Print

Ino Madaimona Asyoma Kuti Yahushua Nguni?

Eeci cibalo tacili ca WLC. Eelyo notubelesya zilembedwe aabalembi balaanze lya nkamu, tusimba buyo zyeezyo zyeendelana 100% a Bbaibbele a lusyomo lwesu cino ciindi munkamu ya WLC. Aboobo eezyo zibalo inga zyalanganyigwa kuti nzya nkamu ya WLC. Twakalelekwa kapati amulimo wabalanda ba Yahuwah banjaanji. Pele tatukulwaizyi ndinywe nobeenzuma kutalika kubala zyaalembwa abantu aabo. Eezyo nzibaalemba, twakazigwisya mumalembe eesu nkaambo kanjaanji zililubide akubaa tumpenda. Cintu cuusisya ncakuti tucilangaula mbungano yamilimo iitakwe kampenda. Ikuti konyandidwe nkaambo ka [zibalo/milumbe] iitali ya WLC, kobikkila maanu ku Tusimpi 4:18. Kuteelela kwesu nkwakuti kasimpe Kakwe kalazyokoloka, eelyo mumuni nuuyaa kumwesya munzila yesu. Tulakayandisya kasimpe kwiinda buumi, nkanko tulavwuntauzya kufumbwa nkokakonzya kujanwa.

Ino Madaimona Asyoma Kuti Yahushua Nguni?

Madaimona nkwaali ncobeni. Mangwalo azwide kwiinduluka kwaamba ziseese eezi izyaambwa kuti zyakapapila Yahuwah alimwi lino zyeendelezyegwa aa nguzu zya Saatani.1 Nokuba kuti kunyina notupedwe busanduluzi, twaambilwa kuti madaimona, aayo aalizyibidwe kuti miiya iisofweede naa iitasalali, alakonzya kutalisya malwazi2 a bulwani,3 kucita maleele a masalamuzi,4 kulengelezya lusyomo lwa lweeno, 5 kunjila muntu a kudyaaminna bantu.6 Mukuyungizya, tulaiya kuzwa mu Mangwalo kuti madaimona alizyi nokuba kuti alibazyi bantu bamwi,.Ngooyu mukonzyanyo, eelyo bana bali ciloba ba mwaalumi muJuuda wiitwa zina lya Sceva nibaasola kutanda daimona, lyakabaingula kuti:

Milimo 19:15-16 …”Yahushua ndilimuzi a-Paulo ndimuzi, pele nywebo ndinywe bani ino? 16Ndilyonya mwaalumi ooyo uwakanjidwe muuya mubi wakabasotokela, wakaba anguzu kwiinda boonse bobile, wabazunda, batija kuŋanda eeyo, bali ezinswe eziliciso.

Ibbala lizyibidwe muci Giliki ndyakuti ginôskô, alimwi liiminina biyo kutalika kuzyiba, kuzyiba, kumvwisyisya, a kuteelelesya.7 Mubwini, IBbaibbele lya ESV, NKJV, NIV, aamwi aasanduludwe lyomwe-lyomwe lisandulula kampango ka 15 kuti, “Yahushua Ime ndimuzyi…” Eeci cusolweda ndiswe ku muuzyo wakuti, ninzi cini ncibakazyi? Madaimona akali kusyoma kuti Yahushua nguni?

Madaimona Asyoma kuti Yahushua Nguni?

Swebo twaambilwa kuti kufumbwa Yahushua naakasaanganyide madaimona, alo akali kumwaamba kuti Mwanaa Yahuwah.

Madaimona asyoma kuti Yahushua nguni? Cabuyobuyo, twaambilwa kuti kufumbwa Yahushua naakaswaanganyide madaimona, alo akali kumwaamba kuti Mwanaa Leza [Yahuwah]:

Maako 3:7-8, 11-12 Lino Yahushua wakaya kulwizi abasikwiiya bakwe, nkabela kwakamutobela makamu aabantu banji bazwa ku-Galilaya, akuzwa ku-Judaya, 8akuzwa ku-Jerusalemu, akuzwa ku-Idumiya, akuzwa mutala lya-Jordano, akuzwa kucisi ceengelede ca-Turo aca-Sidoni. Makamu aabantu banji nibakamvwa nzyaakali kucita, bakeza kulinguwe. 9Mpawo wakaambila basikwiiya bakwe kuti kube kaato kamulindilila nkaambo kabantu, kuti batamulimbikizyi. 11Abalo badaimona basofweede nibakamubona bakali kumuvundamina akupozomoka kuti, Nduwe Mwana a-Yahuwah, 12Nkabela wakali kubakasya kuti batamudununi.

