Print

IBbaibbele Lilaa Buumi

Ninzi ncolilyaamba Bbaibbele lwalyo lini?

IBbaibbele livwunudwe kalitambikidwe mujulu(1) Mangwalo woonse akapegwa a Mwami Yahuwah alimwi alagwasya mukwiisya zyabwini, mukukasya zitaluleme, mukululamika zitaluleme, amukulailila bantu zyabuumi bulondokede. Malembe alagwasya mubelesi wa Yahuwah kuti ayelele akukonzya kucita kufumbwa ziluleme. (2 Timoteo 3:16-17)

(2) ". . . kunyina cishinshimi cilaa busanduluzi busisidwe pe, nkaambo cishinshimi tiicakazida kwiinda munguzu zyakuyanda kwa muntu pe, pele kwiinda mubaalumi basetekene bokwa Yahuwah bakali kushinshima kabeendelezyegwa a Muya Uusalala." (2 Petulo 1:20-21)

(3) “Nkaambo Majwi aa Yahuwah ngabuumi alimwi nganguzu. Alabosya kwiinda panga likwengedwe koonse-koonse. Alayasa mane kwaandaanya buumi amuuya alimwi kwaandaanya zifuwa amooma. Alimwi alabeteka mizeezo aziyanda moyo.” (BaHebulayo 4:12)

(4) ". . . Mangwalo ngamasimpe lyoonse. (Johane 10:35)

Mbumboni nzi mbolipede Bbaibbele bugwasyilila kulibanda kwamusyobo ooyu?

Lwiiyo lwa zilengwa leza

Njeeyi mikonzyanyo misyoonto iipa bumboni mu lwiiyo lwa zilengwa leza lwakaindi loko kutali lwa mazubaano, luzwa mu Bbaibbele. Kucili bumboni bunjaanji bukonzya kusanganyigwa aawa.

Masimpe Aatacincauki

Mabbuku aali 66 aa Bbaibbele akalembelwa:

Cintu cinyandya ncakuti, woonse mabbuku aali 66 aa Bbaibbele aleendelana alimwi alaa mulumbe uukamantene antoomwe! Bumboni bwa Bbaibbele bulizuunyene cakutacincauka, oobo mbobumboni bwakuti lyakazyila ku bulemu bwa kujulu.

Cishinshimi

“Amuziyeeye zintu zyakaindi eezyo zyakale-kale, ndime Yahuwah taakwe uumbi pe, ndime Yahuwah taakwe uuli mbuli ndime. Ndime ndikonzya kulungulula mbuli zintu mboziyooba kumamanino kuzwa kumatalikilo aazyo, kuzwa kuciindi cakaindi-kaindi. Ndati makanze aangu ayoocitika, ndiyoocita zyoonse eezyo zindibotela.” (Izaya 46:9-10)

IBbaibbele lilembedwe kampango muci HebulayoYahuwah, kutegwa atondezye Bbaibbele mboligaminide kuba jwi Lyakwe liyoyedwe Moza, wakatupa myaanda myaanda yatumpango (twamasimpe) twaambilizya zintu zicizya kumbele. Kusikila munsaa 30% lya Bbaibbele lilembedwe zishinshimi. Ooku nkokwaamba kuti kampango komwe akataa totatwe mu Bbaibbele kaambilizya cishinshimi! Kusikila bobuno buzuba, 85% zintu zyakaambilizyigwa mu Bbaibbele zyakacitika ncobeni mbweenya mbuzyakaambwa kucitika bwini! Nkaambo nzi swebo ncotunga twalanganya zishinshimi ziciboola munzila yaandeene?

Nzyeezyi zishinshimi zisyoonto zyakazuzikwa, kusikila kubbala lyomwe-lyomwe, kusikila abuzuba bwini bwaashinshimwa:

Ibbuku lya Daniele lilikke, lyakashinshima mulongo mulamfu wazintu zyaacitika mumyaka 2,500 mumisela yesu!

Yahushua wakazuzika zishinshimi zyaambilizya Messiah zili 350 mubukkwene kumaninizya tumpango toonse, kusanganya a ziindi zigantidwe, masena aambidwe azintu zyaacitika ciindi naakazyalwa; mulimo Wakwe, kusulaikwa Kwakwe, alufu Lwakwe ndwaakakoma cinyonyoono.

Lino, atulange Yahushua waku Nazaleta...

Yahushua wakazuzika kwiinda zishinshimi zili 350zyaambilizya Messiah mutumpango toonse, kusanganya a ziindi zigantidwe, masena aambidwe azintu zyaacitika ciindi naakazyalwa; mulimo Wakwe, kusulaikwa, alufu ndwaakazunda cinyonyoono. Zishinshimi zili 61 akataa zyeezyo, zilanganyigwa kuti “nzishinshimi zipati” abasicikolo ba Bbaibbele, ooku nkokwaamba kuti zintu zigantidwe kwaambwa eezyo zyaacitika zigwasyilizya batola milumbe abalembi bwa misela kuti bavwuntauzye masimpe aa zishinshimi kweendelanya azintu eezyo nizyaacitika. Kufumbwa cishinshimi, kakwiina kugwisyila nociba comwe caambilizya Messiah, wakacizuzika ncobeni Yahushua.

