|
Ito ay isang hindi-WLC na artikulo. Kapag gumagamit ng mga pinagkukunan mula sa mga labas na may-akda, kami'y naglalathala lamang ng nilalaman na may 100% pagkakatugma sa Bibliya at sa mga kasalukuyang paniniwalang biblikal. Kaya ang ganitong mga artikulo ay maaaring ituring na parang direktang galing sa WLC. Kami'y lubos na pinagpala sa paglilingkod ng maraming tagapaglingkod ni Yahuwah. Ngunit hindi namin inaabiso ang aming mga kasapi na galugarin ang iba pang gawa ng mga may-akda na ito. Ang mga gawang iyon ay hindi na namin isinama mula sa paglalathala dahil ang mga iyon ay naglalaman ng mga kamalian. Nakalulungkot, wala pa kaming nahahanap na paglilingkod na walang dungis. Kung ikaw ay nagulantang sa ilang hindi-WLC na inilathalang nilalaman [artikulo/episodyo], tandaan ang Kawikaan 4:18. Ang aming pagkakaunawa ng Kanyang patotoo ay umuusbong, sapagkat mas maraming liwanag sa ating landas. Mas itinatangi namin ang katotohanan nang higit sa buhay, at hangad ito saanman ito matatagpuan. |
Isa bang Diyos si Yahushua? Para sa karamihan ng mga Kristyano sa loob ng nakalipas na 1700 taon, ang kasagutan ay isang matatag na Oo. Para sa kanila, ang katanungan ay inayos noong ikaapat na siglo sa Konseho ng Nicea, na nagpahayag kay Kristo na “Diyos ng Diyos, Liwanag ng Liwanag…ng isang esensya sa Ama” sa Kristolohikong kredo nito (ang Kristolohiya ay pag-aaral ng kalikasan ni Kristo). Hindi lahat ay sumang-ayon at, hanggang sa panahong ito, maraming tao ang tumutol. Tayo, syempre, ay nasa minorya na iyon. Bilang resulta, tayong mga unitaryan ay madalas akusahan ng pagpapababa ng halaga kay Yahushua sa hindi pagsang-ayon sa kredo.
 |
|
Mga Tanong na Dapat Pagnilay-nilayan ng Bawat Matapat na Trinitaryan/Binitaryan: Si Yahuwah ay isa lamang. Si Yahushua, ang Kristo, ay ang tanging bugtong na taong anak Niya. Kabaligtaran sa tanyag na paniniwala, ang Kasulatan ay hindi itinuturo na ang Kristo ay hindi ang Manlilikha, na ang Ama at Anak ay iisang katauhan, o si Yahushua ay umiral na bago pa ang kanyang kapanganakan sa Bethlehem. Ilan sa mga nakapupukaw na katanungan para sa mga matapat na naghahangad ng patotoo... |
Sa katunayan, marami sa atin ang hindi palaging unitaryan; marahil tayo’y pinalaki sa isang Trinitaryan na sambahayan. Kapag una nating natutunan na si Yahushua ay hindi ang Kataas-taasang Katauhan, maaari tayong dumating sa kaisipan na mababa siya, at ito ang nangyari sa mga samahang unitaryan na sa huli’y naging Transendentalismo at Pangkalahatang Unitaryanismo. Gayunman, ang mga unang unitaryan sa Amerika ay mga maapoy na Kristyano; maunawain ang kaisipan at tiyak na liberal, ngunit ang lahat ay malalim na nakatuon kay Kristo at Yahuwah. Hindi maitatanggi, ito ang kanilang matinding debosyon na humantong sa kanila sa mga paninindigang unitaryan: para tanggihan ng doktrina ng Trinidad at ang dalawahang kalikasan ni Kristo.
Ang karunungan ay dumating sa isang lubos na mahabang landas mula noong “Kaliwanagan” ng unitaryan. Natutunan natin ang mga bagay tungkol kay Yahushua at sa kanyang panahon na hindi nalalaman ng mga maagang unitaryan. At mas marami pa ang natutunan natin tungkol sa Bibliya mismo.
Kaya paano tayo, bilang mga unitaryang Kristyano, sinasabi nang Biblikal na katumpakan ang mga bagay tungkol kay Yahushua? Malinaw, babalik tayo sa anong sinasabi ng Bibliya tungkol kay Kristo. Ang ganitong pag-aaral ay lagpas na sa saklaw ng papel na ito. Para sa oras na ito, tutuon tayo sa mga gawa ni Pablo na ang mga paniniwala ay kumakatawan sa mga orihinal na iglesya ng Jerusalem.
