Twasika Munsaa Mamanino! Twaanjila Sunu Mapenzi Aatanabwenwe!
Zishinshimi zyokwa Daniele zyaambilizya mwaka wa 1922 kuti ngamatalikilo aakubalila ciindi cisikila kumamanino. |
Mwanaangu mutaanzi kuzyalwa, wakalaa nsoni kapati. Ncobeni nobantu kufumbwa kuti yebo naa walanga mubbuku lipandulula mabala ncolyaamba ibbala lyakuti “nsoni”, inga eelyo bbala kalipandulula zina lini mbwaakabede mwana ooyo! Mukubaa coolwe, batumbu bangu bakabala cimwi cibalo cakali kupandulula buvwuntauzi bwabana oobo bwakatolede busena aciindi cimwi; eeco cibalo cakali kwaambilizya kuti aabo bantu “balaa nsoni”, mbantu bakatazyidwe kuzyiba ziimo zyabantunyina bali mumbali lyabo. Kujanza limwi, aabo basangalede akwaanguluka akataa bantunyina, mbantu bafwamba kuzyiba kabotu ziimo zyabantunyina kakwiina kulubizya.
![]() |
Kuvwuntauzya akataa bantu kwakatondezya kuti bana "balaa nsoni " balikatazyidwe kuzyibana abantunyina kwiinda bana baccangamukide kuliiba akataa bantunyina. |
Oobu bwakali bupanduluzi bukkwene. Kuti yebo kotakonzyi kuzyiba ciimo camuntunyoko ambwalimvwide kuti wamulanga mbwalyeendelezya amubili wakwe, kuti yebo koide kuliyeeyela buyo kuti ooyo muntu uli kalalide nkaambo kako (nokuba kuti katanyemede ncobeni), mpoonya yebo inga nkwiide kusuuluka akwiimina kulaale amuntu ooyo nkaambo toozyiba bwini mbwalimvwide. Ncenciceeci ncokuli bantu “balaa nsoni” batazyi mbobabede bantunyina.
Nibakamanizya kubala cibalo eeci batumbu, bakatalika kupandulwida mwaneesu musankwa ncaakali kunga walangila kufumbwa ciindi naakali akataa bantu banjaanji. Eelyo nitwakacili mumootokala, katuyaa kukunkulika kufumbwa nkotwakali kuyanda kugama, batumbu bakali kumwaambilila limwi mwana kuti nguni uunooliko kubusena ooko nkotuya, ancobani kwaamba bantu bali kooko, kumwi kabamwaanzya, alimwi awalo ncayelede kwaamba mukwiingula bantunyina aabo. Tiibakamulekela kuti abbizye mutwe wakwe akuyuba bantu kakwiina kwaanzya. Balo bakazumanana kuti mwana weelede kubaa mulemeko akwiingula kabotu-kabotu, pele bakamuubyaubila makani woonse akumwaambila zintu zyakali kuyoocitika, aceeco ncaakali kunga walangila kucitika. Alyalo naakalaa myaka yakuzyalwa iili 10 a 11, walo wakali kunga ubuzyilila banyina kuti bamwaambile ncaakali kunga walangila kucitika kufumbwa naakali kuyanda kucita cintu ceenzu cipya.
Aciindi nceenya eeco, kwakali balongwenyina bakalaa mukwasyi wakalaa mwana musimbi, awalo ooyo mwana mbweenya buyo mbuli mwaneesu musankwa, wakali musimbi wakalaa nsoni kapati. Eeco cakali cintu cicumba moyo kubona mwana nkwapenga kufwa nsoni. Pele kuleka mbuli batumbu bangu, aabo bakaintu banyina mwana musimbi ooyo, tiibakali kumulaya kuti weelede kubaa mulemeko akwiingula bantunyina munzila yakulemekezya naambaula abapati. Aabo bakaintu bakalekela kana kabo kasimbi kuduunta mutwe akulisisa busyu mumusiinsi wabanyina, nokuba kuuntuluzyila muntu ooyo uusola kwaambaula anguwe mwana ooyo. Myaka minjaanji kayiindide, ooyo musimbi wakacilaa nsoni, eezyo mwaneesu nzyaakalubide kale kuzwa naakakomena. Cintu cilikke cakayindene cakali cakuti, batumbu bangu bakamulaya mwaneesu akumuzyibya musyule lya ciindi eezyo zintu nzyaakali kunga walangila, alimwi ambwaakali kweelela kulyeendelezya akwiingula bantunyina.
![]() |
“Makanze
aako ayelede kusiya mbi akutazyibika mbuli musinze wamasiku, pele yebo
nonyanyaala, weelede kuumputa mbuli lulabo.” Silumamba Sun Tzu |
Ikaambyo kamuci Latini kakuti, “Præmonitus, præmunitus,” kalaa makani aamasimpe aajanwa munyika yoonse: “Ooyo uucenjezyedwe nguulibambide kulwana nkondo.” Awalo Mwami Yahuwah ulaazyi kabotu ncobeni makani aaya. Awalo mushinshimi Amosi wakaambilizya kuti: “Ncobeni Adonai Yahuwah kunyina cintu ncanga wacita, pele Walo uyubunwida maseseke Aakwe kubatwanga Bakwe bashinshimi.” (Amosi 3:7, KJV) Kuli kaambo keni ncocili boobo. Eelyo muntu nabbaatikizyigwa zintu zimucitikila, nceciindi eelyo walo nanga wajatwa katalibambide pe. Mubwini, oobu mbusongo bwakulwanwa nkondo buyandika kubaa mulimo mupati, cakuti umwi silumamba wansiku mu Chinese alimwi mwiyi, Sun Tzu, wakasanganya ciyanza cakubbaatikizya basinkondonyina kuti cibe cimwi akata nzila zyosanwe zyakuzwidilila kukoma naakali kulwana nkondo. Mumulumbe wakwe uulaa mpuwo wanzila zyakulwana nkondo, oomo mwaakalemba cibalo cilaa mutwe wakuti The Art of War, Sun Tzu wakati: “Ooyo uuzunda, nguyooyo wakalibambila, uulindila kubbonta sinkondonyina natalibambide.” Wakayungizya aawo kumwi kati: “Yebo kobazyibya bantu zintu nzyobalangila; eeco ncecintu ncobateelela alimwi ncecibakkazyika myoyo yabo. Pele eeco ncecintu cibakkazyika muciimo anzila njobalangilwa kwiingula kufumbwa kuti kwacitika cintu cimwi, akuzuzya mizeezo yabo kakuli yebo ulindila buyo ciindi cibotu — kuti ubajanikizye kabatalibambide nokuba kuti kabatakulangili.”
Kunyandya ngomulazyo wakulwana nkondo ngwabelesyegwa ziindi zinjaanji awalo Saatani lwakwe. Dyabooli lyoonse uliingene mumulimo wakweena bantu. Kwiinda mukucenga bantu kuti batazyibi kasimpe keni, walo ulabadyuumika kuti batalike kuliiba kabayeeyela kuti bacilaa ciindi cakulibambila eelyo Mufutuli nataninga boola. Mpoonya, eelyo manyongwe aakumamanino aakubasikila bantu aabo, bayoojanikizyigwa kabatalibambide; bayoobbaatikilwa akunjila mumanyongwe aatanabwenwe kuzwa niyakalengwa nyika yoonse.
“Ooyo wakacenjezyegwa nguulibambide kulwana nkondo.”
Zishinshimi zya Mangwalo, nzipego zya Mwami Yahuwah kubantu basyaalizya bamusela wamamanino. Mucishinshimi, tulipedwe makani aagaminide kutuzyibya nkondo amanyongwe aamamanino, azimwi zintu ziciboola kumbelaa mazuba. Kunyina muntu weelede kujatwa katalibambide pe. Pele kasimpe keni nokuba boobo, kalagambya ncobeni. Kweendelanya ajwi lyakasimpe lya cishinshimi, inyika yakasika kale anjeleela ya “ciindi camamanino” kuzwa mumwaka wa 1798; aboobo lino ijatide bubi kutongela “mumapenzi aatanabwenwe” kuzwa mu 1922!
Mamanino aaciindi
Ibbuku lya Daniele lilipandulwidwe amubbuku lya Ciyubunuzyo. Eezyo zishinshimi zipedwe a Moza wachishinshimi, tazyikonzyi kwaandaanyigwa pe. Ciyubunuzyo 13 ncishinshimi cakagolela mu 1798:
Lino Ime neekaimvwi ankomwe yalwizi, ndakabona munyama wabbuka kazwa mulwizi. Wakalijisi meja aali kkumi amitwe iili ciloba, kulwija lomwe-lomwe kwakali mushini, alimwi amutwe omwe-omwe kwakali zina lisampaula Leza.
Munyama ooyo ngondakabona wakali kulangika mbuli siluwe. Maulu aakwe akali mbuli aamalama, awalo mulomo wakwe wakali mbuli wasyuumbwa. Nkabela simwaaba wakapa munyama ooyu nguzu zyakwe, cuuno, abulelo bwakwe bupati.
Umwi wamitwe yamunyama ooyu wakali kulangika mbuli kuti ujisi dondamwaka, pele dondamwaka eelyo lyakapona. Bantu boonse ibakatobela munyama ooyu, bakagambwa kapati. (Ciyubunuzyo 13:1-3, KJV)
Kwamyaka iili cuulu, myaanda yobile amakumi cisambomwe eeyo yakatalikila mu 538 C.E., Cikombelo ca Katolika caku Loma cakaluujisi kunyonauna buna Kristu munzila yabumpelenge, akutumina bapaizi baco ba Jesuiti kuti bakazunde akoozyeka makunga aabantu mumasi aanyika yoonse akubatola buzike. Ooyu mulongo wamyaka iili 1260, ulibonyaanga ulayinduluka kwaambwa muli Daniele amu Ciyubunuzyo. Ciindi camamanino cakasika mu 1798 kwiinda muzintu zyobile nizyakacitika aciindi eeco: 1) sikalumamba mupati waba Frenchi , Louis-Alexandre Berthier wakatola poopo buzike akumuwaalila muntolongo; alimwi, 2) Mfulumende Yabuzangi yaba Frenchi, kilaa muzeezo wakuti kucinyina leza uupona kujulu, yakaanza kkalenda lipya kuti libeleke mulimo wakulesya buna-kristu mucisi ca France akugwisya Nsondo muvwiki yakkalenda eelyo. (Insondo yakali kuluulwa kuti mbuzuba bwakupaila, kuleka Nsabata yamu Bbaibbele, aboobo Nsondo yakali “citondezyo canguzu” ca Cikombelo ca Katolika caku Loma.)
Eezi zintu zyobile nizyakacitika, zyakayasa mutwe wabupoopo “cilonda calufu”, akugozya mulongo wamyaka yabulelo bwa poopo kumamanino mu 1798. Aboobo, kuzwa mumwaka ooyo, nyika ili “kumamanino aaciindi.” Eeco cishinshimi nocakazuzikwa: lwakali lwiito lwa kasimpe oolo lwakasinsimuna bana Kristu bakatonkomene mumusela wa 19th , akubasolweda kukusanyangulisya Bbaibbele akuvwuntauzya kasimpe. Pele mamanino taakaninga sika pe.
Cisi cizangi ca France, cakasulaika kkalenda lina “Gregory” lyokwa poopo akukaka nguzu zyabweendelezi zyokwa poopo. “Ikkalenda lya Bulelo bwaba Frenchi . . . talyeelede kukonzyanya nokuba kasyoonto amicito yabwaapositolo bwa Cikombelo ca Loma.” Pierre-Sylvain Maréchal
Cifwanikiso: Cokwa Debucourt, Philibert Louis - Bibliothèque nationale de France,
Mucibaka Caantangalala, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=276075
Ciindi ca Mapenzi Aatanabwenwe
Zishinshimi zyokwa Daniele a Ciyubunuzyo, nzipego zyokwa Yahuwah kubantu Bakwe. Bunji bwa zishinshimi zyokwa Daniele, nzipego zyaabilwa kugaminina musela wamamanino. Eezi zishinshimi zyaambilizya kuti cisi ca France ngo “ Mwami Wancinko” wamu Daniele 11; Ijipita ngo “Mwami wa Kumusanza,” alimwi Bulelo bwa Ottoman ngo “ Mwami wa Kunyika.” (Kutegwa ubale makani manjaanji aajatikizya bami botatwe aaba, twakukomba kuti ubale cibalo eeci “Napoleon, Atatürk a Poopo Francis Baambilizya kuti Kujala Ŋanda Yakazekelo Kulaafwi Kucitika.”)
Ncintu cipati kupampanuna zishinshimi zyoonse kwiinda mulumbe uuli mucibalo coonse eeci. Nokuba boobo, kukosozya buyo makani: Masi aa Kumbo, kwaciindi cilamfu akali kulanganya Bulelo bwa Ottoman kuti ngo “mulombwana uusondokede waku Bukuwa.” Daniele wakaambilizya kuti: “Kumananino aaciindi Mwami wa Kumusanza [Ijipita] uyootonkaika nguwe [ Mwami Sincinko, France]: alimwi Mwami wa Kunyika [Bulelo bwa Ottoman] uyoomufuumina mbuli kambizi… pele walo [Mwami wa Kunyika] uyoosikila mpagolela kumamanino, alimwi kunyina naba omwe uutikamugwasye walo pe.” (Daniele 11:40 a 45, KJV)
Mustafa Kemal, uuzyibidwe azina lyakuti Atatürk, naa “Wisi waba Turki” wakayakulula Bulelo butaanzi bwa Ottoman. Walo wakamwaila limwi buleli bwaba sultani mu 1922 alimwi “akubamba nzila yamilawo mpya, iikonzyanya aya ku Bukuwa. Alimwi wakabamba milawo eeyo yakakosweda limwi kufumbwa cijatanya bulelo bwakwe kubupaizi amulawo wa Islamu [Sharia].” Eeci cakadadula silutwe wabupaizi bwa Islamu cilonda calufu eeco ncobutaninga pona. |
Eeci ncecaacitika ncobeni. Bulelo bwa Ottoman— bulelo bwakalaa mpuwo mpati akukankamya masi manji aa Bukuwa kusikila alibilika akukankama bukandu, oobo bulelo bwakajazya zyuulunzuma zya bana Kristu akubatola buzike — bwakasika mpobugolela kumamanino, kutali munkondo iisabila akulwanwa kapati pe, pele mukaziziizi. Alimwi kunyina wakali kuyanda nokuba kugwasyilila bulelo oobo. Mbweenya buyo amwalo mumusela wakainda musyule, Silutwe walumamba Berthier naakayasa mutwe wabupoopo cilonda calufu, Mustafa Kemal, wakapegwa mutwe wacuuno wakuti ngu Atatürk, alimwi wakayasa mutwe bupaizi bwa Islamu cicisa calufu.
Atatürk wakamwaya sultanate, mutwe wabupaizi bwa Ottoman antoomwe a caliphate, mutwe wabupaizi bwa Isilamu, akuyaka Bulelo bupya mucisi ca Turkey. Walo wakaleta lusumpuko kucisi cipya ca Turkey akucaandaanyacaali kuzwa kumilawo yabupaizi bwa Islamu. Nkabela Bulelo bwa Ottoman bwakasikila kumagolelo kumamanino aa Vwumbi Pati 1, 1922. Eeci ncecintu cilaa mulimo kapati kubantu bokwa Yahuwah, nkaambo ncintu ciganta aatalikila “ciindi camapenzi aatanabwenwe.”
Eeco cishinshimi, citondeka mwaka wini, cilaa mulimo mupati kubantu bokwa Yahuwah. Bulelo bwa Ottoman oobo bwakasika kumamanino mu 1922, bwakali bulelo bwa Mwami wa Kunyika naakasika kumamanino aabulelo bwakwe kakwiina muntu wakumuyavwa kulwana basinkondonyina. Eeci ncecintu ciyumya kutondezya kakwiina kudonaika kuti lino swebo tuli muciindi camapenzi ncobeni. Eeci cishinshimi cilaa mulimo munzila zitobela:
1. Kuzuzika cishinshimi eeci, akuganta mwaka wa 1922 kuti mpaatalikila ciindi camapenzi aatanabwenwe, ncecintu ciyumya mizeezo yabantu boonse basyomeka kuti ijwi lyachishinshimi lyokwa Yahuwah lililuleme ncobeni alimwi lilakonzya kulibonya muzintu zicitika masimpe atalaa nyika eeyi. Makani aakoolegwa kwa Bulelo bwa Ottoman, maubauba kutondezya alimwi alilembedwe mumabbuku aamisela yacisi eeco. Mwami Yahuwah tasiide cintu cilaa mulimo mupati boobu kuti cibe cintu cakweezyeezya cikatazya kubona nanka kuteelela.
2. Kuzuzika cishinshimi eeci, ncintu cilomya kutondezya kuti Mwami wa Kunyika ooyo waambwa muli Daniele 11, mwami wiiminina Bulelo bwa Ottoman. Eeci cishinshimi cilatondezya kakwiina kudonaika matalikilo eeni aa “Ciindi camapenzi” cokwa Daniele. Cibalo ca Daniele 11 cijuzya mulumbe abupanduluzi bwa Mwami wa Kunyika ooyo “uuyoosika kumamanino aakwe kakunyina muntu uyoomugwasya pe.” (Daniele 11:45, KJV)
Kampango keni katobela waawo kaamba kuti: “Kuciindi eeco, Mikayeli mungelo mupati uukwabilila bantu bako, uyoobuka. Kuyooba ciindi camapenzi aayoosya aatanabwenwe kuzwa kuciindi kakutanaba masi pe. Pele ciindi eeco bantu bako, boonse bali aamazina aalembedwe mubbuku bayoofutulwa.” (Daniele 12:1, KJV) Kunyina ciindi cakulelema. Mpoonya buyo Mwami wa Kunyika nasika kumamanino aakwe, mpeenya aciindi eeco kwakaba “ciindi camapenzi aatanabwenwe kuzwa nikwakaba cisi atalaa nyika kusikila ciindi eeco.”
![]() |
Mumazuba buyo aali 100, mu 1994 Kujaya Bantu ku Rwanda kwakakukula maumi aasika 800,000 (bamwi bayeeyela kuti kusikila maumi aali cuulunzuma comwe). Imwi mikwasyi yoonse yakajayilwa limwi bantu boonse. Akali manyongwe aatapanduluki. |
Eeconceciindi ncotupona mazubaano. Musela wa 20th wakalaa nkondo zyabujayi kapati zinjaanji, alimwi bunji bwabantu bakajayigwa amfulumende zyabo kwiinda musela uuli woonse wakainda. Milton Leitenberg, mubbuku lyakwe lilaa mutwe wakuti “Lufu mu Nkondo a Mumazwanga aamusela wa 20th,” weezyeezya kuti kusikila munsaa 231 zyuulunzuma zyabantu bakafwa mumusela wakainda ulikke. Bamwi basikuvwuntauzya bataminina kuti kuyungizya waawo, zyuulunzuma zili 260 zyabantu, bakajayigwa amfulumende zyacisi cokwabo.
Mumyaka iili buyo 10, 1966 kusikila mu 1976, kusikila zyuulunzuma 2 zyaba Chinese bakajayigwa amfulumende yabo mumusela wa Zilengwa zya Kulwana Mfulumende. Mumyaka yone buyo, 1975 kusikila mu 1979, kwiinda cuulunzuma 1 cabantu baku Cambodia, bakasweekelwa maumi aabo mumabanda mobakali kujailwa muciindi cabulelo bwa Khmer Rouge. Pele eeyi myeelwe iliceede kapati kweelanya a zyuulunzuma zyamaumi aabantu akaakosoolwa amuleli wabulwani waku Soviet, Joseph Stalin. Bamwi bayeeyela kuti mweelwe wabantu bakafwa baku Soviet ulasika kulampa mbuli zyuulunzuma zili 60 zyabantu. Masimpe ncobeni, eeyo myaka kuzwa mu 1922, myaka yamapenzi aatanabwenwe kuzwa nikwakabede cisi atalaa nyika.
3. Lino buzuba bwa matalikilo aaciindi camapenzi mbobwalibonya, bantu bokwa Yahuwah balikwabilidwe kuzwa kulucengo lwa Saatani. Kakwiina mwaka wa 1922 kuti ngomwaka uutalikilwa kupima “ciindi camapenzi”, eeco ciindi inga lyoonse kaciide kunootonkelwa kumbelaa mazuba aacizya kumbele. Bantu basyomeka kubala Bbaibbele, balangaula cintu cimwi cakubatondezya bweende bwa misela, pele kuti kakwiina mwaka wa 1922 uubagantila aakutalikila ciindi camapenzi, balo balangaula zintu zyalucengo kumwi kabatakubwene kuti ciindi camapenzi cakatalika kale! Saatani ulabazilaisya akubakopanya mumizeezo nkaambo, eelyo nobatonkela ciindi camapenzi kumbelaa mazuba aatalangilwi kusika, muntu ulalelema kulyaaba akulibambila kukuboola kwa Yahushua.
Mbantu bamusyobo ooyu baambilwa majwi aamause aakuti:
Takuli kuti boonse bandiita kuti 'Mwami, Mwami' bayoonjila mubwami bwakujulu pe';
pele ccita buyo ooyo uucita nzyayanda Taata uuli kujulu.
Mubuzuba oobo banji-banji bayoondaambila kuti 'O Mwami, Mwami wangu, sena tiitwaakashinshima muzina lyako?
akutanda myuuya mibi yazyeelo? akucita milimo yanguzu minji muzina lyako?'
Lino ndiyoobaambila kuti, 'Nsimwizi pe! Amunditantamuke nywebo nomucita zibyaabi.” (Mateyo7:21-23, KJV)
4. 1922 ngomwaka uumaninide kusalazya akataa ciindi camapenzi eeco caambwa mu Daniele12:1, alimwi abulembedwe muli Mateyo 24:21. Eezi zibalo tazyili cishinshimi comwe pe. Cishinshimi cokwa Yahushua citola kaindi kasyoonto buyo akusika munsaa mpaagolela mamanino:
Pele maawe kubakaintu baminsi abaabo bali kuyoonyonsya kumazuba aayo!!
Amukombe kuti kutija kwanu kutakabi ciindi camupeyo nikuba Buzuba bwa Kulyookezya butegwa Nsabata. :
Nkaambo kuciindi eeco kuyooba mapenzi mapati, aatanabwenwe kuzwa
kumalengelo aanyika kusikila sunu,
alimwi takukabi aambi aali boobo pe..
Lino kuti naa aayo mazuba naatakafwiinsigwa, taakwe muntu naba omwe wali
kunoyoofutuka,
pele Yahuwah uyooafwiinsya mazuba aaya akaambo kabantu
mbaakasala..
Ciindi eeco, kuti naa umwi akati, 'Bona ngooyu Kristo!' naa 'Nguulya!' mutakamuzuminini..
Nkaambo kuyooba balyaamba kuti, 'Ndime Kristo,' alimwi kuyooba basinsimi
babeji!
Bayoocita zitondezyo amaleele aagambya, kuti naa kakukonzyeka bakacenge
aabo Yahuwah mbaakasala..
Amuswiilile, ndamwaambilila limwi zintu eezi kazitana citika (Mateyo 24:1-25)
![]() |
Kakwiina kutalikila mumwaka wa 1922 kubalila ciindi kuya kumamanino, basicikolo ba Bbaibbele inga bacaazya buyo kabazeleemba muntenda, kumwi kabasumpya ciindi camamanino kuti cicizya kumbele mumazuba aatazyibidwe. |
Muciindi eeci camapenzi eelyo nokuyoomvwika koompolola mupati (mulumbe wamamanino waluzyalo uucenjezya bantu) nuuyoopegwa kunyika yoonse, bantu banji bayoosweekelwa maumi aabo nkaambo kakasimpe. Ciindi camapenzi cokwa Daniele, kutalikila mu 1922, cijatikizya masi woonse aamunyika. Pele tabali boonse bayoofwa muciindi eeci kuti bayoofwida kasimpe pe. Eeco ciindi ncaamba Yahushua, nciindi ciinda kulula kwiinda ciindi cokwa Daniele. Ciindi camapenzi ncaamba Yahushua, cisikila kumamanino kwini alimwi ciyookosolwa nkaambo nikwaakubula naba muntu omwe uucaala atalaa nyika.
5. Cishinshimi ca Mwami wa Kunyika naakasika kumamanino aakwe mu 1922, aciindi camapenzi citalikila kuzwa waawo, cipandulwida mizeezo yabantu kaambo keni nyika lyoonse nciigwitide kulwana nkondo kuzwa mu 1922, alimwi ciyooba boobo kusikila Mufutuli Yahushua akazyokele.
Kweendelanya acilembedwe mutwe wakuti Science Daily, mweelwe wamazambangulwe aacitikila mu Lwaanje lwa Atlantic, wakayungizya ziindi zyobile mumusela wakainda.1 Alimwi aayo mazambangulwe aameenda buyo kakwiina kusanganya azimwi zyaacitika. Myeelwe akuzuzuma kwanyika kwakaindizya kusikasika kapati. Mubwini, akataa mizuzumo mipati iili kkumi yakacitika mumusela wanyika, iili fuka yakacitika kawiindide mwakwa 1922. Mwiyi Mike Sandiford, syaazyibwene wamabwe abubambe bwanyika ku Cikolo cipati ku Melbourne, waamba kuti “Basyaazyibwene ba mizuzumo yanyika bakabona kuti kuzuzuma kwanyika kwakaindila kuvwula akuzuzuma canguzu kutalikila mumyaka iili kkumi yakainda musyule.”2
Myeelwe yalufu munkondo, kujayigwa amfulumende zijaya bantu bazyo, kujayana akataa bantu bamisyobo yiimpene amanyongwe aazilengwa leza kuzwa mumwaka wa 1922, zyoonse eezyo nzintu zyatakali kulangilwa mumusela uuli woonse.
“Eeyo milandu njotubilide kusinganya akupingilila kusubula, yakacitilwa caali mubumpelenge, alimwi ilaa bujayi bunyonyoona ncobeni cakuti, kunyina lusumpuko lutakonzyi kubikkilila maanu akuuntuluzyila milandu eeyo, nkaambo oolo lusumpuko inga tiilwa ongola kuti yainduluka kucitwa milandu eeyo.” |
6. Cishinshimi cokwa Daniele “cilacenjezya kuti kujala ŋanda yakazekelo tacili cintu ciyoocitikila mumazuba aacizya kumbele kulaale, eelyo nobatanooliko bantu bapona mazubaano. Pele swebo “tulaafwi kusika akataa masiku.” Ŋanda yakazekelo iyanda kujalwa alimwi kucinyina ciindi cakutombaila kulelema cakuliiba kulizulazula akulilangaula myoyo yesu.
7. Kuzuzikwa kwini kwa cishinshimi ca Mwami wa Kunyika naakasika kumamanino aakwe alimwi kakwiina muntu uumugwasya, ncecigwasyilizya kutondezya akuyumya kuti kuli buyo zishinshimi zisyoonto ziceede kuzuzikwa; azyalo ziyoozuzikwa munzila njeenya buyo mubukkwene. Eeci ncintu ciyandika kapati nkaambo zimwi akataa zeezyo, muciindi cino, zikonzya buyo kubonwa ameso aalaa lusyomo. Pele, mbweenya Mwami Yahuwah mbwaamba, ziyoozuzikwa muciindi eeco, alimwi munzila njeenya mbozyakashinshimwa kucitika.
Kaindi kasyoonto Kusika Akataa Masiku
Swebo tulaafwi lino kusika akataa masiku.
Ime neekacili acijatilo canzoka, bazyali bangu bakalaa nkoloko mpati yakaindi loko, eeyo yakali kuyaa kukonwa mumukwasyi wesu kwamyaka amisela minjaanji. Eeyo nkoloko yakali kunga yangondoola kulizya mulangu kwainda ciindi catunzumina tuli kkumi amusanu, ciindi casika akataa woola, alimwi nokuceede tunzumina kkumi amusanu kuti lisike woola litobela. Eno lyasika woola litobela, nokuba boobo, eeyi nkoloko yakali kunga yatalika kulizya kaimbo kasyoonto kiitaninga talika kungondoola mulangu mujwi lidedema kubbesa. Kwakanyina kaanza kabalila akupima tunzumina tusyoonto pe, pele buyo kaanza kabalila tunzumina tupati akaanza kabalila mawoola.
Nokuba boobo, kuti yebo nookaswiilizya kabotu-kabotu, mukaindi kasyoonto eeyo nkoloko kiitaninga talika kulizya kaimbo, inga nookamvwa jwi mbuli kuti kuli cijuzyo cikopolola mulyango mukati kankoloko eelyo niyakali kulibambila kutalika kulizya kaimbo aako, mpoonya akumvwika cintu cizukuunya kuti zwiii mukati, nkokuya kamvwike kaimbo aako. Eelyo nitwakali kukutauka mulimo wakumanizya ziiyo nzitwakapedwe kucikolo kuti tukamanizyile kumunzi, eelyo nitwakali kumvwa nkoloko nkwiityolooka mukati, Ime amusazima twakali kunga tulindila buyo kumvwa nkoloko eeyo kuti ituzyibye kuti woola lyakupenga kukutauka mulimo wakucikolo lyasika kumamanino, aboobo kuti lino ciindi cakuti tuye anze tukasobane acalo casika mpeenya aawo.
Mpampawo aawo mpotubede sunu bakwesu mumusela wanyikeeyi. Ciindi camapenzi tacicili kumbelaa mazuba pe. Bantu banjaanji babala cibalo eeci bakazyalwa ciindi camapenzi nicakatalikide kale! Swebo lino tulindizya buyo kuti tumvwe jwi likokolosya mbuli cijuzyo ciyanda kujula mulyango akutuzyibya kuti lino ciindi casika kumagolelo! Mutakacegwi nokuba kujanwa tamulibambide nobasaama. Amukkale ansi cino ciindi akwiiya zishinshimi zya Mangwalo ncozyaamba cini. Nkuyanda kwa Mwami Yahuwah kuti inywe muzyibe ncobeni eezyo zintu zizinga mizeezo munguzu lino zilaafwi kubbukila nyika yoonse, nkaambo kufumbwa buyo yaakutalika koompolola myeembo ya Ciyubunuzyo, kucinyina kulekezya nokaba kaindi kasyoonto kusikila zyoonse zikamanizye kucitika akumanina do.
Eelyo Mufutuli Yahushua naakabuzyigwa mazuba masyoonto kataninga fwa, kuti apandulule bweende bwazintu kusikila kumamanino, Walo wakapa buyo majwi aakulwaizya akwaamba kuti, “Lino eezi zintu zyaakutalika kucitika, amulungumike mitwe yanu kujulu, nkaambo lwaanguluko lwenu lwaaswena afwaafwi. ” (Luka 21:28)
Lino tuli buyo kaindi kasyoonto kuti tusike akataa masiku. Mamanino asika mwanookwesu, alaafwaafwi kapati kwiinda mboyeeyela.
Kutegwa uzyibe zinjaanji zijatikizya mazuba aazya kumbele, nkamu ya WLC yakutamba kuti yebo ulibalile zitobela ansi aawa:Lweeno lwa Mamanino: Saatani Kasamide Zikobela zya Mumuni
Imvwula Nkukula Nsoke Iluujisi Kuwa! (Hena yebo uliitambula na?)
Myeembo ili
Ciloba ya Ciyubunuzyo
1 https://www.sciencedaily.com/releases/2007/07/070730092544.htm