“Munyama ooyu wakasinikizya bantu boonse balemenede abantu buyo, bavwubi abacete, bazyale abazike, kuti basimbwe kumaanza aalulyo naa ankumo zyabo. Taakwe muntu wakali kukonzya kuula naa kuulisya ccita kuti kajisi cisimbo eeci. Cisimbo cakwe ndizina lyamunyama mutaanzi, naa bulembe bwazina lyakwe. Nkaambo mweelwe wakwe myaanda iili cisambomwe amakumi aali cisambomwe acisambomwe. “(Ciyubunuzyo 13:16-18, NKJV)
Ooku kucenjezya kusinizyide boobu kuti kufumbwa uyootambula caando camunyama, kwakaleta bukandu akweezyeezya mumyoyo yabantu banji.
“Mungelo watatu wakatobela bangelonyina bobilo, kumwi kapozomoka kuti, “Kuti naa kakuli muntu uukomba munyama amutuni wakwe, akulembwa caando camunyama ankumo yakwe naa ajanza lyakwe, ooyo uyoonywa waini wabukali bwa [Yahuwah], uuyootilwa kuzwa munkomeki yabukali bwa [Yahuwah] kakunyina akutontozyegwa. Boonse bacita ceeci bayoopenzegwa amulilo amabwe aasalufa kumbele lyabangelo basalala alya Mwanaa mbelele. Lino kupya kwamapenzi aaya nkwalyoonse alyoonse. Aabo bakomba munyama amutuni wakwe kunyina nobayoolyookezya kuzwa kukupya ooku sikati amasiku, antoomwe abaabo boonse bajisi cisimbo cazina lyakwe.” (Ciyubunuzyo 14:9-11)
Kanjikanji kuyiisyigwa kuti caando camunyama ciyoosika kwiinda mukabulo ka kkampyuta aako kasimpwa kunsaa cikanda kubelesya nyeleti ,okuba kwaandulwa, kwiinda mumalailile aamfulumende iidyaaminina bantu bacisi mukukakatila kunyonauna bantu boonse. Bamwi basendekezya kuti caando camunyama cisisidwe mu myeengwe iidintwa atalaa zintu zyuulisyigwa nokuba namba ya camutwe iibelesyegwa mucisi ca Amelika. Mubwini, caando ca munyama cijatikizya zinjaanji alimwi ziyoosya kwiinda myeengwe yakudinta zintu nokuba , namba ya camutwe nokuba tumpangaliko twa RFID tubonwa aamakkompyuta.
Kulayandika ncobeni kumvwisyisya ncocijatikizya caando ca munyama anzila yakweeleba kucitambula nkaambo boonse batambula caando eeco bayoosinganyigwa kuya kulufu luteeli. Kutegwa muntu amvwisyisye caando ca munyama, weelede kuzyiba kuti eeco caando ninzi, naa ncintu nzi, naa nguni munyama. Basicikolo ba Bbaibbele balazumina kuti banyama nzitondezyo zya cishinshimi ziiminina malelo aamapolitikisi munyika:
“Aaba banyama bone, malelo aali wone ayooba munyika.” (Daniyele 7:17, KJV)
Nokuba boobo, teesyi malelo aamapolitikisi woonse aapandululwa kuti munyma mu Mangwalo pe. Cishinshimi cigaminide malelo aayo aayingene kulwana Yahuwah muciimo ca basaante Bakwe. Aboobo, munyama uusungilizya kutambula “caando” mbulelo bwaanyika buyoolwana Bulelo bwa Kujulu kaindi kasyoonto munsaa kuboola kwa Yahushua.
Mbuli mbokutondezyedwe muzipekupeku zya Munyama wa Ciyubunuzyo 13, munyama mutaanzi wa Ciyubunuzyo 13 wiiminina bupoopo, oobo bwakalela nyika ajanza lilemu kwa myaka iili 1,260.
Munyama wabili wa Ciyubunuzyo 13 ngu Amelika, ooyo kwiinda mujwi lisetekene lya cishinshimi, mumyaka iizya kumbelaa mazuba , uyooosinikizya boonse kutambula “caando” ca mutuni wa munyama mutaanzi.