Bamwi bansandulula kuti zina lyakuti Mwanaa Leza lilakonzya kweelana aalya Leza Mwana. Nokuba boobo, eelyo zina licaalizya kunyina pe nolibelesyedwe mu Mangwalo. Kunze lyaboobo, izina lyakuti Mwanaa Leza, eelyo nolibelesyegwa kwaamba Yahushua, liteelelwa kuti ndizina lyeendelana alya Kristu naa Messiah, nkokuti, mwami wakasyomezyedwe wa Isilayeli:

Mateyo 16:16 Lino Simoni Petro wakavuwa, wamwaambila wati, “Nduwe Kristo, Mwana a-Leza muumi.”

Mateyo 26:63 Pele Yahushua wakaumuna buyo. Lino mupaizi mupati wakamwaambila wati “Ndakukonkezya kuli-Leza muumi kuti utwaambile na nduwe Kristo Mwana a-Leza.

Johane 1:49 Natanayeli wakamuvuwa kuti, Rabi, nduwe Mwana a-Yahuwah, nduwe Mwami wa-Israyeli.”

Nokuba kuti bamwi bakabelesya zina lya mutwe lyakuti Mwanaa Leza kuti liiminina buleza bwa Yahushua, nobuba buJuuda abukombi bwa mituni bwa mazuba aa Yahushua tiibakateelede zina eeli munzila eeyi.

Mufundisi Douglas McCready upandulula kuti aabo batakamvwisyide mumusela mutaanzi izina lya cuuno lyakuti Mwanaa Leza kuti lyakali kwiiminina Yahushua kuti ngo Leza:

Eelyo bamwi nibakabelesya zina lya cuuno lyakuti Mwanaa Leza kuti lyaambilizya buleza bwa [Yahushua], ibuJuuda nokuba bukombi bwa mituni bwa mazuba aana [Yahushua] tiibwakamvwisyide mutwe wa cuuno ooyo. Acalo nociba cikombelo citaanzi pe.” 8

Ibbuku lisandulula mabala aamu Bbaibbele lya Harper Collins alyalo lipandulula ncowiimina mutwe wa cuuno wakuti Mwanaa Leza mu Bunakristu butaanzi:

Kubelesya bbala lyakuti “ngumwaatondekelwa” [mukwaamba Mwanaa Leza] mu BaLoma 1:4 citondezya kuti aciindi eeci mumusela a muzeezo wa Bunakristu, izina lya cuuno lyakuti Mwanaa Leza lyakali kwiiminina mutwe wa cuuno nokuba mulimo mu musela wa lufutuko kuleka bube bwa muntu mbuli mbubakatalika akale kusumpauzya bamwi. Ooku kubelesya mabala oobu kuleendelana amuzeezo wa bujuuda mu Cizuminano Cakale.9

Aboobo, miya iisofweede yakalimvwisyide kuti Yahushua wakali Messiah wakasyomezyedwe. Pele ino ciimo ca bubambe bwa Yahushua? Mbuli cibeela camu cooko ca myuuya, aaba bangele bakawa10 ibakazangila Yahuwah bakali kukonzya kuzyiba kuti naa walo wakali umwi akataa Baleza botatwe bakali kuyeeyelwa. Hena bakali kumulanganya kuti Yahushua ngu Yahuwah na? Bwiinguzi bwiinda kululama ku mubuzyo ooyu nkuvwuntauzya majwi aabo eeni.

