa Roma 1:8, isinulat ni Apostol Pablo: “sapagkat ang inyong pananampalataya ay balitang-balita sa buong daigdig.” Ang salitang Griyego na ginagamit ni Pablo sa Roma 1:8, isinalin bilang ang “buong daigdig,” ay ang kaparehong salitang Griyego na ginamit ni Yahushua sa Mateo 24:14 (iyon ay ang oikoumene). Ayon kay Pablo, ang ebanghelyo ay lumaganap sa oikoumene sa panahon ng kanyang buhay! Ito ay hindi lamang ang lugar na sinasabi ito ni Pablo. Sa 1 Timoteo 3:16, sinasabi niya, “Sadyang dakila ang hiwaga ng ating sinasampalatayanan: Siya’y inihayag bilang tao, pinatunayang matuwid ng Espiritu, nakita ng mga anghel. Ipinangaral sa mga bansa, sinampalatayanan sa sanlibutan, at iniakyat sa kaluwalhatian.”
Prediksyon: “Makikita nga ninyo ang kasuklam-suklam na paninira na sinabi ni Daniel ang propeta, na nakatayo sa banal na dako. Siya na bumabasa, unawain niya. Kapag mangyari ang mga bagay na ito, sila na nasa Hudea ay tatakas sa mga bundok. Siya na nasa bubungan ay huwag nang bababa upang kumuha ng anuman sa kaniyang bahay. Siya na nasa bukid ay huwag nang babalik upang kumuha ng kaniyang mga damit. Ngunit sa aba ng mga nagdadalang-tao at doon sa mga nagpapasuso sa mga araw na iyon.” (Mateo 24:15-19)
Sinabi ni Brian Godawa na “Ang Kasuklam-Suklam na Paninira na nakatayo sa banal na dako ay isa sa tatlong bagay: 1) Ang paganong Romanong lider, si Titus at ang kanyang hukbo na nakapaligid sa Jerusalem, 2) ang mga lapastangang Panatiko na pumapasok sa templo, 3) ang mga paganong Edomita na sumisira sa templo.”6
Piniligiran ni Titus ang Jerusalem
Batay sa kaagapay na talaan ni Lucas ng Olibong Diskurso sa kabanata 21 ng kanyang mabuting balita, sa tingin ko’y pinakamarahil ang unang opsyon. Sa talaan ni Lucas, sinabi ni Yahushua, “Kapag nakita ninyong napalilibutan ng mga hukbo ang Jerusalem, alam ninyong malapit na ang pagkawasak nito. Kaya’t ang mga nasa Hudea ay tumakas na patungo sa bundok at ang mga nasa loob ng lungsod ay lumabas mula rito, at ang mga nasa bukid sa palibot nito ay huwag nang pumasok pa.” (Lucas 21:20-21).
Ang kailangan lamang ng mambabasa ay basahin ang War Of The Jews ni Josephus upang makita ang katuparan nito.
Prediksyon: “Sapagkat sa panahong iyon ay magkakaroon ng matinding kapighatiang hindi pa nangyari mula sa pasimula ng sanlibutan hanggang ngayon, at hindi na kailanman mangyayari pa.” (Mateo 24:21)
Ang mga futurista ay nakipagtalo na ang matinding kapighatian ay hindi nagaganap, buhat nang hindi pa tayo nakakita ng isang panahon ng pag-uusig na “hindi pa nangyari mula sa pasimula ng sanlibutan hanggang ngayon, at hindi na kailanman mangyayari pa.” Sapagkat si Hal Lindsay, ang may-akda ng seryeng Left Behind, nangangatuwiran na magkakaroon ng lubos na hindi kapani-paniwalang lagim na wala nang mas lalala pa. Gayunman, kung kukunin natin ang mga salita ni Yahushua upang mangahulugan na wala nang mas lalala pa sa matinding kapighatian o pagsubok, tatapusin natin na ang Bibliya ay sumasalungat sa sarili nitong salita. Bakit? Noong 587-586 BC, nilusob ng Babilonya ang Israel, kinubkob ang Jerusalem, winasak ang templo, at ipinatapon ang karamihan sa mga Hudyo. Sa Ezekiel 5:9, sinabi ni Yahuwah: “At aking gagawin sa iyo ang hindi ko ginawa, at hindi ko na gagawin pa ang kaparis, dahil sa iyong lahat na kasuklam-suklam.” Umalingawngaw si Daniel sa mga tumpak na salitang ito ng Babilonyang pagkakatapon. Daniel 9:12: “At kaniyang pinagtibay ang kaniyang mga salita, na kaniyang sinalita laban sa amin, at laban sa aming mga hukom na nagsihatol sa amin, sa pagbabagsak sa amin ng malaking kasamaan; sapagka't sa silong ng buong langit ay hindi ginawa ang gaya ng ginawa sa Jerusalem.” Kaya sina Daniel at Ezekiel ay parehong ginamit ang wika na ginamit ni Yahushua: “hindi pa nangyari mula sa pasimula ng sanlibutan hanggang ngayon” at “hindi na kailanman mangyayari pa.” At sila ay pinag-uusapan ang isang banyagang kaaway na sumisira sa Jerusalem.
