Kamuzwa Muli Nguwe, Nobantu Bangu! | Cibeela Citaanzi
Lwiito lwa Kujulu Lucaalizya
“Boola kuno usame jansi kuti kotayandi kuti
nkunonkole mutwe wako!”
Ime ndakalakama, nkelangide bawisi mweenzuma. Ndakayoowa Ime. Kunyina neekamvwide muzyali kaambila mwana mujwi lyamusyobo ooyo. Mweezuma wakanyampuka, walundukila mukati akuyoosama jansi, akupiluka anze kuzyoosobana mbuli kuti kwiina cakacitika pe. Ime ndakagambwa kuti wakacili mukkede moyo nokuba zyoonse eezi.
Ime kunyina neekabamvwide baama kabaamba cintu mujwi likalalide. Balo bakakomezya bana babo mukutobela malailile, aboobo kunyina nicaali kuyandika kwaamba cintu mujwi likalede pe. Kusikila buzuba bumwi . . .
Kumunzi nkutwaali kukkala akataa zilengwa leza bwakali busena bwiinda kubotu kukomemena nkuko anyika yoonse. Kwakali zintu zinjaanji zikkomanisya kucita! Masena manjaanji aakubolyonga! Ime amwanookwesu, twakabafwida kweetela balongwe besu aabo bakali kukkala mudolopo.
Ndakali kuyaa kumwantauka mukazila kaali kuzyila ku Butala Bupati, Ime nsyeekali kulanga ansi mpeekali kuyaabulyata kusikila ndakamvwa cintu ncetanamvwide pe. Baama – bakakwiila.
“KOIMA!!”

Ndakateelela akwiima nji mpoonya aawo. Kukosola nzila kunembo lyangu, aawo amatende aangu mpeekati sotokele, kwakalandabede nzoka ikoya cisasa, itikaanya mucila mbuli nsakalala, ndamfu mbuli mabako obile.
Baama bakandikwiilila, pele bakandivwuna ime. Tacikwe makani nokuba kuti jwi lyabo nsyeekaninga limvwa mumusyobo ooyo. Ime ndakamvwa kuyoowa aluyando kuli ndime mukati kajwi eelyo. Balo bakandivwuna nkaambo bakali kundiyanda Ime, alimwi lino ndakabayanda baama kwiinda kale.
Kuti Luyando lwabona ntenda, Luyando lulapa kucenjezya. Luyando luloompolola. Luyando lulakwiila. Luyando lulacita kufumbwa ceelede kucitwa kutegwa lukuvwune.
Mazubaano, nyika alaafwi kunjila mukupyopyongana kutaambiki kupati loko. Banalumi abanakazi balaamizeezo muzisi zyoonse zyaanyika balalangilizya zintu zicitika mukati aakati ka masi. Balizyi kuti kuli cintu cilaa nguzu ciyanda kucitika. Ciindi camusela wanyika ciyanda kusika acilungulungu akuletelezya bulwani butayaamuki anyika yoonse.
Muwoola lya ntenda mpati lino, Taata wa Kujulu utumina lwiito lwa kufwambaana kubana Bakwe anyika. Mbubwenya mbuli muzyali uli oonse anyika, kweelanya abupati bwa ntenda, awaloTaata wa Kujulu uloompolwesya mujwi pati. Ijwi Lyakwe litusyomya kuti: “Ncobeni . . . [Adonai Yahuwah] kunyina ncanga wacita, pele ulayubunwida maseseke aakwe kubatwanga bakwe bashinshimi.” (Amosi 3:7, KJV)
Lwiito lwankumbu lwamamanino oolo ndwaakapa mukowa wabantu luli mubbuku licaalizya mu Bbaibbele. Oolu lwiito, nkucenjezya nyika ciindi cicaalizya, ciindi camamanino aanyika. Takukabi ciindi cimbi alimwi pe, aboobo ncitu ciyandikisya kuti boonse bazumi bateelele akutobela kucenjezya ooku.