Simadaimona waku Gelasene

Eelyo Yahushua naakaboola ku cisi caba Gelasene,11 walo wakaswaanganya mwaalumi wakalaa muuya mubi ooyo wakali kukkala akataa namaumbwe. Ooku kuswaangana kwa masalamuzi kulilembedwe mu milumbe ya ciindi eeco. Mbubuti simadaimona, ooyo wakalaa zina lyakuti “Legione; nkaambo tuli banji,” mbwaakajuzya Yahushua:

Maako 5:6-9 Lino naakabona Yahushua alaale, wakamuzuzaanina, 7elyo wakoompolola ajwi ipati lyakuti, Ino makaninzi ngetujisi mebo ayebo, Yahushua omwana a-Yahuwah wakujulu kwinikwini? Ndalisisya kuli-Yahushua utandipenzyi. 8Nkaambo wakamwaambila kuti, Kozwa mumuntu ooyu yebo odaimona uusofweede. 9Lino wakamubuzya kuti, Nduweni izina lyako? Wakavuwa kuti, Ndime Legione, nkaambo tuli banji!”

Idaimona lyakaamba Yahushua kuti Mwanaa Leza Singuzyoonse. Mubwinibwini, kukonzya buyo kuba Leza Singuzyoonse omwe buyo. Aboobo mwanaa Leza Singuzyoonse takonzyi kuba Leza Singuzyoonse. Kuyungizya waawo, muya uusofweede wakakombelezya Yahushua akulisisya kuli Yahuwah, aboobo katondezya kuti Yahuwah wakali uumbi kunze lya Yahushua.

Daimona mu Kapenaumu

Mukonzyanyo uutobela uligaminide mbuli mutaanzi. Eelyo Yahushua naakaunkide ku Kapenaumu, walo wakaakuyiisya ku sinagogwe lya nkuko, ooko kwakali muntu wakanjidwe daimona akataa mbungano. Kaswiilizya ncaakali kwaamba Yahushua:

Madaimona alakanana: " Akaka, tuleke, Tujisi makaninzi ayebo, o-Yahushua wa-Nazaleta? Sena waboola kutufwidilizya? Ndilikuzi yebo, nduwe Uusalala wa-Leza!" (Luuka 4:34)

Luuka 4:31-34 Elyo wakaselemuka kuya ku-Kapemauma, munzi waku-Galilaya. Wakali kubaiisya ku-Sabata, 32bakaankamana akwiisya kwakwe, nkaambo makani aakwe akali abwami. 33Omo mucikombelo mwakali muntu uwali amuuya wadaimona uusofweede, woompolola ejwi ipati, 34wati, Akaka, tuleke, Tujisi makaninzi ayebo, o-Yahushua wa-Nazaleta? Sena waboola kutufwidilizya? Ndilikuzi yebo, nduwe Uusalala wa-Leza!”13

Idaimona lyakapozomoaka kuti lyakali muzyi Yahushua kuti wakali ni. Wakoompolola cakusabila kuti ooyu muna Nazaleta wakali Yooyo Uusetekene wa Leza. Kutali Leza Alikke uustekene, pele uusetekene ookwa Leza. Ibbala lyakuti uusetekene muci Giliki ndyakuti [hagios], alimwi liiminina uulemekwa naa uusetekene.14 Ibbuku lya Thayer Lisandulula mabala lipandulula bbala lya hagios mu kampango aaka kuti liiminina ceeco “cakasalwa akubikkwa ambali” kuli Yahuwah “kuti cibe, mbuli mbucaabede, cakwe mukamwini.”15 Mumajwi amwi, Yahushua tali Yahuwah, pele nguyooyo wakazandulwa akubikkwa ambali a Yahuwah kuti abeleke mumakanze amumilimo yakwe. Ncobeni, Yahushua ngu Messiah wakasyomezyegwa. Idaimona, mbwaanga lyakali cibeela ca myuuya, lyakalizyi kuti oobu mbwaabede makani.

simadaimonaYahushua Wakaumuzya Madaimona

Aakale, twabalide mumulumbe wa Maako kuti Yahushua wakacenjezya madaimona kuti atamuyubununi:

Maako 3:11-12 Abalo badaimona basofweede nibakamubona bakali kumuvundamina akupozomoka kuti, Nduwe Mwana a-Yahuwah, 12Nkabela wakali kubakasya kuti batamudununi.

Mumulumbe wa Luuka weendelana ayooyo16 tubala kuti:

Luuka 4:40-41 Nelyakabbila izuba, boonse abakali kujisi abaciswa zilwazi zyamikumo mikumo, bakabaleta kulinguwe, wababikka maanza umwi umwi, wabaponya. 41Abalo badaimona bakazwa kubanjibanji, boompolola bati, Yebo uli Mwana a-Yahuwah, Walo wakabatapatila, taakwe naakabazumizya kwaamba, nkaambo bakalimuzi kuti ngu-Messiah.

Madaimona akali muzyi Yahushua kuti Mwanaa Yahuwah, nkokuti, ngo Messiah. Yahushua naakaakasya kuti atoompololi eeco citondezya kuti naakamuyubununa kuti nguni. Miya iisofweede kunyina niimuzyi Yahushua kubee ngu Leza pe,nokuba kuba umwi akataa mutwe wa baleza botatwe pe, oolo lusyomo lwakatola myaka 350 kuzwa waawo kuti luzwidilile kubambwa.

Nguzu Zyokwa Yahushua

Nokuba boobo, bamwi inga bazumanana masimpe aakuti Yahushua wakalaa nguzu atalaa madaimona aboobo eeco citondezya kuti walo ngu Yahuwah. Nokuba boobo, Yahushua, lwakwe wakalyaamba kuti nguzu zyakwe zyakutandya myuuya iisofweede zyakaliko nkaambo ka Muya wa Yahuwah:

Yahushua, lwakwe wakaamba kuti inguzu zyakwe zya kutanda miya iisofweede kwakali nkaambo ka Muya ookwa Yahuwah.

Mateyo 12:22-29 Lino wakaletelwa umwi sidaimona moofu syataambi, nkabela wakamuponya, elyo syataambi oyo wakatalika kwaamba akubona. 23Mpawo makamu oonse akagamba, akaamba ati, Sa oyu teensi nguwenya mwana a-Davida? 24Pele ba-Farisi nibakamvwa obo bakati, Oyu muntu inguzu nzyatanzya badaimona nzizya-Belzebule mwami wabadaimona. 25Pele mbwaakaziba miyeeyo yabo wakabaambila kuti, Cisi cimwi ncimwi citakakatilani cinoosaalwa. Alimwi munzi umwi aumwi niiba iŋanda imwi aimwi zitakakatilani tazikoojata pe. 26Nkabela Saatani kuti watanda Saatani ulalilwisya mwini, ino cisi cakwe cilajata buti? 27Lino ime kuti inguzu nzintanzya badaimona nzizya-Belzebule, ino bana banu ninguzu zyani nzibabatanzya balo? Nkaambo kaako balo bazooba babetesi banu. 28Pele ime, kuti inguzu nzintanzya badaimona nzizya-Muuya wa-Yahuwah, lino Bwami bwa-Yahuwah buliswenede afwiifwi kulindinywe. 29Alimwi muntu ulakonzya kunjila buti muŋanda yasinguzu akusaala lubono lwakwe, atasaanguna kumwaanga singuzu oyo? lino ulasaala iŋanda yakwe.”

Makunga aabantu akanyandwa kuti Yahushua wakalaa nguzu atalaa daimona akuyeeyela kuti walo wakali Mwanaa Davida ooyo wakali kulindilwa kwa ciindi cilamfu, nkokuti, Messiah. Balo tiibakazubulula nguzu zyokwa Yahushua kuti zyakali kwaambilizya kuti ngu Yahuwah pe. Luuka upandulula nguzu zyakali kucita maleele aayo mu mulumbe wakwe weendelana ayooyo:

Luuka 11:20 “Pele kuti mebo ndigwisya badaimona amunwe wa-Yahuwah, nkokuya bwami bwa-Yahuwah bwamusikila.

Inguzu zyokwa Yahushua zya kulaya madaimona zyakali kuzyila ku kunanikwa anguzu nzyaakapegwa kuzwa kuli Yahuwah.17

Milimo 10:38 Ngaa-Yahushua wa-Nazaleta, mbwaakamunanika Yahuwah a-Muuya Uusalala enguzu. Walo wakali kuzelengana kucita zibotu, akuponya boonse abalyatidwe Saatani, nkaambo Leza wakali awe.

Yahushua wakalaa nguzu atalaa madaimona, kutali kuti wakali Yahuwah, pele nkaambo Yahuwah wakalaa nguwe. Ncizi acimwi ciinda waawo, Yahushua, awalo, wakali kupa nguzu zyakwe zya kutanda madaimona kuli basikwiiya bakwe.18

Kukosozya makani

Mangwalo alembedwe kuti madaimona akasyomede kuti Yahushua wakali mwaalumi wakazyila ku Nazaleta, Messiah wakasyomezyedwe wa Leza Singuzuzyoonse. Kunyina naakali kumulangnya kuti wakali leza pe. Kunze lyaboobo, akali mvwisyide, mbweenya mbuli bamaJuuda, kuti Yahuwah ngumwi:

Jakobo 2:19 Wazumina kuti Yahuwah ngumwi luzutu na? Mbukubede. Abalo badaimona balazumina obo, balakankama.

kuzunda


1 Luuka 11:18; Mateyo 25:41; BaEfeso 6:11-12; Ciyubunuzyo 12:9.

2 Luuka 8:2; 13:11; Milimo 5:16.

3 Luuka 8:27; Maako 9:22; Milimo 19:15-16.

4 Ciyubunuzyo 16:14.

5 1 Timoteo 4:1.

6 Mateyo 4:24; 8:16; 28; 33; 9:32; 12:22; 15:22; Maako 1:32; 5:15-18; Luuka 8:36; Milimo 8:7; 10:38.

7 Ibbuku Lisandulula Mabala aaci Gili aci Hebulayo lya Strong, #1097.

8 Douglas McCready, He Came Down from Heaven: The Preexistence of Christ and the Christian Faith, (Illinois: InterVarsity Press, 2005), p.56.

9 Harper Collins Bible Dictionary, Paul J. Achtemeier, Editor, 1996 ed., p 1052.

10 Majwi aakuti bangele bawide kunyina pe naabelesyegwa mu Mangwalo, pele azyila mutumpango mbuli bwa Luuka 10:18 a Ciyubunuzyo 12:4 a 9, oomo Saatani mwa waalwa kuzwa mukati kajulu nkaambo ka buzangi bwakwe, antoomwe a cisela catatu ca “nyenyeezi” (bangele) aabo bakatobela kulubazu lwakwe.

11 Eeci cakacitika munsi lya munzi wa Gergesa, aboobo munsaa cisi ca Gelasene. Ooyo muntu waambwa akuti ngu simadaimona waku Gadalene kucibaka eeco ciitwa boobo nkaambo ka munzi wiinda kuba mupati, Gadara. https://www.biblegateway.com/resources/dictionaries/dict_meaning.php?source=3&wid=S8128

12 Mulumbe wa Luuka waamba Yahushua kuti “Mwanaa Leza Singuzyoonse” kakuli Mateyo umwaamba kuti “Mwanaa Leza.” (Luuka 8:28; Mateyo 8:28-29.)

13 Langa amuli Maako 1:21-25.

14 NASB Greek-Hebrew Dictionary, #40.

15 Thayer’s Greek Lexicon, https://biblehub.com/greek/40.htm

16 Luuka 4:40-41 uleendelana a Luuka 6:17-19 a Maako 3:7-12 mubbuku lya Gospel Parallels (Thomas Nelson, 1967), p. 18-19, 53.

17 Mateyo 11:27; 28:18; Johane 13:3-4.

18 Maako 3:14-15; 9:38; 16:17; Luuka 10:1 a 17-20; Milimo 16:16-18; 19:11-12.


Eeci ncibalo citali ca-WLC. Cakazyila ku: https://oneGodworship.com/who-do-demons-believe-Jesus-is/

Twakagwisya mucibalo citaanzi mazina aamituni woonse ngobaulikide taata a Mwana, akubikka mucibaka cangawo mazina mataanzi ngubaapedwe. Kuyungizya waawo, twakojokolosya mu Mangwalo mazina aa Taata a Mwana, mbuli mbwaakalembedwe kutaanguna a balembi ba Bbaibbele bakayoyelwa moza. Nkamu ya-WLC