Maraming prediksyon sa Mateo 24 na maaari nating makita tungkol sa anong sinabi ni Yahushua at kung paano natupad ang mga ito, ngunit sa ngalan ng kahabaan, nais kong lumaktaw mula berso 21 hanggang berso 29, kung saan sinasabi ni Yahushua: “At kasunod agad ng kapighatian sa mga araw na iyon ay
“‘Magdidilim ang araw,
at ang buwan ay hindi magbibigay ng kanyang liwanag,
at ang mga bituin ay mahuhulog mula sa langit,
at ang mga kapangyarihan ng kalangitan ay mayayanig.’”
Ang mga futurista o tagahanga ng Left Behind ay nangangatuwiran na ito’y hindi maaaring isang sanggunian sa isang bagay na naganap sa nakaraan. Kung tutuusin, ang araw ay hindi nagdilim noong unang siglo, ang buwan ay hindi tumigil sa pagbibigay ng liwanag nito, at ang mga bituin ay hindi nahulog mula sa langit. Kung maging ang isang bituin ay bumagsak sa lupa noong unang siglo, ang buong mundo ay masusunog, at ang buhay sa mundong ito ay mabubura!
Ang teologo na si John Owen ay ipinunto na ang wikang ito ay metaporiko. Isinulat niya “Hindi upang pigilan ka nang matagal sa anong napakalinaw at hayagan, maaari mong kunin ito para sa isang tuntunin, na, sa mga pagtuligsa ng mga hatol ni Yahuwah, sa pamamagitan ng lahat ng mga propeta, langit, araw, buwan, mga bituin, at lahat ng mga katulad na magaganda at maluwalhati sa anyo ng kalangitan, ay kinuha para sa mga pamahalaan, tagapamahala, nasasakupan sa pulitikal na estado, gaya sa Isaias 14:12-15; Jeremias 15:9, 51:25. Isaias 13:13; Awit 68:6; Joel 2:10; Pahayag 8:12; Mateo 24:29; Lucas 21:25; Isaias 60:20; Obadias 4; Pahayag 8:13; 11:12; 20:11.”7
Pansinin ang mga berso na tinutukoy ni Owen. Ilan sa mga ito ay mga propesiya ng Lumang Tipan ng paghuhukom na ibinigay ni Yahuwah sa mga masasamang tao. Tingnan natin ang Isaias 13, halimbawa. “Aking inutusan ang aking mga itinalaga, oo, aking tinawag ang aking mga makapangyarihang lalake dahil sa aking galit, sa makatuwid baga'y ang nangagagalak sa aking kamahalan. Ang ingay ng karamihan sa mga bundok, gaya ng malaking bayan: ang ingay ng kagulo ng mga kaharian ng mga bansa na nagpipisan! pinipisan ng Panginoon ng mga hukbo ang hukbo ukol sa pagbabaka. Sila’y nangagmumula sa malayong lupain, mula sa kaduluduluhang bahagi ng langit, sa makatuwid baga’y si Yahuwah, at ang mga almas ng kaniyang galit, upang gibain ang buong lupain. Magsiangal kayo; sapagkat ang araw ni Yahuwah ay malapit na; darating na pinaka paggiba na mula sa Makapangyarihan sa lahat. Kaya’t lahat ng kamay ay manghihina, at bawa't puso ng tao ay manglulumo: At sila’y manglulupaypay; mga pagdaramdam at mga kapanglawan ay dadanasin nila; sila’y mangaghihirap na gaya ng babae sa pagdaramdam.”