“Nozyakamana zyintu eezyi ndakabona mungelo aumwi kaseluka kuzwa kujulu anguzu zinji; mpoonya nyika yakamweka abulemu bwakwe. Eelyo wakoongolola ajwi lyanguzu ulaamba: “Wawa! Bbabbuloni Mupati wawa, alimwi waba busena bukkala madaimona abwina bwamuuya uuli woonse uusofweede alimwi amayubilo aabayuni boonse basofweede alimwi basulaikidwe!Mpoonya ndakamvwa jwi alimbi kuzwa kujulu kalyaamba kuti: “Amuzwe mulinguwe, nobantu bangu, ikuti kamutayandi kujatikizyigwa azibi zyakwe, alimwi kuti kamutayandi kusikilwa zisubulo zyakwe zimwi. Nkaambo zibi zyakwe zyalundana kusikila kujulu alimwi [Yahuwah] waiyeeya micito yakwe iitaluleme. Amumucitile mbubonya mbwaakabacitila bamwi, inzya, amuyungizye ziindi zyobilo kumucitila zintu eezyo nzyaakacita walo; munkomeki oomo mwabikkide zyakunywa zyamuvwele-vwele, amumuyungizizye ziindi zyobilo kumubikkila zyakunywa zyamuvwele-vwele. (Ciyubunuzyo 18:1, 2, 4-6, KJV)
“Bbabbuloni” mukonzyanyo uupegwa kanjikanji mu Mangwalo. Kuli kusandulula kunjaanji kupegwa ali caamba mukonzyanyo ooyu. Bamwi basyoma kuti Bbabbuloni Ncikombelo ca Katolika. Alimwi bamwi basyoma kuti nimbunga ya United Nations kakuli bamwi nobasyoma kuti ncisi ca Amelika.
Bbabbuloni ujatikizya zyoonse eezi alimwi azinji kwiinda waawo. Mu Bbaibbele, “ Bbabbuloni” mukonzyanyo wakupyopyongana, nkaambo nkuuganda damfu lya Bbabbelo ooko Yahuwah nkwaakakopa milaka yabantu bazangi, aabo bakali kuyaka ganda eelyo. Mumulaka wansiku Akkadiya, ibbala lyakuti 'Bbabbuloni' (BAB.ILI) lyakali kwiiminina kuti “Mulyango wa baleza.”
Bbabbuloni ncintu cipati kwiinda cintu comwe buyo. Bbabbuloni nku “nyongana” alimwi ngo “Mulyango wa baleza.” Bbabbuloni mukonzyanyo walweeno abubeji bwa Saatani mbwayakide. Ujatikizya kulubila koonse kuli munkamu zyabupaizi oobo buvwelene akulubila munzila ziindene.
Kucenjezya kwa Julu kutikamuzwa mu Bbabbuloni kujatikizya zinjaanji. Kuzwa muzilembedwe mu Bbaibbele, ooku kucenjezya kulasika kaindi kasyoonto Bbabbuloni kayanda kuwa, kaindi kasyoonto akuloba kwanyika yoonse mumapenzi aali ciloba acaalizya. Boonse aabo bayanda kuyooyusa mubuzuba bwabukali oobo, beelede kukwabililwa munzila yaandeene ya Yooyo Mupati Kampatila. Balikke aabo bateelela lwiito lwakuti bazwe mu Bbabbuloni, mbabatanooli muntenda kuciindi eeco.
![]() |
Boonse aabo bateelela kucenjezya ooku bayookwabililwa a Yahuwah. |
Saatani ulizyi kuti boonse bateelela lwiito oolo bayoovwuna amaleele ateeli kuzwa kuntenda yalweeno lwakwe. Aboobo, makanze aakwe ngakulesya bantu kuti batateeleli kulaililwa kuti bazwe mu Bbabbuloni. Walo wakacita eeci munzila yiinda kweena, eeyo iicede bana Kristu bamasimpe abalo mukakole.
Kweena kwadyabolosi kumaninide nkooku: “Lwiito lwakuzwa mu Bbabbuloni taluli lwangu nkaambo Ime nsyeli mu Bbabbuloni pe!”
Mukusolweda bantu kuti bakake kucenjezya, eelyo nobaamba kuti oolu lwiito talwiiti ndime, Saatani wakasinkila bantu banji kumeso aabo bakali kunga bavwunwa kuti nibakateelela.
Kuli twaambo tunjaanji tupedwe twakukakila lwiito lwa Kujulu lulaa nkumbu. Saatani ulapa muntu uli oonse, kulijatizya muziindi zinjaanji alimwi ziindene mubuumi bwakwe. Kuli bamwi, lwiito lwakuzwa mu Bbabbuloni lulakakwa nkaambo Mbaasikukazya. Tabali ba Katolika, aboobo basyoma kuti ooyu mulumbe tuuli wabo nkaambo balanganya bukatolika kuti ngo Bbabbuloni.