Para kay Pablo, si Yahushua ay hindi si Yahuwah, kundi siya ang Anak ni Yahuwah; ang larawan ni Yahuwah. Dahil dito, ipinakita ni Kristo si Yahuwah sa atin, at ipinakita niya rin ang kalooban ni Yahuwah para sa sangkatauhan sa isang paraan na hindi pa nangyayari. Ang mga bagay na ito ay pinatunayan ng mga maagang unitaryan. Ngunit sa panlabas lamang nahawakan nila sa isa pang napakahalagang aspeto ng Kristolohiya ni Pablo: ang katunayan na si Kristo ay nagampanan para kay Yahuwah kung ano ang mga bagay na si Yahuwah lamang ang nakakagawa. Ito ang sinapupunan kung saan ang teolohiya ng mga Trinitaryan ay lumitaw; subalit dito rin natin madaling makikita ang mga kamalian na ginawa ng mga Trinitaryan. Sapagkat kung kailan pag-aaralan natin ang nagawa ni Kristo sa kanyang pagpako sa krus at muling pagkabuhay, at kung kailan pag-aaralan natin ang kasalukuyang ginagawa niya bilang kanang kamay ni Yahuwah, matatagpuan ba natin ang kagila-gilalas na kahalagahan na pinagtagpi sa kanyang malinaw na kababaan kay Yahuwah. Ito ang dapat natin ngayon na siyasatin.
Sa buong Lumang Tipan, nangako si Yahuwah na isang araw, papanumbalikin Niya ang Kanyang tipan sa Israel, papatawarin ang kanilang mga kasalanan, at tatalunin ang kasamaan. Ngunit sa buong ambag ni Pablo, at maging ang mga Sinoptiko, nakikita natin na ang lahat ng mga bagay na ito ay naganap kay Kristo. Binago ni Yahushua ang tipan; ang kamatayan at muling pagkabuhay ni Yahushua ay nakamit ang nagliligtas na gawa ni Yahuwah sa pagpapatawad ng mga kasalanan ng sanlibutan at tinalo ang kasamaan. Sa ibang salita, nagawa ni Kristo kung ano ang maaari lamang gawin ni Yahuwah.
Ang nagliligtas na gawa ni Kristo ay natupad sa lupa — ngunit ngayon siya ay nasa langit sa kanang kamay ng Ama. Anong ginagawa niya ngayon? Ang kasagutan ay nakakaakit, nakakamangha at nakakagulat: si Kristo ay kasalukuyang nanunungkulan bilang si Yahuwah. Marami sa mga tungkulin ni Kristo ay mga tungkulin na malamang ay ginamit para gampanan o dapat gampanan ni Yahuwah. Nagsisimula tayo sa Filipos 2:9: “Kaya naman siya'y lubusang itinaas ni Yahuwah, at ginawaran ng pangalang higit na mataas kaysa lahat ng pangalan.” Dalawang pangunahing katanungan ang nagmula sa bersong ito: Ano ang “pangalan” at ano ang iginawad nito sa ibig sabihin ng pangalang Yahushua? Una, ang “pangalang higit na mataas kaysa lahat ng pangalan” ay walang duda na mauunawaan bilang isang panghalili para sa pangalang Yahuwah, iyon ay YHWH. Dahil dito, natanggap ni Yahushua ang natatanging pangalan ni Yahuwah. Ngunit ang pangalawa, hindi ito nangangahulugan na binago ni Yahushua ang pangalan niya sa Yahuwah, gaya ng asawa ko na binago ang kanyang apelyido ng akin. Sa sinaunang kulturang Hudyo, kapag ang isa ay nagmana ng bagong pangalan, nangangahulugan na ang kanyang tungkulin at estado ay magbabago. Ang punto ng berso, dahil dito, si Yahushua ay nanunungkulan ngayon alinsunod sa anumang bagay na nauugnay sa pangalang YHWH; siya ang nanunungkulan na Yahuwah. Siya ang gumagawa para kay Yahuwah at siya ay hindi mismo si Yahuwah, sapagkat si Yahuwah ay Nag-Iisa lamang. Ilagay lamang, itinaas ni Yahuwah si Yahushua sa Kanyang kamay at ipinagkaloob sa kanya ang natatanging Pagkapanginoon at Katungkulan.