Nzyeezyi zishinshimi zisyoonto buyo, nzyaakamaninizya kuzuzika Yahushua kusikila bbala lyomwe-lyomwe:

Mpikili yakugagaizya, Musyini wamamvwa a Bbaibbele lyaci Hebulayo

Myaanda yamyaka kakutaninga talikwa cisubulo ca kukankaminwa mubulelo bwa Loma, Mangwalo alembedwe kuti Yahushua wakali kuyooyaswa mumaanza Aakwe amumatende. (Kobala Intembauzyo 22:16-17 & Zakaliya 12:10.

*Azimwi zyakubala: Intembauzyo 22 a Izaya 53. Ma! Cilakondelezya! Kobikkila maanu kuti eelyo nobala tumpango ootu, Intembauzyo 22 yakalembwa munsaa mwaka 1000 BC katanazyalwa Kristu; bbuku lya Izaya lyakalembwa munsaa mwaka 700 BC katanazyalwa Kristu.

Kweendelanya bwaamba basyaazyibwene ba nsaamuzi…

Kuli muntu omwe buyo akataa bali 8 uunga wazuzika zishinshimi eezi .......................1 muli bali 1017
1 muli bali 10:17 = 1 muli bali 100,000,000,000,000,000

Kuli muntu omwe buyo akataa bali 16 uunga wazuzika zishinshimi eezi .....................1 muli bali 1045
1 muli bali 10:45 = 1 muli bali 1,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000

Kuli muntu omwe buyo akataa bali 48 uunga wazuzika zishinshimi eezi.....................1 muli bali 10157

1 muli bali 10:157 = 1 muli bali 10,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,
000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000

“Alimwi lino Ime ndamwaambila
kacitaninga citika kutegwa caakucitika,
inywe mukakonzye kusyoma.”

(Johane 14:29)

Mbuli bumboni kunze lya Bbaibbele bukwabilila zintu nzyolyaamba Bbaibbele?

Kweendelana akataa zintu zyaacitika

Zintu zilembedwe mu Bbaibbele, kwa myaka yiinda 2,000, zyakasumbuzya maumi aa zyuulunzuma zya bantu; banalumi a bamakaintu, bakubusi abacembeede, bavwubi abacete, baangulukide abazike, bazyila mumasena aandeene, amikowa yoonse atalaa nyika. Ziyanza zibyaabi zyakazundwa. Myoyo yakatyompedwe yakaponyegwa. Kuyoowa, kuzingwa mizeezo, kutilimuka, buumba, bukali, kutunuka, malwazi, ayimwi misyobo minjaanji yamusinze uunyonganya muya wamuntu, zyakakomwa kwiinda mu mumuni uuyungizya kumwekesya kuzwa mu Kasimpe ka Bbaibbele.

Kuyobozyegwa kwa zintu zya misela

Ibbuku lyokwa Izaya (Mabbuku aakuvwungaila aakajanwa ku Lwizi lwa Munyo)Mangwalo aansiku aa Bbaibbele akayobolwa kabotu-kabotu akusandululwa munzila iiluleme kwa zyuulu zya myaka nokuba kuti banjaanji bakasoleka kuvwikkila makani aali muli ngawo akwaamayawida limwi. Mazubaano, kuli malembe aa Bbaibbele lya nsiku lya Cizuminano Cakale aasika munsaa 25,000 aaciliko. Kunyina bbuku limbi lya nsiku liciliko mazubaano likonzya kukwabililwa amalembe aali muzibeelabeela nokuba aasika 1,000!

Kubbukizya “Malembe aaku Lwizi lwa Munyo” mu 1947, ncintu citondezya bulondo bwakuyobozya Cizuminano Cakale, antoomwe akusandululwa kululeme.

Bumboni mu Buumi buno

Zyuulunzuma zyabantu batabaliki bakasala kwaaba maumi aabo muciindi ca “Kuvwuntauzya kwakusisikizya” mumunzi wa Roma. Bakawumpwa mumulilo, bakaumwa, bakadinkaulwa mabwe, bakasinwa, bakakwamaunwa abanyama bamusyokwe, alimwi bakapenzyegwa kakwiina kweengelelwa munzila zyalunya zitayeeyelwi nokuba kulangilwa akataa bantu. Eeco ciindi caambwa kuti cakali ciindi ca “Misela ya Musinze” nkaambo muciindi eeco Bbaibbele lyakasisidwe caali nokuba kusinkililwa a Cikombelo-cisi ca munzi wa Roma. Kwakali kwaambwa kuti “nkuzangila lusyomo” kuti wajanwa kobala Bbaibbele nokuba kuti kojisi Bbaibbele. Kwakali kubaa Luyando lwa Kasimpe aako kajanwa mu Bbaibbele aabo baalumi abanakazi batakonzyi kubalwa cibaalisungula kwaaba maumi aabo.

Balo bakali kazyi KASIMPE...bakalizyi kuti Bbaibbele talili bbuku lisinganya muntu nokuba bbuku lya manjezyeezya; ndi Bbuku lya Bulangizi bubotu, Cisyomyo, Kumunikila mizeezo, a Lwaanguluko, a majwi aajisi Buumi aa Mulengi Waluyando, ciyubunuzyo ca Luyando a Luzyalo luteeli luyeeme buyo muli Nguwe alikke musemo wa Kasimpe - Yahushua, Mwanaa Eloah Uupona!

Nakalindu uugwitide mucamba uliimpene a mooye uukkomene
 


 IBbaibbele – Tusimpe Twakuswata:

“Ijwi Lyako ndilambe kumatende aangu,
Amumuni munzila yangu.”
(Intembauzyo 119:105)