Kuli bamwi, ooku kucenjezya kulakakwa nkaambo bapaila Mujibelo. Nkaambo tabakombi mu Nsondo eeco ncecibapa bumboni bwakuti tabali mu Bbabbuloni. Aboobo, ooyu mulumbe tuuli wabo pe mbo bayeeya nkaambo balanganya kukomba munsondo kuti ngo Bbabbuloni.
Kweena kwa Saatani kulizwidilide nkaambo kuyeeme a kulisumpula mumuuya. Boonse aabo bakaka lwiito oolu, bakonkezya kuti oolu lwiito taluli lwabo nkaambo tabali mu Bbabbuloni. Umwi aumwi ujisi cibeela ca kasimpe eeco ncayeeya kuti ncecimwaandaanya kuli bamwi boonse. Aako kasimpe nkasyoma nkakaambo kamupa kulisumpula mumuuya. Aboobo, uyeeya kuti ooyu mulumbe tuumujatikizyi walo pe.
Ooku koofwaala mumuuya kupati boobu, nkweena kwa Saatani kumwi kwiinda kuzwidilila mulweeno lwakwe lwamamanino. Musela wamamanino ulilelekedwe alubono lunji lwakasimpe akuteelela- lwiinda lubono lwa misela yakainda. Kajatide maanka, Saatani wakapindaula cileleko caluzyibo lwakasimpe eeci mukutozya mizeezo yabantu kuti bayeeye kuti nkaambo balijisi kale kasimpe, kucinyina akasimpe kamwi nkobaciyandika kuzyiba aako kabatola kulufutuko. Aboobo, kufumbwa mumuni uupegwa, ulakakwa akulanganyigwa kuti tuululeme.
![]() |
Bantu banji balakaka lwiito lwakutija Bbabbuloni nkaambo basyoma kuti balo tabali mu Bbabbuloni. |
Moyo ookwa Yahuwah waluyando lupati wakabona ntenda eeyi kiilindila musela wamamanino. Mangwalo acenjezya boonse kuti kulisumpula mumoza akoofwaala kutobela waawo nje ntenda mpati iilangene amusela wamamanino.
“Kumungelo wambungano
iili mu Laodisiya, lemba kuti: Eezyi nzyezyintu nzyaamba
Ameni, kamboni uusyomeka alimwi wamasimpe, imatalikilo aazilenge zya Yahuwah.
‘Ndiliizyi
milimo yako, kuti totontoli alimwi topyi pe. Nicali cibotu kuti nowali kutontola naa kupya. Aboobo, akaambo kakuti ukasaala buyo alimwi topyi naa kutontola, ndilakuswida kuzwa mukanwa lyangu. Nkaambo waamba kuti: “Ndilivwubide alimwi ndalijanina lubono lunji alimwi kunyina cintu ncondibulide,” pele tozyi kuti ulipengede, uleetezya, uli mucete, uli moofwu alimwi uli amantanda. (Ciyubunuzyo 3:14- 17, NKJV)
Ooyu mulumbe waambwa kuti “Mulumbe wa Laodisiya.” Mbuli kuvwula tusimpe ntwazyi muntu akusyoma, mbweenya ayalo ntenda yakulisumpula akoofwaala mumoza ilaindila kuvwula.
Bantu bamwi balazumina akuti mbantu ba “Laodisiya” . . . pele nkaambo biyo kakuti baamba majwi aayo aakuti mbaa “Laodisiya”, basyoma kuti ooyu mulumbe tuucijatikizyi mbabo pe. Balalisumpula mukaambo kakuti balitolaansi akulyaamba kuti bali “muciimo ca Laodisiya” akupa ciimo eeci kuti mbumboni bwakuti ooyu mulumbe tuucijatikizyi mbabo pe. Aboobo, balazumanana mukoofwaala kwamuuya, kababulide zyoonse, pele kabataminina kuti kunyina ncobabulide.