Hindi na kagulat-gulat, na pagkatapos, matagpuan si Kristo na kumikilos nang naaayon. Malinaw, mayroong “tumatakbong pagsasanib” sa pagitan nila Yahuwah at Kristo, na ngayon ay nagsasanay ng mga banal na kaukulang karapatan. Maraming halimbawa nito, ngunit kakaunti lang ang isasama para sa aming layunin. Sa Roma 10:13, sinabi ni Pablo na “Ang bawat tumatawag sa pangalan ng Panginoon ay maliligtas.” Ang bersong ito ay isang direktang sipi mula sa Joel 2:32 na inilarawan “ang lahat” ng nananawagan kay Yahuwah para sa kaligtasan. Ang katuparang ito, gayunman, ay ipinalagay ni Pablo kay Yahushua, na ang panginoong nabanggit sa Roma 10:13. Malinaw, nakatayo si Kristo sa loco Dei; iyon ay, sa lugar ni Yahuwah. Gaya nito, maaaring sabihin ni Pablo ang tungkol sa “hukuman” nila Yahuwah at Kristo (2 Corinto 5:10). Mas kamangha-mangha pa, kinuha niya ang kilalang tema ng Lumang Tipan na “Araw ng Panginoon,” na naglarawan kay Yahuwah na darating sa lupa upang magdala ng banal na paghuhukom, at nauunawaan ang panginoon bilang si Kristo na kumikilos sa papel ni Yahuwah bilang Kanyang ahente o kinatawan. Muli, maaari nating makita ang isang kapansin-pansing tumatakbong pagsasanib.
 |
|
Ilang Kaisipan sa Kasaysayan ng Trinidad: Ang Trinidad ay isang produkto ng Griyegong pilosopiya. Ito'y hindi maaaring patunayan ng Kasulatan. |
Mahalaga rin ang isa pang sipi, 1 Corinto 15:45: “Ang unang taong si Adan ay naging buháy na nilalang…Ang huling Adan (Kristo) ay naging Espiritung nagbibigay-buhay.” Ang mga mambabasa ni Pablo ay maaaring mabigo na mapansin ang halata na: ipinalagay niya ang tungkulin ng “Espiritung nagbibigay-buhay” kay Kristo. Upang “magbigay ng buhay” ay ang palagiang trabaho ng Banal na Espiritu, na hindi isang tao, kundi si Yahuwah sa Kanyang pag-abot sa sangkatauhan. Gayunman, sa kaisipan ni Pablo, ang trabahong ito ay ginampanan na ng itinaas na Kristo.
Dahil dito, ito man ay sa kanyang pag-iral sa lupa o sa kanyang pag-iral matapos ang paglilingkod sa lupa bilang kanang kamay ni Yahuwah. Nagagawa ni Kristo ang maaari lamang gawin ni Yahuwah. Ngunit, siya ay patuloy na naiiba mula kay Yahuwah. Hindi kailanman ibinigay sa kanya ang titulong “Diyos”, bagama’t nasa kanya ang Pangalan, ito ay ipinagkaloob sa kanya ni Yahuwah; ito ay hindi sa kanyang kalikasan. Sinabi ni Pablo sa 1 Corinto 8:6 na mayroong “isang Diyos…at isang Panginoon.” Dalawang pasya ang maaari nating gawin dito ngayon. Maaari nating sabihin na ang dahilan kaya maaaring ipalagay ni Pablo ang mga banal na tungkulin kay Kristo ay si Yahuwah ay isang Trinidad, dahil dito’y hindi pansinin ang mahalagang kababaan ni Kristo kay Yahuwah, o maaari nating resolbahin ang tensyon gaya sa paraang ginawa ni Pablo: maaaring tumakbo si Kristo sa mga paraan na siya ay malinaw na hinanay sa isang Diyos. Gayunman, ang ating Kristolohiya ay hindi maaaring sabihin nang higit pa sa ahente ni Yahuwah si Kristo; Kanyang kinatawan; o Kanyang manunungkulan. Ito ay isang lubos na itinaas na paraan ng pagsasalita tungkol kay Kristo; para sabihin na siya ay nanunungkulan bilang Yahuwah ay para sabihin ang mga bagay tungkol sa kanya na maaari nating sabihin na wala nang iba. Ngunit ang maagang tao na gumawa ng ganoong pagbabalangkas ay hindi kinuha ang dagdag pang hakbang tungo sa nakalilitong teritoryo ng Trinidad.