“Caando” ca kulisumpula kwa poopo, kuzwa mumulomo wakwe, ncakuti, kukomba mu Nsondo ncintu cakwe ncaakalyaanzila mwini:
"Nsondo ncitondezyo canguzu zyesu . . . ." (The Catholic Record, London, Ontario, Ivwivwi 1, 1923.)
Zyoonse nkondo zilwana Bulelo bwa Kujulu zigaminide kulwanina makani aakukomba. Kuzwa kumatalikilo kwini, makanze ookwa Lusifa akali aakwaatula Mulengi kuzwa abusena Bwakwe. Mangwalo alilembedwe makanze aakwe aakulidunda kuti:
“Ino walenguka buti, Lusifa ontanda yakubucedo! Wasowelwa kunsi yebo ookali koola masi! Wakali kuti mumoyo wako, “Ono ndatanta mujulu nkabikke cuuno cabwami bwangu nkakkale atala aanyenyezi zya Leza kujulu. Njookkazikwa acuuno cabwami bwangu, acilundu cakuswaanganina, ansonje eeni yacilundu cisalala. Njooba mbuli Singuzuzyoonse. (Izaya 14:12-14, NKJV)
Caando ca munyama cizingulukide makani aakupaila nkaambo nkondo mpati yoonse iilwana akataa Yahuwah a Saatani ijatikizya makani aakukomba. Eeci ncecilembedwe kuti aabo bayoopenzyegwa mumapenzi aali ciloba mbabaabo bakatambula caando camunyama akukomba mutuni wakwe:
“Mpawo ndakamvwa jwi pati lyakazwa mutempele kalyaambila bangelo bali ciloba kuti, “Kamuya mukawaale bukali bwa [Yahuwah] buli mumitiba iili ciloba ansi!' Aboobo mutaanzi wakainka akuyoowaala mutiba wakwe atalaa nyika, Eelyo bantu bakajisi cisimbo camunyama akukomba mutuni wakwe bakaba aazilonda zisesemya akucisa kapati.” (Ciyubunuzyo 16:1, 2)
Mukukakatila kwa Saatani kuti abbide Mulengi kukombwa Kwakwe, walo wakaswaanganya nyika yoonse mukubelesya kkalenda litobelezya zuba luzutu, eelyo lyakabambilwa atalaa ciyanza cakubalila ciindi kwiinda mukukomba mituni.
|
Mukukakatila kwa Saatani kuti abbide Mulengi kukombwa Kwakwe, walo wakaswaanganya nyika yoonse mukubelesya kkalenda litobelezya zuba luzutu, eelyo lyakabambilwa atalaa ciyanza cakubalila ciindi kwiinda mukukomba mituni. Kakwiina kkalenda liluleme, ncintu citakonzyeki kuzyiba buzuba bwini bululeme bwa kukomba Yahuwah, pele aabo babalila mazuba aakukomba kababelesya kkalenda lyalweeno, tabakubwene kuti bapa bulemu kuli sinkondonyina aa Yahuwah.
Caando ca munyama cilatambulwa eelyo muntu, nalaa luzyibo lwa kasimpe lukkwene lwakubalila mazuba aakukomba, pele nacilamatila kukomba mumazuba aalweeno kutegwa zintu kazimweendela kabotu akataa bantu mazubaano, kwiinda kuti kakomba Mulengi mubuzuba Bwakwe busetekene bwa Nsabata, oobo bujanwa kubelesya nzila ntaanzi yakubalila ciindi, kubelesya kkalenda litobelezya mwezi azuba. Bantu bamwi bakomba Mujibelo bataminina kuti kukomba mu Nsondo ncecaando ca munyama. Mbombubo ncobeni oobo. Pele akwalo kukomba Mujibelo akuya kuyookomba ku Mosque muli bwasanu kuli mbweenya oobo. Kufumbwa kukomba mubuzuba mbwaakaanza Saatani , ooko nkupa Saatani bulemu..