Ooku nkweenwa kulaa lufu, alimwi njenzila imwi ya Saatani iinda kuzwidilila mukuca miiya yabantu. Bulangizyi bulikke umwi mbwanga wabaa mbubo mbwakulekezya lweeno oolu lukondelezya ciimo ciwide, nkuzumina kwiinda mulusyomo kuti uli muciimo ca Laodisiya nkaambo ijwi lya Yahuwah lyakasimpe mbolyaamba oobo. Lilikke eelyo ooyu mulumbe nuutambulwa kwiinda mulusyomo kuti webo ulasyomeka ncobeni kwaamba kuti ooyu mulumbe ujatikizya nduwe lwako, ndendilyo kuponyegwa kwabulemu nokunga wacitilwa webo.
“Ime ndikulailila kuti uule kulindime ngolida yakasalazyigwa amulilo ikutegwa uvwube, alimwi azisani zyaatala zituba ikutegwa usame, akuti utausi nsoni mantanda aako abonwa abamwi, alimwi uule amusamu wamumeso wakulambika mumeso aako ikutegwa ubone”. ( Ciyubunuzyo 3:18, NKJV)
Golida yakasalazyigwa mumulilo ndusyomo aluyando lwamuntu: lusyomo lubelekaa luyando akusalazya muuya. Zikobela zituba mbululami bwa Yahushua, oobo butambulwa mulusyomo kwiinda mukweengelelwa a Nguwe. Musamu wameso, uutambulwa mulusyomo, nkuteelela akuzyiba zintu zya moza. Balikke aabo batambula mulumbe ooyu kwiinda mulusyomo, mbabali muciimo cakuyanda kutambula kuponyegwa. Balo balilibambide kuzumina kwiinda mulusyomo kuti lwiito lwakuti bazwe mu Bbabbuloni, lujatikizya mbabo abalo.
![]() |
Lwiito lwakuzwa mu Bbabbuloni mulumbe uugeme bantu ba Yahuwah. Kunyina cikombelo ciindidwe ambali kulwiito oolu. |
Bantu ba Laodisiya balafwamba kwaambila kufumbwa uutatobeli mizeezo yalusyomo lwabo kuti azwe mukati ka Bbabbuloni. Ooku nkoofwaala kuboola nkaambo kakulisumpula mumoza. Nokuba boobo, lwiito lwakutija kuzwa mu Bbabbuloni luboolela bantu boonse ba Yahuwah! Kutamba kwabulemu kuboolela boonse aabo Taata mbaita kuti “mbantu Bangu.”
Nokuba kuti boonse bateelela lwiito oolu bayootambulwa, ooyu mulumbe ugaminina bantu ba Yahuwah beni! Taakwe nzila imbi yalusyomo yiindwa ambali pe. Kunyina cikombelo ciindidwe ambali kulwiito oolu. Boonse aabo balyaamba kuti mbana ba Yahuwah, beelede, aboobo, kubikkila maanu kukucenjezya ooku nkaambo kugamide mbabo, kakunyina akubikkila maanu mbobayeeya kuti bazyi kasimpe kanji buti. Boonse aabo Yahuwah mbaita kuti “ mbantu Bangu” balisangene abalo mulwiito lwakuzwa mu Bbabbuloni.
Hena webo uli umwi wabantu ba Yahuwah na? Webo weelede kubikkila maanu kuteelela. Ooyu mulumbe ugeme nduwe.
Cizuminano Cakale cilayungizya mukwaamba kucenjezya musela wamamanino kuti:
“Ompololwesya, utaleki; Impula jwi lyako mbuli mweembo; Baambile bantu bangu kulubizya kwabo, Aŋanda ya Jakobo zinyonyoono zyabo.” (Izaya 58:1, NKJV)
Alimwi aawa, mbabaabo Yahuwah mbaita muluyando kuti “mbantu Bangu”, aabo mbabacenjezyegwa kuti bataciti zinyonyoono. Pele, kuya kumbele kubala aawa ciyubununa kuti baloofweede kubona zinyonyoono zyabo!