Una kong nabanggit na walang tagapamagitan ang gagawa; tanging “ang kamay ng Panginoon” ay maaaring magawa para kay Yahuwah kung ano ang maaari lamang gawin ni Yahuwah. Walang duda na ito’y totoo. Narito, nakikita natin ang puso ng kontrobersya ng unitaryan. Sapagkat habang ang mga unitaryan ay ninais na magtalo sa angkin na si Yahuwah ay isang Trinidad at si Kristo ay dalawahan ang kalikasan, ganon din ay itinataas nila ang ideya na si Yahushua, ay tiyak na isang tao, nilikha upang tuparin ang papel ni Yahuwah. Hayaan akong ipaliwanag ito.
Si Kristo ay isang tao; ang kanyang pag-iral ay nagsimula sa sinapupunan ni Maria. Siya’y sumamba, umibig, at nanalangin sa Kanyang Diyos, at ang anumang kapantay na inangkin niya ay isang kapantay sa tungkulin (Filipos 2:6). Ngunit siya ang isa na tumupad sa papel ni Yahuwah; tiyak na isang tao — walang labis, walang kulang — siya ang kumakatawan sa kapangyarihang nagliligtas ni Yahuwah.
|
Dapat tayong lumapit sa Bibliya bilang isang dakilang salaysay. Mula sa una hanggang sa huli, isang dakilang kwento ang sinalaysay. Nilikha ni Yahuwah ang lahat ng bagay; lahat ng bagay ay naging masama; ipapanumbalik ni Yahuwah ang lahat ng bagay. Pinatunayan ng Kasulatan na ang gawa ng pagpapanumbalik na ito ay magiging gawa ni Yahuwah mismo. Ngunit ang sentrong katauhan sa dramang ito ay hindi na si Yahuwah, kundi si Kristo. O sa halip, ako’y nakumbinsi, dapat nating sabihin, umiral si Kristo, sa kanyang tungkulin, bilang Yahuwah para sa sanlibutan. Si Yahuwah ay transendente; Siya ay hindi maaaring tingnan upang ang tumatanaw ay hindi agad-agad malusaw. Kaya kung Siya ay kikilos sa kasaysayan, gagawin Niya ito sa pamamagitan ng piniling ahente. Ngunit walang ahente ang makakagawa nito; ito ay isang trabaho para kay Yahuwah mismo. Dahil dito, nilikha ni Yahuwah si Yahushua na maging Kanyang personal na kinatawan sa lupa, upang gumawa para sa Kanya kung ano ang kayang gawin na Siya lamang ang nakakagawa. Si Yahushua ay isinilang para sa layuning ito. At dagdag pa, kung si Pablo ay maaaring naniwala sa mga ganoong bagay at hindi dumating sa alinman sa teologong Trinitaryan o paniniwala sa dalawahang kalikasang Kristo, tayo rin ay hindi.
Dahil dito, maaari nating muling angkinin ang Kristolohiya ni Pablo, at maaaring magdagdag pa sa mga pagtatalong unitaryan, ang mga bagay na hanggang ngayon ay hindi nalaman ng ating mga espiritwal na tagapanguna. Si Kristo ay isang tao; ang kanyang pag-iral ay nagsimula sa sinapupunan ni Maria. Siya’y sumamba, umibig, at nanalangin sa Kanyang Diyos, at ang anumang kapantay na inangkin niya ay isang kapantay sa tungkulin (Filipos 2:6). Ngunit siya ang isa na tumupad sa papel ni Yahuwah; tiyak na isang tao — walang labis, walang kulang — siya ang kumakatawan sa kapangyarihang nagliligtas ni Yahuwah. Nakumpleto niya ang mga dapat gawin, na si Yahuwah lamang ang maaaring gumawa. At ito ay dahil palaging intensyon ni Yahuwah na Siya, sa pamamagitan ni Kristo, ay makukumpleto ang dakilang gawa ng kaligtasan na nahulaan ilang libong taon ang nakalipas. Bilang mga unitaryan, nalalaman at naniniwala rito, hindi na tayo maaari pang magdagdag sa Kasulatan sa pagpapatunay sa mga salita ng Kredong Nicene; at gayundin, bilang mga unitaryang Kristyano, hindi na tayo aakusahan ng pagpapababa ng halaga sa ating Panginoon at Tagapagligtas, si Kristo Yahushua.
Ito ay isang hindi-WLC na artikulo ni Anthony DeMarco.
Tinanggal namin mula sa orihinal na artikulo ang lahat ng mga paganong pangalan at titulo ng Ama at Anak, at pinalitan ang mga ito ng mga orihinal na pangalan. Dagdag pa, ibinalik namin sa mga siniping Kasulatan ang pangalan ng Ama at Anak, sapagkat ang mga ito ay orihinal na isinulat ng mga napukaw na may-akda ng Bibliya. -Pangkat ng WLC