Mangagkakatigilan; ang kanilang mga mukha ay magiging parang liyab. Narito, ang kaarawan ni Yahuwah ay dumarating, mabagsik, na may poot at mabangis na galit; upang gawin kagibaan ang lupa, at upang lipulin mula roon ang mga makasalanan niyaon.
Sapagkat ang mga bituin ng langit at ang mga gayak niyaon, hindi magbibigay ng kanilang liwanag: ang araw ay magdidilim sa kaniyang pagsikat, at hindi pasisilangin ng buwan ang kaniyang liwanag.”
Dumating na tayo sa pinaka kontrobersyal na propesiya ng lahat. “Pagkatapos ay lilitaw sa langit ang palatandaan ng Anak ng Tao, at magluluksa ang lahat ng mga lipi sa lupa. Makikita nila ang Anak ng Tao na dumarating na nasa ibabaw ng mga ulap sa himpapawid, taglay ang kapangyarihan at maringal na kaluwalhatian.”
Tiyak na hindi bumalik si Yahushua noong unang siglo, tama? Gayunman, kung si Yahushua ay dumating mula sa kaulapan ng himpapawid at ang lahat ng tao sa Daigdig ay nagluluksa, tiyakan iyon na makakatawag ng pansin sa mga mananalaysay ng unang siglo, tama? Ano sa tingin mo ang ibig sabihin ng “Ang Anak ng Tao na dumarating na nasa ibabaw ng mga ulap sa himpapawid”? Karamihan sa mga tao (kabilang ako) ay naniwala na sinabi ni Yahushua na lilitaw siya sa kalangitan sa ibabaw ng mga ulap, katulad sa maraming artistikong paglalarawan ng palabas ng muling pagdating (madalas nakasakay sa isang putting kabayo).
Ngayon, sapagkat ipapaliwanag ko sa malapit na wakas ng artikulong ito, sa tingin ko’y muling darating si Yahushua sa isang ganoong paglalarawan, ngunit hindi ang anong sinasabi ni Yahushua sa Mateo 24. Naniniwala ako na ang ikalawang pagdating at ang pagdating sa mateo 24 ay dalawang magkahiwalay na kaganapan, ang huli ay natupad na noong 70 AD. Hayaan akong magpaliwanag kung bakit.
Ang “dumarating na nasa ibabaw ng mga ulap sa himpapawid” na si Kristo Yahushua ay kumukuha nang mabigat mula sa mga paglalarawan sa Lumang Tipan ng pagbaba ni Yahuwah mula sa langit upang magpataw ng paghuhukom. Ang mga kahatulang ito ay mga gawa ni Yahuwah na inilarawan sa isang matalinhagang wika dahil walang sinuman ang maaaring makakita kay Yahuwah bilang isang anyo ng tao na “dumadaluyong sa ulap” ng kalangitan kung saan ang mga paghuhukom ay nagaganap.
Mga Bilang 11:25 “At ang PANGINOON ay bumaba sa ulap, at nagsalita sa kaniya; at kumuha sa Espiritung sumasakaniya at isinalin sa pitong pung matanda: at nangyari, na nang sumakanila ang Espiritu, ay nanganghula, ngunit hindi na sila umulit.” (ADB)
Awit 18:9-12 “Kaniya namang iniyuko ang mga langit, at ibinaba; at salimuot na kadiliman ay nasa ilalim ng kaniyang mga paa. At siya’y sumakay sa isang querubin, at lumipad: Oo, siya’y lumipad na maliksi sa mga pakpak ng hangin. Ginawa niya ang kadiliman na kaniyang kublihang dako, ang kaniyang kulandong sa buong palibot niya; mga kadiliman ng tubig, masinsing mga alapaap sa langit. Sa kakinangan sa harap niya ay dumaan ang kaniyang mga masinsing alapaap, mga granizo at mga bagang apoy.” (ADB)
Isaias 19:1 “Ang hula tungkol sa Egipto. Narito, ang PANGINOON ay nakasakay sa isang matuling alapaap, at napasasa Egipto: at ang mga diyos-diyosan ng Egipto ay makikilos sa kaniyang harapan, at ang puso ng Egipto ay manglulumo sa gitna niyaon.” (ADB)
Daniel 7:13 “Ako’y nakakita sa pangitain sa gabi, at, narito, lumabas na kasama ng mga alapaap sa langit ang isang gaya ng anak ng tao, at siya’y naparoon sa matanda sa mga araw, at inilapit nila siya sa harap niya.” (ADB)
Nahum 1:3 “Ang PANGINOON ay banayad sa pagkagalit, at dakila sa kapangyarihan, at sa anomang paraan ay hindi aariing walang sala ang salarin: ang daan ng PANGINOON ay sa ipoipo at sa bagyo, at ang mga ulap ay siyang alabok ng kaniyang mga paa.” (ADB)
Nagpapasakop ako na ang “dumarating na nasa ibabaw ng mga ulap sa himpapawid” na si Yahushua sa Olibong Diskurso ay ang kaparehong uri ng “pagdating” kay Yahuwah sa mga siping ito ng Lumang Tipan. Maaaring “dumating” si Yahushua sa paghahatol sa Jerusalem nang hindi literal na nasa kalangitan at napapalibutan ng mga ulap kung saan ang lahat ay maaaring makita siya ng kanilang mga mata.
Bakit dumarating si Yahushua sa Jerusalem bilang paghahatol? Dahil “dumating siya sa sarili niyang bayan subalit hindi siya tinanggap ng bayan niyang ito.” (Juan 1:11, FSV).
PAGWAWAKAS
Si Yahushua ay isang tunay na propeta. Ang salinlahing iyon ay hindi lilipas bago ang lahat ng bagay na nahulaan niya ay dumating sa katuparan.
|
Ito ay kung bakit si Yahushua ay tumangis sa Lucas 19; sapagkat ang bayan ng mga Hudyo ay hindi tinanggap si Yahushua bilang kanilang Mesias, at ngayo’y hahatulan sila sa pamamagitan ng hukbong Romano.
Hindi sa anuman! Habang ang ganap na preterista ay masasabi ito, ako’y hindi. Ako’y isang bahagyang preterista. Habang naiisip ko ang kabuuan ng Mateo 24 (gayundin ang karamihan ng aklat ng Pahayag) ay natupad noong unang siglo, sa tingin ko’y may mga kakaunti pang propesiya sa kasulatan ang hindi pa natutupad. Naiisip ko na tunay na mayroong isang pisikal, nakikitang na muling pagdating ni Kristo na mapapasabay sa rapture ng mga Kristyano at muling pagkabuhay ng mga katawan. Hindi ko lang naiisip na ang Mateo 24 ay tungkol doon.
Si Yahushua ay isang tunay na propeta. Ang salinlahing iyon ay hindi lilipas bago ang lahat ng bagay na nahulaan niya ay dumating sa katuparan.
MGA TALA
1: Gary DeMar, “Last Days Madness”, Wolgemuth & Hyatt Pub; pahina 33
2: Gary DeMar, mula sa artikulo online na “Norman Geisler and ‘This Generation'”, 2007
3: Tingnan ang “Norman Geisler and ‘This Generation'” ni Gary DeMar, 2007
4: Thomas Newton, “Dissertations on the Prophecies Which Have Remarkably Been Fulfilled” (1754).
5: Thayer’s Greek Lexicon, “STRONGS NT 3625: οἰκουμένη” sinipi sa https://biblehub.com/greek/3625.htm
6: Godawa, Brian. Matthew 24 Fulfilled: Biblical and Historical Sources (Kindle Locations 1241-1242). Embedded Pictures Publishing. Kindle Edition.
7: John Owen, (vol. 8, p. 255, sa isang sermon na pinamagatang Shaking and Translating of Heaven and Earth, ipinangaral noong Abril 19, 1649)
Ito ay isang hindi-WLC na artikulo ni Evan Minton. (Isang pinaikling bersyon.)
Tinanggal namin mula sa orihinal na artikulo ang lahat ng mga paganong pangalan at titulo ng Ama at Anak, at pinalitan ang mga ito ng mga orihinal na pangalan. Dagdag pa, ibinalik namin sa mga siniping Kasulatan ang pangalan ng Ama at Anak, sapagkat ang mga ito ay orihinal na isinulat ng mga napukaw na may-akda ng Bibliya. –Pangkat ng WLC