![]() |
Yahuwah wiita bantu bakwe basyomeka kuti beempwe cinyonyoono eeco balo ncobatakubwene kuti balacicita! |
“Balandiyandaula Ime buzuba abuzuba, akuyandisya kuzyiba mizeezo Yangu, mbuli kuti [balo] ncisi cabululami, alimwi mbuli kuti [balo] tibaakaka mulazyo wa . . .[Elohimu].” (Izaya 58:2, NKJV)
Ooyu mulumbe tuupedwe kubantu bazangide bajatikene muli zyanyika. Bantu bacenjezyegwa zinyonyoono zyabo mbantu aabo bafumina kumipailo. Balamuyandaula Yahuwah abuzuba. Balakkomanina kuzyiba mizeezo Yakwe. Mbuli mbocigambya cintu eeci, Yahuwah waambila bantu Bakwe kuti beempwe zinyonyoono eezyo nzyobatakubwene naa nzyobatazyi.
Ooku kucenjezya kumanina mukuyubununa mulazyo ooyo waakakwa akubaita kuti boonse bajokele kukuteelela mulawo ooyo cakutonkomana.
Yahuwah wiita bantu bakwe basyomeka kuti beempwe cinyonyoono eeco balo ncobatakubwene kuti balacicita!
“Kuti unyone matende aako mu Nsabata, ulilesye kucita mboliyandila mubuzuba Bwangu busetekene, akwiita Nsabata kuti ncintu cikondelezya, buzuba busetekene bwa Yahuwah uulemekwa, akumulemeka Walo, mukutacita zintu nzyoliyandila, nanka kulikkomanisya, nanka kwaambaula majwi aako omwini, mpawo uyookkomana lwako webo muli Yahuwah . . . .” (amulange Izaya 58:13, NKJV)
Yahuwah usyomezya kuti mumazuba aaya aamamanino kuyooba mulimo wa kujokolosya Nsabata, ooyo uucitwa amusela wamamanino:
“Aabo bazwa akati kenu bayooyakulula matongo; Inywe muyooyaka musemo wamisela minji; Alimwi inywe muyooitwa kuti Mubambululi wa ceeco Cakasofwaazyigwa, ooyo Uubambulula Migwagwa eeyo Yakweendela. (Izaya 58:12, NKJV)
Bbabbuloni, mbuli mbwali “Mulyango wabaleza,” uvwelene kukomba kunyongene: kukomba Lusifa, sinkondonyina a Yahuwah. Aboobo, lwiito lwakuzwa mu Bbabbuloni lujatikizya kubambulula bukombi bwabululami.
Cikatazya ncakuti, bantu banjombede mu Bbabbuloni tabazyi alimwi tabalibwene mpobabede. Boofu bwa mumuuya ncecibasolweda kuti balisumpule mutusimpe ntobazyi kale akukaka mumuni uumbi wiinda waawo kuti ulilubide. Aboobo bakaka kucenjezya kucaalizya kwa Julu kuti takuli kwabo pe.
- Bbabbuloni tali buyo United Nations nokuba cisi ca Amelika pe.
- Bbabbuloni tali buyo bukombi bwamituni anyika pe.
- Bbabbuloni tali buyo bukombi bwa Izilamu nokuba bwaba Juuda pe.
- Bbabbuloni tali buyo ba Katolika nokuba zikombelo ziyanzene ambabo pe.
- Bbabbuloni tali buyo zikombelo zibamba Nsondo pe.
- Bbabbuloni tali buyo zikombelo zibamba Mujibelo pe.
![]() |
Kufumbwa cilubide eeco ncecipa kuti muntu kacili mu Bbabbuloni. |
Bbabbuloni nkusanyanga bupaizi boonse ambunga zyabukombi zyoonse zibelesya kkalenda lya bupoopo, eelyo lizyila kukkalenda lya bukombi bwa mituni, kuti bajane buzuba bukombwa: Mulibwasanu, Mujibelo, naa Munsondo. Kwiina makani kuti cikombelo citaminina kubaa kasimpe kanji buti, nokuba mbwasyomeka mushinshimi wabo, nokuba kuyoyelwa moza kuli muzilengwa zyabo, pele kuti kabasanganyide azilubide mubukombi abupaizi bwabo, bacili mu Bbabbuloni.
Kamwiibaluka kuti lwiito lwakutija Bbabbuloni luboolela bantu ba Yahuwah. Mbokuli boobo, bantu aabo tabali mukulubila cakuliyandila pe, pele balimukulubila nkobatakubwene. Nokuba boobo, kufumbwa cilubide cili mulusyomo lwabo ciyubununa kuti bacili mu Bbabbuloni.