Mpampawaawa caando mpocitambwidwa. Mazuba aasetekene ookwa Yahuwah taakonzyi kujanwa kubelesya nzila yakubalila ciindi iitaluleme.
Kufumbwa naa ndikkalenda lina Gregory lizumizyidwe akubelesyegwa munyika yoonse nokuba mboliyoobambululwa kumbelaa mazuba, caando ca Poopo (munyama) cilatambulwa eelyo muntu nazyi Nsabata yamasimpe pele ucilamatide kukomba mumazuba aabalilwa kubelesya nzila zyalweeno zyakubalila mazuba aciindi.
Kuzwa muma 1920-1950, kwakali mazwanga aakupindulula kkalenda lina Gregory. Mumyaka yakainda misyoonto, kwakasungilizyigwa kubambulula kkalenda alimwi. Kufumbwa naa Saatani uyooosinikizya kutambula caando kwiinda mukkalenda liliko mazubaano nokuba liciyoosika mumazuba aazya kumbele, eeco tacikwe makani. Caando camunyama cilatambulwa eelyo mazuba aasetekene ookwa Yahuwah naabalilwa kubelesya nzila iimbi kutali yeeyo iibelesya mwezi-azuba antoomwe yakabikkwa ku Malengelo. Mumukowa wabantu uuli woonse amucooko canyika cili coonse, eeco caando cinookwiimpene aasyoonto. Pele cinooli cintu cimwi cisungilizya mizeezo yamuntu kuti azange akupapila mulawo ookwa Yahuwah. Ncintu cilaa maanu kuyeeya kuti malelo aadyaaminina masi woonse ayoosinikizya nyika yoonse kubelesya nzila yomwe yakunyonauna bantu bamikowa yoonse munyika.
Mukwiimpanya caando camunyama ciyoowegwa boobo, kuli caando cokwa Yahuwah.
“Mpoonya ndakabona aumwi mungelo wakazwida kujwe kajisi acidityo ca Leza uupona. Wakapozomokela bangelo bone . . . . wakati, “Mutanyonyooni nyika niluba lwizi noziba zisamu, mane kusikila tubabikke cidinto ankumo babelesi ba Yahuwah.” (Ciyubunuzyo 7:2-3)
Caando cokwa Yahuwah cilatambulwa eelyo muntu nalisungula akulyaaba cakumaninina ku Mulengi Wakwe. Ooku kusanduka ciimo kulanganyigwa kuti nkuyanda kutobela ZYOONSE ziyandika mukuteelela ncayanda Yahuwah. Balikke aabo balyaabide boobu mbabayootambula caando cokwa Yahuwah eeco ciyoobakwabilila kuti batatambuli caando ca munyama. Mangwalo akulwaizya muntu woonse kuti: “Ooyu muzeezo awube muli ndinywe, ngweenya wakali mu [Yahushua, Munanike].” (Bafilipo 2:5, KJV) Muzeezo ooyowakali muli Yahushua wakali muzeezo omwe buyo wakulyaaba kuyanda kwakwe koonse kuluyando lwa Taata Wakwe. Mumuunda wa Gethsemane, Walo wakapaila wakati: “Taata, kuti koyanda ndigwisizye nkomeki eeyi yamapenzi. Nikubaboobo kutabi mbuli mbweyanda pe, akube mbuli kuyanda Kwako (Luka 22:42)
Caando camunyama ciliimvwi kacikazyana acaando ca Yahuwah. Cimwi ncaando ca kutobela Saatani, kacitambulwa munkumo nokuba mujanza, eeco citondezya kuti bamwi banootobela caando eeco kutegwa buumi buubaube. Caando cokwa Yahuwah, nokuba boobo, citambulwa buyo munkumo, kaciiminina kulyaaba cakumaninina akulisungwida limwi kutobela akuteelela Mulengi. Aabo batambula caando cokwa Yahuwah banoolaa muzeezo mbuli ookwa Yahushua kuuzwide mumizeezo yabo. Caando cokwa Yahuwah cilayubununwa kwiinda mukuteelela akutobela ZYOONSE nzyayanda, kusanganya antoomwe akukomba mu buzuba bwa ciloba bwa mvwiki, oobo bubalilwa kubelesya kkalenda Lyakwe litaanzi libelesya mwezi-azuba antoomwe.