“Alimwi nkumvwana kuli buti nkolijisi tempele lya Yahuwah amituni? Nkaambo tuli tempele lya
Elohimu muzumi; mbubonya Yahuwah mbwaakaamba kuti: “Ndiyookkala akati kabo akweendeenda akati kabo, ndiyooba Elohimu wabo abalo bayooba bantu Bangu.” “‘Aboobo amuzwe akati kabo, akulyaandaanya,’ mbwaamba Yahuwah, ‘alimwi amuleke kuguma cintu cisofweede’”; “‘eelyo ndiyoomutambula.’ ” “‘Alimwi ndiyooba bauso, eelyo nywebo muyooba bana basankwa abasimbi Bangu,’ mbwaamba Elohimu Singuzuzyoonse.” (2 Bakolinto 6:16-18.)
Kululama muzibeela zyili fuka pele kakuli kulubila mucibeela cakkumi, takulesyi kulubila ooko kuti kuleke kulubila pe. Kasimpe akalo kali muzibeela zili fuka eezyo kapa buyo kuti kulubila ooko kwiindile kweena.
Kufumbwa kuti koli muna Katolika naa wacikombelo cizyila kubukatolika; nokuba kuti uli muna SDA, naa Seventh Day Baptist nokuba Cikombelo Ca Leza Nyika Yoonse;; nokuba wa zikombelo eezi Methodist, Presbyterian, Lutheran, Nazarene, Episcopalian nokuba cili coonse, kuti mbunga yacikombelo mocibede webo kiicikomba muli Bwasanu, Mujibelo nokuba Munsondo, ooku kucenjezya kuboolela nduwe.
Kuzwa mu Bbabbuloni ncintu cisandula buumi. Ciyoojatikizya cibaka cabuumi bwako cili coonse.
- Makanze aamilimo njoyanda kucita
- Ziindi zibotu zyakwiiya
- Balongwe bako abantu mboyanzana limwi
- Cikombelo nkopailila
- Bukkale bwako
- Zyakulya nzyola
- Zikobela nzyosama
- Zintu nzyolikkomanisya
![]() |
Eelyo muntu nalisalila kuzwa mu Bbabbuloni, cijatikizya kampango kabuumi bwakwe boonse.
Bbabbuloni ncibumbwa ca Saatani cabubeji, lweeno lwakwe nzintu zyoongelezya zyanyika.
Kuzwa mu Bbabbuloni, kuyandika kuleka zintu zyanyika azintu zyayo zitolela maanu. Eezi zintu ziliindene kumuntu amuntu. Kuli bamwi, nkujatikana mumakwebo: kusumpulwa mumilimo yaanyika; kuluulwa akataa balongwenyina. Kuli bamwi, nkuyanzana abantu bamukwasyi wacikombelo comwe: ciimo ncobapedwe nkaambo kakuba muna Kristu uusyomeka, wamoyo uululeme, uusyomeka kulusyomo lwa cikombelo.
Kuli bamwi, nkuyandisya maanda aabo, myootokala, milimo njobayandisya kuyoocita kumpelaa mazuba, bukkale mbobakkala, zyakulikkomanisya akujatikana mubuumi bwamudolopo eezyo balo nzyobatakubwene kuti zibasimpide mu Bbabbuloni. Kuli boonse, mizeezo njobajisi bantu bamwi ncecibapa kuti kabacaangilidwe kuli Bbabbuloni. Eeci ncintu cikonzya kwiinda kukatazya kuleka akwaamba kuti, “Kutali kuyanda kwangu, pele kwa Yahushua.”
Bweende akataa bayandwa bali munsimunsi, ncecintu cipinduka kuti muntu wasala kuzwa mu Bbabbuloni, oomo balo bayandwa bakwe mobacaala kabacikkede. Nokuba boobo, kuti waya kumbele kukkala mu Bbabbuloni inga uyoosweekelwa buumi butamani. Kuli kaano katondezya cintu eeci mukaambo aaka:

Mwanalumi wakwe wakali muntu uuyandisya kutambula bantunyina, aboobo walo ooyu mukaintu wakazyibila kutambula beenzu batatambidwe kukulya cilalilo. Walo wakaiya bwakufwamba kubamba cakulya cuubauba kuti cibe cakulya cilimyontwa tunwe cabeenzu. Banalumi bobile aabo mbaakaleta amunzi mulumaakwe, tiibakali kulibonya kuti mbeenzu baandeene pe. Pele zintu zyakatalika kuzinga.
“Inywe mweelede kuzwa mumunzi ooyu aano masiku,” aaba beenzu mbubakaamba. “Ooyu munzi uyanda kujaigwa.”
Banooli baali kusobana buyo aaba bantu! Nguni wakamvwide munzi oonse kuujaigwa kakwiina kaambo? Tiibakali kulwana nkondo. Alimwi, munzi wabo tiiwakali kwiinda kusofwaala aminzi yaali mumbali lyabo. Pele aaba banalumi bakasinizya ncibaali kwaamba. Akukonkezya.
Mwanalumi wakwe wakafwamba kuya mumunzi kuyoolangaula bana bakwe bakwete mumunzi ooyo. Wakapiluka alikke. Katyompedwe mumoyo. Kazundidwe. Kunyina wakamuteelela. Boonse bakazyokela kuya kukoona, kabagwagwamuka kuseka kuti wazeluka maanu mudaala ooyu.
Walo mukaintu ooyo wakadonaika. Zintu zyakatalika kucitika cakufwamba. Ncobeni inga zyoonse eezi zicitika tazili zyamasimpe. Nkaambo nzi ncibakeelede kuyaamuka munzi ooyu akataa masiku? Tiibakali kukonzya kubweza musinzo, nkaambo inga ciyootola ciindi kuuzya ŋanda; alimwi inga ciyootola ciindi kuti balonge; kuyoojana kwakukkala, kulongela akulonzya zintu zyabo. Cakali cintu citakonzyeki kwiide kunyamuka kabatalibambide akubweza musinzo. Cakali kwaambilizya kuti beelede kusiya zyoonse!
Banalumi beenzu bakabindaanya kubasinikizya. Umwi aumwi wakajata janza lya mwanalumi, mwanakazi abana basimbi bobile. Bakatalika kubakankaizya kuzwa mumunzi ooyu, aaba banalumi kumwi kaboompolola kuti, “Kamutija buumi bwenu buli muntenda! Kamufwambaana! Alimwi mutacebauki pe!
Baakankamana, kabatasyomede, alimwi kabazingidwe, akutalika kulunduka! Kamufwambaana! Kamufwambaana! Mutacebi kusyule! Buyoofu bwakabalundusya.

Nikwaba Kubucedo, kuzuma kuyoosya kwakamvwika nokucitontola kakwiina ceendeenda. Mabwe aamulimo akaloka mbuli mvwula kuzwa kujulu, kuwida mumunzi mwaali ŋanda yabo, munzi wabo . . . mwaali bana babo!
Tibakali kulangila cakatobela aawa. Bana bakwe mukaintu ooyu, abazyukulu bakwe bakacili mumunzi oomo muvwilima mulilo! Baakaka kuti bayumuke eelyo bawisi nibakabacenjezya. Mbuti mbwaakali kunga wasiya bana bakwe mukaintu ooyu?
Wakaima. Wakacenguluka. Wakaba cilwi camunyo. Bana bakwe bakacili mu Sodoma. Ooko nkokwaali moyo wakwe, aboobo muka Loti wakafwidilizya mukujaigwa kwakaboolela minzi yamucibanda, nokuba kuti wakali kulaale aminzi eeyi musyokwe. (Matalikilo 19.)
Kunooli muka Loti taakali mukaintu usofweede. Wakali mumama. Wakali kubayanda bana nakwe. Wakalanga musyule nkaambo taakali kuyanda kubasiya bana bakwe. Mukwiingula mipailo yokwa Abrahamu (amulange Matalikilo 18:17-33), Julu lyakatumina bangele bobile kuti bavwune buumi bwakwe amaumi aabaabo boonse bakonzya kusyoma mulumbe wabo. Pele luyando lwakwe kubana bwakwe lwakali kwiinda luyando ku Mufutuli wakwe, eeci ncecaamutola kulufu mukujailwa antoomwe abaabo bakaceede musyule. Lufutuko lwaapedwe tiilwakali kumweelela.
Adamu wakawa nakayandisya mukaintu wakwe kwiinda Mulengi wakwe. Mbangaye asunu bacicita boobu?
![]() |
Kunyina muntu uukkomanina kuvwiyigwa nokuba kusekwa. |
Kubikkwa ambali nkuba waandeene. Bantu banji tabayandi kuba baandeene. Ncintu citamvwiki kabotu kuli mbabo, nokuba cibausya nsoni. Ncintu citamvwiki kabotu kutamvwugwa abantu bamwi, kuvwiyigwa, akusekwa. Banji bayoosweekelwa buumi butamani nkaambo kabukandu bwakusekwa . . .nokuba kaambo kabalumi babo abana babo bakaka lwiito lwakusiya Bbabbuloni. . . nokuba bamapasita babo babaambila kuti oolu lwiito taluli lwabo nkaambo balo tabali mu Bbabbuloni.
Muntu uli oonse ulaa kujatikana kwiindene mubweende bwakwe anyika oobo bumupa kuti walo kacikkede mu Bbabbuloni. Eezyi zyoonse zyilamudyaaminina kapati. Saatani uyoosunka boonse bamvwa lwiito lwakutija Bbabbuloni kuti oolo lwiito taluguminizyi mbabo pe.
Kaindi kasyoonto kataninga kwaabwa mu Getisemani, Yahushua wakasyomezya kuti Walo uyootumina Muya Usalala.
“Eelyo mugwasyi ooyo aakusika uyoopa bumboni buzwide kunyika kujatikizya cinyonyoono, abululami alimwi alubeta; Pele mugwasyi ooyo aakuboola, nkokuti Moza wakasimpe, uyoomugwasya kumvwisya kasimpe koonse, nkaambo tuukaambi zyanguwo wini pe, pele uyokwaamba zyintu nzyoumvwa, alimwi uyoomwaambila zyintu ziciboola.” (Johane 16:8,13, KJV)
Muya Usalala uyoomupa kuteelelesya muntu uli oonse kuti ninzi ncacita “Bbabbuloni” mubuumi bwamuntu ooyo. Uyoomutondezya cintu cimwaangila muntu ooyo kuli Bbabbuloni. Ncintu ciyandika kapati kuti zintu zyaambwa aMuya wa Yahuwah zyateelelwa mpeenya cakufwamba kakunyina kulelema. Balikke aabo bayanda Sikabumba wabo kwiinda cili coonse mbabayoosiya zyoonse akulyaaba, kababweza ciciingano cakutobela nguwe, akutobela Mufutuli wabo nobazwa mu Bbabbuloni.
Bamakaintu balabayanda bana babo “kwiinda buumi bweni.” Pele bonse bayandisya Sikabumba aMufutuli wabo, kutali mbobayanda buumi, pele kwiinda bana, kwiinda milimo njobayandisya, kwiinda zintu zyoonse nzyobalotela akuyandisya alimwi kwiinda makanze aabuntu bwabo, kwiinda kuyungana abeenzinyina, nokuba ciimo cabo nokuba ngobakwetene limwi.
Yahushua Lwakwe wakasalazya kwaamba muulo wa lufutuko:
Ooyo uuyanda bausyi naa banyina kwiinda ndime teelede kuba wangu, ayooyo uuyanda mwanaakwe musankwa naa musimbi kwiinda ndime teelede kuba wangu. Alimwi kufwumbwa uutazumini kunyamuna cisamu cakwe cakupenzyezya akunditobela, teelede kuba wangu. (Mateyo 10:37, 38, KJV)
Kuteelela lwiito lwakusiya Bbabbuloni kuyandika kuzumina kuti ulisofwaade mumoza kusikila aciindi eeco. Ncintu cakulitolaansi. Kuyaamuka Bbabbuloni kweelede kubaa kuyandisya kutobela kasimpe kufumbwa muulo uunga waba.
Hena webo wateelela kucenjezya ooku? Kuti kotajisi lusyomo luyumu lwakwiimikila olikke, kuti kotajisi luyando lwakasimpe, nokuba nguzu zyakulizandula kuzwa ku Bbabbuloni, kolomba nguzu eezyo! Zyoonse nzyoyanda mulufutuko lwako zyakasyomezyegwa kale kuti uyoopegwa eelyo waakulomba. “Zintu zyoonse zilakonzyeka kumutu ooyo uusyoma. “ (Maako 9:23, NKJV)
Hena wabweza ciciingano cako akutobela Mufutuli wako?
Hena webo uyoozwida anze lya Bbabbuloni?