Ikkalenda lilainda kuba buyo cibelesyo cakubalila mazuba aciindi. Kkalenda libelesya mwezi-azuba antoomwe lyaku Malengelo, ncibeela ca mulawo wabulemu nkaambo ncintu citakonzyeki kubalila mazuba ookwa Yahuwah aasetekene. Boonse bapona maumi aabo kabeendelana amulawo wabulemu, bayootambula caando cokwa Yahuwah akweendelezyamaumi aabo kubelesya kkalenda litaanzi eelyo Mulengi ndyaakabikka lyakubalila ziindi zisetekene Zyakwe. Kunyina nzila iitaluleme iinga yabelesyegwa kujana mazuba aa Kujulu aasetekene pe. Aboobo boonse bakomba mumazuba aabalilwa kubelesya makkalenda aakubeja, bayootambula caando ca munyama. Eeco caando cilatambulwa amuntu kufumbwa uupapila kulisungula akulyaaba cakumaninina kuli Yahuwah akukaka kumuteelela. Ooyu ngo muzeezo ookwa Saatani uuzwide mumizeezo mukati kamuntu ooyo uuzangide.
Boonse bayootambula caando cokwa Yahuwah, bayoonununwa kuzwa kukunyonyooka ooko kuyoosikila baabo badintidwe caando ca munyama.
“Lino bulemu bwa Yahuwah wa Isilayeli bwakaya mujulu kuzwa atala lyabakelebu aawo mpobwakabede, bwakasuntumukila kucikotamino caŋanda ya Mwami Yahuwah.
Mpawo Mwami Yahuwah wakaita mwaalumi ooyo wakasamide zisani zyandeketela wakajisi nkomo yazilembyo mucibuno cakwe, akuti kulinguwe, “Koya mumunzi wa Jelusalema woonse, ukabikke cizibyo ankumo zyabaabo balilauka akaambo kazintu zyoonse zisesemya zicitwa mulinguwo.” (Ezekiya 9:3-6, NKJV)
Ceelede kuba cintu cakubala akuswata kumuntu uuli woonse uuyandisya buumi butamani, kuzyiba zintu nzyayanda Yahuwah. Kuti kaciyumya moyo akuyandisya kulamatila cinyonyoono, nkwali kale Mufutuli uulibambide akulindizya kuti asandule nuuba moyo wiinda kuyumu aanga ndibbwe.
Lino, ciindi cakweengelelwa nocicilelema, kosala kulyaaba kuyanda kwako kuli Yahuwah, umuteelele akutobela Nguwe, kunyina makani naa wasweekelwa cintu cili buti kuti wacita boobo. Walo uyookusandula mizeezo yabaabo baboola kuli Nguwe mu lusyomo munzila yeebeka ncobeni.
Buumi butamani, azintu zikkomanisya nzyotutakonzyu kulijanina nzyotutayeeyeli zilindila boonse aabo batambula caando cokwa Yahuwah akuzunda munyama, munti wakwe acaaando cakwe:
“Alimwi ndakabona cintu cilangika mbuli lwizi lubalangala, civweledwe mulilo. Ndakabona abaabo bakazunda munyama, mutuni wakwe, acisimbo cazina lyakwe, kabaimvwi kumbali aalwizi lubalangala balijisi atulumbu [Yahuwah] ntwaakabapa. Bakali kwiimba nyimbo ya Mozesi, mubelesi wa [Yahuwah] alwiimbo lwa Mwanaa mbelele bakati, “O Mwami Leza Singuzuzyoonse, milimo yako mipati alimwi ilagambya. O Mwami Yahuwah Nzila zyako zililuleme, alimwi zilisinizizye. Nduwe Mwami wabasalali!'” (Ciyubunuzyo 15:2, 3)
Azimwi zyeendelana acibalo eeci: