Print

Imvwula Nkukula-Nsoke Ilawa! (Hena webo uliitambula na?)

Bana Kristu batonkomene bakali kulangila amyoyo yoonse, kulangila “Mvwula Ncaalizi” nanka cisyomyo ca “kubotezyelwa” ca Muya Uusalala eeco ncobakali kulindila kuti cibabambile kupa Koompolola Kupati mukaindi kasyoonto munsaa Kuboola Kwabili. Pele kampango kamwi kaindidwe ambali aako kali mubbuku lya Ciibalusyo, kayubununa kuti  “Mvwula yalunywaanya” eeyo iliimpene acintu cili coonse ncobakali kulangila, alimwi iluujisi kale kuwa cino ciindi!

Ganda lya Iroquois lyakulangila Zipekupeku, Chicago, Illinois, Nalupale 1903

Ganda lyakutambila zipekupeku azisobano lya Iroquois , Chicago, Illinois, mu Nalupale 1903.

Eelyo ŋanda yakulangizyila zipekupeku azisobano ya Iroquois niyakajulwa mumwezi wa Vwumbi Pati 23, 1903, yakatembaulwa akusumpaulwa mbuli mukunzyanyo weebeka akataa masena aakulangilizya zyakulikkomanisya. Yakayakidwe munsaa cibaka cadolopo cakalaa bamasilikani azintoolo, eeco cakanyina ntenda. Alyalo pepa lya Chicago Daily News lyakasumpauzya kwaambilizya kuti: “Kunyina cilangilo kuli koonse ciinda Kubota mbuli ca Iroquois. Pele buyo ca L’Operacili ku Paris, kunyina cimbi Ime nceekabona cilaa muya uuleta kusangalala mubuyake bwaco mbuli ceeci.”1 Ipepa lya Chicago Tribune lyakaindizya kutembaula kwiinda waawo, kalyaamba kuti:

Ŋanda yakusobanina yeebeka kumabazu woonse, iilibotela, akubekema kabotu-kabotu, eeyo munzi wa Chicago tuuninga yiitide kuti njiyanguwo. Ŋanda ya Iroquois tiiyezyekwi ncobeni mububotu bwayo akataa masena woonse aakulikkomanisya kucooko cakumbo kuno, alimwi inga toodanaika kuti cooko ca kujwe inga calidunda kubaa maanda naaba obile aayelene ayeeyi.2

Zyaambilizyo zimwi zyakubbataika zyilaa makani zyakaambilizya ganda eelyo kuti “Tiikonzyi akupya mulilo pe.”3

Kwakainda buyo mazuba aali makumi otatwe alusele, mumwezi wa Nalupale 30, eelyo ŋanda eeyo niyakazwide bantu pamu, kuzula bantu bayanda kulangilizya zyakulikkomanisya. Kwakali bantu bakasisinkene akusyaankana basika akata  2,100-2,200, kabalindila kulangilizya musobano. Bamwi bakaliimvwi kabatakwe aakukkala –bunji bwabo kabali bamakaintu abana- aboobo bakaliimvwi kusyule lyabaabo bakakkede, akwiimina mutuzila twakweendela.

Kaindi kasyoonto buyo nicakatalika cibeela cabili camusobano, cinsinkilizyo campulungiwdo cakatalika kuyaka mulilo. Mumaminiti obile, yoonse ŋanda eeyo mpuyakali atala yakazuzumbila mabangabanga aamulilo uuvwilima. Eddie Foy, umwi wabaabo bakali kutola lubazu mumusobano, wakasoleka kulesya bantu kulyataukana eelyo nibakali kutija mulilo kumwi kaamba kuti “Amukkale nobantu muzyuuno zyenu. Nkantu kasyoonto buyo aaka. Ulazimwa linolino. Koya kumbele, kosobana Dillea, kosobana!” 4 Awalo Mweendelezi wa Nyimbo, Joseph Dillea, wakatobela malailile ookwa Foy akuzumanana kulizya nyimbo.

Ganda lya Iroquois lyakulangila Zipekupeku kalyuumpidwe mulilo, (Chicago, Illinois)

Mibili yabantu yakali lundene kusikila mafiiti kkumi mukati kamilyango eeyo yakakkiidwe, nokuba yakasyaanikizyide  abantu banji bakali kutonkana kuzyila mukati.

Kwiinda bantu bali myaanda cisambomwe (600) bakafwa mumulilo ooyo, bunji bwabo mukaindi kasyoonto buyo.

Eeyi nintenda yakacitika mucaanda cakali kutegwa “Tiikonzyi akupya mulilo pe”, mulilo ooyo wakali kaambwa kuti “Nkantu kasyoonto buyo aaka. Ulazimwa linolino”- eeyo nintenda yakajaya bantu kwiinda ntenda zyoonse zyamililo yamumaanda mumusela waku Amelika.

Aabo bakali kulangilizya musobano, nibakamvwa kuti mulilo ooyo tuukwe makani manji, tiibakazyi ncobeni kuti, nibakacikkede kabaswiilila nyimbo zyakali kulizyigwa, mabangabanga aamulilo akali kuvwilima akuyaa kuswena munsi lyabo mpobaabede mukati, kawuumpa akunyesya cili coonse cakali kukonzya kupya. Balo bakali kulangila mamanino aamusobano aayebeka akubapa lumwemwe kumwi kabasekelela akukambilila. Balo bakacili kulangila kuti inga bazyokela kumaanda aabo mumawoola obile aayo eelyo musobano kuumanide kusobanwa.

Pele bweende bwazyintubwakatalikide kale kucitika munzila yakubalesya kubona zyoonse nzyobakali kulangila. Bwakabeelela mubuzuba oobo.

Kasimpe katontomeka kuyeeya nkakuti, eeco cakacitikila bantu aabo munzila eeyo nceenya asunu ncecicitika, pele muciindi cino, kuli zinjaanji zilangilwa kunyonyooka: lufutuko luteeli lwa makamu aabantu.  

Imvwula nkukula nsoke

Kuboola kwa Muya Uusalala aciindi ca Pentekkositi cakali cintu camoza ciyandika kapati.

Alimwi nibwakasika buzuba bwa Pentekkositi, boonse bakalikkede antoomwe amoyo  omwe mubusena bomwe. Mpoonya wakalimvwisya kuyobeka kuzwa kujulu mbuli kuvwuuma kwaguwo pati, nkabela kwakazulila guwo muŋanda oomo mubakakkede. Mpoonya kwakalibonya cakali kukoyaanga mabangabanga aamulilo, aakalokela akukkalila atalaa mutwe waumwi aumwi. Alimwi bakazulila Muya Uusalala, akutalika kwaambaula mumyaambo yamasi aali kulaale, mbweenya mbuli Muya mbuwakali kubazumizya. (Milimo 2:1-4, KJV)

Cipego ca Muya Uusalala eeco cakatilwa kakwiina kumamanya nokuba kupimwa, cakabapa nguzu aabo basyomi bataanzi zyakutola mulumbe mubotu kunyika yaazyibidwe mumusela omwe buyo. Ooku “nkokisika kwa “Muumbulizi” ooyo wakasyomezyedwe alimwi kwakasika mbuli “mvwula yampumpaluya.”

 Cintu ciinda kuba ciyandisi kubasyomi bamazubaano, nkubbukizya kampango ka Cizuminano Cakale aako kasyomezya cisyomyo cipati boobu, pele muciindi cino, ninguzu zya “mvwula nkukula-nsoke”. “Nkaako amukkomane  nywebo nobana ba ziyoni, alimwi kamusekelela muli Yahuwah Eloah wanu: nkaambo Walo wakamupa mvwula ntaanzi, alimwi Walo uyoolekela mvwula kuti iwide ndinywe , mvwula ntaanzi amvwula ncaalizi mumwezi mutaanzi.” (Joweli 2:23, KJV)

Cisyomyo Ciyandisi! Kutililwa Moza kuti usalazye muya abuumi bwamuntu, akubambila bantu kuti bakacingauzye Yahushua mumakumbi akubapa nguzu zyakutola mulumbe wakucenjezya wamamanino kunyika yoonse. Basyomi banjaanji balanga kucisyomyo eeci amyoyo iilangila ncobeni mucisyomyo eeci. Balo balangila kusalazyigwa. Bayanda kukamantana aJulu akupa Koompolola Kupati (kucenjezya kwamamanino) kunyika yoonse, alimwi bapailila Yahuwah kuti atumine mvwula ncaalizi yakubabambila kuzintu zyamamanino aamusela.

Cuusisya ncakuti, bantu banji baluujisji kulubizya mbuli bantu bakali muganda lya Iroquois, eelyo nibakakkede kabalikwayide muzyuuno akuswiilila nyimbo, kabalangila kuzyokela kumaanda aabo. Babikkila mvwula ncaalizi nkukula nsoke kuti iyoowa muciindi ciboola kumbelaa mazuba kakuli muciindi cino, zintu zicitika eezyo nzyobabwene ameso aabo zilakonzya kubalesya kupiluka Kujulu.

Kumvwisisya kaambo ncokuli kupyopyongana kwamusyobo ooyu, ncintu ciyandika kuteelelesya kuti ino ninzi mvwula ntaanzi amvwula ncaalizi nkukula nsoke, alimwi zyaamba nzi eelyo nozibelesyegwa mbuli zitondezyo.

Miyoba

Ime ndakakomenena mumunzi mwakali kulimwa myuunda mipati yampunga. Kwakali cimpayuma kapati. Mumwaka umwi mume wakali kusikila buyo makumi obile aamainci, bunji bwaziindi wakali kuzyila kumvwula yaciindi camalubaluba akucaanda ca mupeyo. Balimi bakaba bankutwe akusongwaala mukulima zisyango munyika njumu boobu. Bakali kusyanga mpunga zyamupeyo mumyezi ya cilimo. Mpunga zyakali kusonsa akutalika kukomena. Mpoonya mupeyo niwaakasika, mpunga zyakali kulindila kusikila mupeyo wainda, kazikwabilidwe kuti zitayumi mpeyo kunsaa civwumbilizyo cacanda. Eelyo mvwula yaciindi camalubaluba niyakali kuwa, mpunga zyakali kukomena kufwamba, kukola akubizwa. Mpoonya zyakali kuyuma eelyo zuba nilyakatalika kubala kazitaninga tebulwa mumwezi wa Kunkumuna Masamu.

kulima mpunga munyika njumu (cifwanikiso cakazumizyigwa abaku Michael Brandt Photography)

Kusyanga mpunga munyika njumu cileelene aciyanza cabulimi butakwe meenda aakwiida zisyango bwabalimi bana Isilayeli munyika ya Palesitaini yansiku.

(Image used by permission of Michael Brandt Photography.)

Ooku kuzinguluka kwabulimi mwaka amwaka, kwakali konzyene munzila imwi mbuli mbukwaali kulimwa maila munyika njumu ya Palesitaini ciindi cansiku. Balimi bakali kusyanga mbuto cilimo. Bakali kutebula maila amusyobo umwi muciindi camalubaluba akutebula mpunga mainza. Balimi bana Isilayeli bakayeeme aziindi zyobile zyakuwa mvwula kuti balime zisyango zyabo. “Imvwula ntaanzi” yakali kuwa kaindi kasyoonto kabamanide kusyanga mbuto cilimo. Eeci ncecakali kupa kuti maila atalike kusonsa akukomena.

 “Mvwula ncaalizi nkukula nsoke” yakali kusika kumamanino aacilimo muciindi camalubaluba akusyuuka mweemvwe, akupa kuti maila abizwe. Mvwula ncaalizi njiyakali kusimya maila kupa butebuzi bunji.

Tacili cintu cigambya aboobo kuti Moza Wacishinshimi wakasala kubelesya zitondezyo zya mvwula ntaanzi a mvwula nkukula nsoke kutondezya kukomena mumoza akubizwa kwabasyomi muciindi ca Pentekkositi, alimwi, amukaindi kasyoonto munsaa Kuboola Kwabili.

Inzya, pele … ino caamba nzi eeci?

Aboobo… mvwula ncaalizi Muya Uusalala. Pele ino eeco caamba nzi mubwini, mumabala maubauba? Mbubuti mbocibambila musyomi kuti alibambile kuzyokela Kujulu?

Bwiinguzi bwa mubuzyo ooyu buyubununa kasimpe kasangalazya moyo: imvwula ncaalizi yakatalika kale kuwa! Iluujisi kuwa cino ciindi!

Yahushua wakasandulula mulimo waandeene wa Moza Uusalala, eelyo Walo  naakati:

The Latter Rain Is Falling! (Are you receiving it?)

Ime ndimwaambila masimpe; Ime ndeelede kuunka: nkaambo kuti nsyecikkede, Muumbulizi takamubooleli inywe; pele kuti Ime ndaunka, Ime njoomutumina Walo kuli ndinywe.

Nkabela eelyo walo aakusika, uyoosinsa nyika yoonse zinyonyoono zyayo, amubululami, amulubeta:

Mucinyonyoono, nkaambo tabacindisyomi Ime;

Mubululami, nkaambo Ime ndaunka kuli Taata, alimwi inywe tamucikandiboni;

Mulubeta, nkaambo muleli wanyika eeyi wabetekwa.

Ime ndicilaa zinjaanji zyakumwaambila inywe, pele tamukonzyi kuzyibikka mumyoyo yenu cino ciindi.

Nokuba boobo, eelyo Moza wakasimpe aakusika,walo uyoomusolweda mukasimpe koonse: nkaambo walo takaambi zyakwe; pele kufumbwa eeco ncayoomvwa, ncencico ncayookwaamba: alimwi walo uyoomutondezya zintu zicizya kumbele.

Walo uyoondipa bulemu Ime: nkaambo walo uyootambula kuzwa kuli ndime, alimwi uyoomutondezya inywe. (Johani 16:7-14, KJV)

Muya Uusalala upedwa kupa malailile! Kuyiisya tusimpe twa Kujulu kuli sicikolo mubombe. Aboobo, nkokuti “imvwula nkukula nsoke ncaalizi”, nkasimpe kasumpukide kwiinda tusimpe tuzyibidwe kale toonse!

Aaya masimpe alibwenwe mutumpango tobile, ooto tusisidwe mubbuku lya Ciibalusyo: “Amuswiilile, O inywe nomajulu, nkabela Ime ndakanana; alimwi koteelela, O nyika, majwi aa mulomo Wangu. Majwi aangu ayoosika mbuli mvwula, ncemwaambila ciyoosika mbuli mume, alimwi mbuli mvwula iisunsumuna atalaa mweemvwe, alimwi mbuli mvwula atalaa bwizu.” (Ciibalusyo 32:1-2, KJV)

Mvwula ncaalizi nciiyo camoza. Mumuni mupya! Kwiimikila kunembo lya Yahuwah uusetekene kakwiina uukuzekela, cintu ciyandika kuyubununa tusimpe twansiku ooto twakasisidwe kaindi. Tusimpe ooto twakavwukidwe kunsaa kubula luzyibo, kusyoma masendekezya aziyanza zyabantu, pele lino tuyoobambululwa akujokolosyegwa katuletelezya abuumi mbuli mvwula ncaalizi iikukula nsoke mbwiikomezya akusimya zisyangidwe.

Alimwi lino eeci ncecicitika cino ciindi!

Mumuni Uuyungizya Kumweka

Aabo balamatila ziyanza zyakaindi akulubila kuzwide mvwi balasweekelwa kasimpe kakuti mumuni uciyaa kuyungizya kumweka munzila yabaabo batobela [Yahushua]; kasimpe lyoonse kaciyaa kuvwunguluka kubantu bokwa [Yah]. Swebo lyoonse tweelede kuya kumbele kutobela Musololi wesu. Ndilyeelyo notweenda mumumuni ooyo uumwekela ali ndiswe, akuteelela kasimpe aako kajulidwe kuli ndiswe kuti tuswiilile, notutambula mumuni munji kwiinda waawo. Tatukonzyi kulilekela mukutambula buyo mumuni ooyo bamatata ngubaajisi myaanda yamyaka yakainda kale. Kuti bamatata aabo bakali kuyoowa Yahuwah nibakabona ncotubwene mazubaano, akumvwa zyoonse nzyotumvwide, balo nibakatambula mumuni akweenda muli nguwo. Kuti swebo katuyanda kutobela mukusyomeka kwabo, swebo tweelede kutambula tusimpe ooto tulibonya kuli ndiswe, mbuli mbabo mbubaacitide kutusimpe ooto twakapedwe kuli mbabo; swebo tweelede kucita mbuli mbubakali kunga bacita, kuti nibakapona mumazuba aano ngotupona swebo.5

Mumuni uuyungizya kumweka ncipego ceebeka. Yahuwah ulapa nguzu kubana Bakwe kwiinda mukubayungizyila luzyibo, busongo akumvwisisya zintu zilemu zyokwa Yahuwah.  Luyando luteeli lulatondezyegwa mukuti talukasyi kuzyiba kasimpe kali koonse, aako kanga kuti katambulwa, kalakonzya kuyumya akukwabilila muya wamuntu mulweendo lwaanyika. Eelo bantu Bakwe nobafwa nzala akufwa nyota ya mumuni Wakwe, kunyina pe Taata nabatyompya.

“Balikke aabo bakkala maumi aabo kweendelana amumuni ooyo ngobajisi mbabayootambula mumuni wiinda waawo. Pele buyo kuti swebo katuya kumbele abuzuba kulitondezya ciimo cabuna Kristu, swebo tatukakonzyi kuzyiba Moza Uusalala waakusika mbuli mvwula ncaalizi. Kunoonga ilawa mumyoyo yabantu bali mumbali lyesu, pele swebo inga tatukakonzyi kuzyiba nocicitika eeco.” (Testimonies to Ministers, p. 507.)

Yahushua wakaamba kuti, “Balelekwa aabo bafwide nzala abalaa nyota yabululami: nkaambo bayookkuta.” (Mateyo 5:6, KJV) Yahuwah ulabapa bulumbu aabo bayandaula mumuni wiinda kumweka amoyo woonse. Aabo babikkila maanu akutobela kasimpe, kufumbwa muulo uunga waba mukucita boobo, bayootambula zileleko zyamoza zyeelela mubuumi buno, alimwi akulongezyegwa kapati mubuumi buciboola kumbele. Yahuwah ulayumya luyando lwabo lwakasimpe amumuni uuzwa kucuuno Cakwe caluzyalo.

Zipego zyamusyobo ooyo, nokuba boobo, zyiletelezya mulimo mupati. Inzya, kwaabana abamwi eezyo zintu zyakayiigwa, pele akuya kumbele kuyandaula mumuni wiinda waawo. Kwaciindi cilamfu kapati, zikombelo zya buna-kristu zyakali likwayide amumuni ooyo nguzyaajisi kale. Cikombelo ca Katolika caku Loma, calo ciinda kucembalaa akataa zikombelo zinjaanji, cilidunda kuti ziyanza azilengwa zyaco kwiina acimbi pele “ndwiiyo lwa bamatata bacikombelo.” Mbubuti eeci mbociimpene akwaamba kwa baJuuda kuti “ tunsiyansiya twakaambwa abalupatipati” ooto Yahushua ntwaakababwentela?

Zikombelo eezyo zyakatalikila muciindi ca Kubambula kwa Basikukazya zyakakumbatila mumuni muyandisi wa Kujulu wakuti bantu boonse basyoma mbapaizi, mbalulami kwiinda mulusyomo, kubbizya bapati alimwi alusyomo lunjaanji lumwi, pele mpoonya zyakazyatila akwiimina mpoonaawo. Musela wabili awatatu wa Basikukazya wakalikwaya mumumuni ooyo wakatambwidwe abazyali abanyinakulu babo. Tiibakaya kumbele kukakatila kuyandaula mumuni wiinda waawo pe.

“Bunji bwa bamayi bayiisya bantu, balikkomene kubikka aagolela lwiiyo nkaambo balo lwabo beni tabayandi kwiindilizya kwiiya waawo, alimwi balimvwa kulibilika eelyo bamwi bantu nobayandaula kasimpe kwiinda kaako nkobajisi kale. Eelyo mumuni mupya nuupegwa, balalibilika mbuli ba Falisi mbubaalimvwide eelyo Kristu naakasika amumuni mupya mucisi ca BaJuuda. Bayanda kulesya kuyungizya mumuni. Tabalekeli buyo akukaka kusanyangula Mangwalo, pele balakakatila anguzu zyabo zyoonse kulesya bantu kulisanyangwida Mangwalo.” (Review & Herald, June 29, 1886.)

Mbweenya buyo, bunji bwa zikombelo zyaciindi ca Kubambula kwa Basikukazya eezyo zyakatalikila mumusela wa 19th, zyakaya kumbele mumoza kwiinda Basikukazya mbubaatambula kasimpe. Ba Baptisti ba buzuba bwaciloba bakatambula mumuni wa Nsabata yabuzuba bwaciloba akwaabana mumuni ooyo aba SDA. Ba Mormoni bakakumbatila bukkale bwa buumi bubotu. Bakamboni ba Jehova bakayandaula zina lyokwa Yahuwah lyamasimpe pele baakaka mazuba aakukomba mituni woonse. Kuyungizya kutambula Nsabata yabuzuba bwa ciloba amulumbe wabukkale bwa buumi bubotu, ba SDA bakasoma tusimpe tunjaanji twacikombelo cakujulu aziiyo zili muli ncico zyakuyiisya nzila yalufutuko.

Pele…

Comwe comwe akataa zikombelo zyoonse eezi cakainduluka kulubizya mbuli kaindi, alimwi azyalo, zyakazyamya akwiima mpeenya aawo. Tiizyakatonkomana kuya kumbele mumumuni waapedwe.

Kutambula mumuni mupya mulemu, muntu uli woonse uuyandaula kasimpe weelede kutaalukila kulaale azilengwa zyakabambwa abantu baansi. Walo weelede kulazyika ansi kufumbwa muzeezo wakweezyeezya buyo alimwi uleelede kuyandisya kuteelela kufumbwa Muya Uusalala ncamuyubunwida kuti nkasimpe.

Kolazyika amulyango wakuvwuntauzya mizeezo yako njoliyeeyela yoonse. Webo tokakonzyi kusikila aali kasimpe kuti kosanyangula Mangwalo mukuyanda buyo kuti uyumye mizeezo yako. Kosiila limwi zyoonse eezyo anze lyamulyango kotaninga njila mukuvwuntauzya kwa Moza, alimwi koya kuli Yahuwah kolaa moyo uulitola ansi kutegwa ukamvwe ncayanda kukwaambila yebo…

Utabwezelezyi mizeezo yalusyomo lwako lwaanyika nounka ku Bbaibbele akubala Jwi kweendelanya amumuni wamizeezo yako. Utakakatili kucita kuti zyoonse zyili mu Bbaibbele zyeendelane amanjezyeezya aako. Kovwuntauzya Jwi kabotu-kabotu amoyo woonse mumuya wakupaila amuzeezo uusalala uutazambaidwe cili coonse. Kuti nobala watalika kulimvwisya jwi, alimwi wabona kuti mizeezo njoyandisya tiiyendelani a Jwi lyabulemu, utasoleki kweelanya Jwi kuti lyeelele kuba mumizeezo eeyo. Kocengulula mizeezo yako kuti yeendelane a Jwi. Utalekeli ncosyoma nokuba ncookali kucita kaindi kuti ceendelezye kuteelela kwako. Kojula meso aamizeezo yako kuti ubone zintu zyeebeka kuzwa mumulawo. Kovwuntauzya zyilembedwe, mpoonya kosimpa maulu aako atalaa bbwe liteeli.6

Kulikke kucita boobo, nokonzya kusumpuka atalaa mizeezo iitabeleki akutobela kasimpe kufumbwa nkokakusolweda.

Aawo abusena zikombelo mpuzyakaalilwa kujata mulimo wakutobela mumuni uuyungizya kumweka, milimo minjaanji iitayeeme cikombelo cili coonse yakatalikwa kuti imwaye tusimpe twa Kujulu. Eeyi milimo yakasyomeka mukuyubununa mumuni waapegwa kuli basimilimo, pele kulekela buyo asyoonto, yoonse milimo eeyo yakalisalila kulamatila buyo cibeela camumuni comwe, akukaka kutobelezya akulibalila kasimpe kainda waawo. Alimwi mbweenya mbuli zikombelo zyakainda kumbele lyazyo, mbunga zyamilimo eezi zyakayiisya batobeli bazyo kuti bakake mumuni wiinda yooyo ngobajisi kale.

Eeyi nintenda yalufu. Nintenda mpati kumiya yabantu aabo bakaka mumuni uusumpukide uuyungizya luzyibo. Tusimpe twa Kujulu tweelede kuyandaulwa cabunkutwe! Tweelede kubalwa akutambulwa mumuya wakulumba. Kunyina kabeela, nokaceya buti nokuba kuti kaalibonya aanga takakwe mulimo mupati, aako keelede kusukuminwa ambali nokuba kusowelwa anze. Toonse tweelede kusanganyigwa antoomwe, akuyandisyigwa, akuteelelwa.

Mulimo wamuntu uli woonse uusyoma masimpe ngwakuti : 1 avwuntauzye kasimpe ; 2) azumine kasimpe kapedwe; alimwi, 3) akkale buumi bwakwe kweendelanya amumuni ooyo wakayubununwa.

 

Kusalazyigwa Kwiinda mu Kuteelela

“Mumuni” nkasimpe. Pele kwiinda waawo, mbumboni bwa kasimpe, oobo buletwa kubasongo, akukkalwa kwiinda mubuumi bwakuteelela. Kuzuminizya buyo tacili cintu cikonzya kuvwuna muntu naba ni. Badyabooli abalo balazuminizya nguzu zyokwa Yahuwah akukankama, pele balaindilizya kuya kumbele kuzanga, aboobo kasimpe takakonzyi kubavwuna. Kutegwa kasimpe katambulwe cakumaninina, kasimpe keelede kutobelwa alimwi ndilyeelyo moyo nuusalide kuteelela, ndendilyo  Muya wa Kasimpe nuusalaza muya wamuntu.

Paulu wakalumbaizya Yahuwah nkaambo kakasimpe aaka: “Pele swebo tulaangilidwe lyoonse kuli [Yahuwah]  nkaambo kandinywe, nobasazima bokwa [Yahushua], nkaambo Yahuwah kuzwa kumatalikilo wakamusala nywebo kwiinda mulufutuko, kwiinda mukusalazyigwa aMuuya wakusyoma awakasimpe .” (2 Batesalonika 2:13, KJV)

Ibbala lisanduludwe waawa lyakuti “kusyoma” mu Cikuwa ndibbala luumuzi Muci Alabu, ndibbala lya kusyoma ncobeni. Mucito wakusyoma (uutobelwa akuteelelwa) nguusalazya. Teesyi kuzuminizya buyo kakwiina kucita cimwi kuzwa waawo. Eeli bbala lizyila kubbala lya CiHebulayo  pis’tis (#4102) eelyo lyaamba kumvwa, koongelezyegwa akusyomezyegwa.

Muya wamuntu ulasalazyigwa kwiinda mukuteelela. Aaka nkaambo kayandika kapati. Mizeezo mipya, niitobelwa, iba musemo wamilazyo. Eeyi milazyo, njiitalika kuba ciimo alusyomo lwamuntu. Ciimo alusyomo lwamuntu ndolubamba mizeezo ambwalimvwa muntu. Alimwi mizeezo ambwalimvwide muntu ncecibamba ciimo cakwe.

Ciimo ncecintu cilikke ncotuyootola Kujulu. Kunyina naba omwe weelede kusulaika mumuni nuuceya buti, nkaambo omwe-omwe mumuni ooyo nguubamba musemo aawo aayelede kuboolela mumuni mupati, ooyo uusolweda kukuteelela akusalazya muya wamuntu. Nokuba kudilika musyule ntaamu yomwe akuleka kujatilila kasimpe inga capa muya wamuntu kuti unjile muntenda.

Kuyuma Moyo Kwiinda Mukunyansya

Musela wacisi ca Isilayeli nkokucenjezya kupati kwabulemu kubasyomi bacipona mazubaano. Uyubununa zintu zitobela kuti muntu wajalila moyo wakwe kumumuni uyaa kuyungizya kuyubununwa. Ntaamu ili yoonse njibaabweza bana ba Isilayeli yakukaka Mufutuli, yakalaa ntenda nkaambo yakali kutondezya kulibambila kusulaika kasimpe. Kumbelaa mazuba, mpuwo yabusongo Bwakwe amaleele ngaakacita naakalimvwisya, kwakatalikwa kuzyibwa ncobeni kuti Yahushua wakali Mesiya ncobeni ooyo wakali kulangilwa. Pele ciimo cabuntu cakawide mucinyonyoono mbuli mbocibede, kulisumpula kwabasololi kwakabalesya kuzumina kulubila kwabo kujatikizya mbobakali kulanganya Nguwe. Aboobo bakasungilizya cisi coonse kuti cimukake Mufutuli, abalo bantu bakalaa nsoni akulisumpula kapati cakuti tiibakazumina kuti bakayandide kale kuzumina kubikka lusyomo lwabo mubasololi balubide.

muunda wampunga (cifwanikiso cakazumizyigwa aba James Richman)

Imvwula ncaalizi ipedwa kubambila myoyo kubutebuzi. Balikke aabo batambula mumuni uusumpukide ooyu mbabayoosima akukola muli Yahushua.

(Image used by permission of James Richman.)

Kufumbwa sikuvwuntauzya kasimpe wancobeni weelede kuzyiba kuti eeci ncecicitika  mazubaano. Basicikombelo balaletelwa mumuni mupya, pele mubunji bwaziindi, batijaanina ku beembezi babo, bapaizi nokuba bamayi, akubabuzyilila kuti, “Hena eeci cili masimpe na?”  

Basololi babupaizi balizyi kabotu kuti mumuni mupya tuuyendelani alusyomo lwambungano eezyo zyibabbadela mali kuli basimilimo bazyo. Aboobo mulimo wabo kukaka mumuni mupya woonse, alimwi ncencico ncobacita eeco. Ooyo mulembi ulizyibene kabotu-kabotu abeembezi ba SDA aabo bazyi mubukkwene kuti Nsabata iitobezya Mwezi-aZuba njamasimpe ncobeni, pele kunyina nobayiisya makani aaya kumbungano zyabo. Balazumanana kuvwola mali kuzwa kumbungano eeyo yiimvwi kiikazyana amumuni uuyungizya luzyibo. Eeci ncecintu ciindulukwa ciindi cili coonse muntu umwi nayaamina amuntunyina kuti nguulaa nguzu muzintu zyalusyomo akuti nkakasimpe keelede kusyomwa.

Nkaambo nzi aaba bantu ncobabuzyilila kumuntunyina kuleka kubuzya Yahuwah? Taata wakatamba kale boonse aabo bayanda kuti baboole kuli Nguwe mubusongo: “Kuti kakuli muntu akati kenu uutajisi busongo, amumuleke alombe kuli Yahuwah, walo nguupa cakwaabila limwi, alimwi kakwiina kubwentela pe: mpoonya ooyo muntu uyoopegwa.” (Jemusi 1:5, KJV)

Mbuli bama Falisi bamumazuba ookwa Yahushua, abalo basololi babupaizi bamazubaano balalisumpula mulwiiyo lwabo. Balo bakaiya kuzikolo zipati! Balo bakasoma ciHebulayo aci Giliki camu Bbaibbele. Balo bakabala malembe aayo muntu mutuba ngataninga mvwide pe! Balo balauntuluzyila luzyibo lusumpukide alimwi balalibilika akunyema kufumbwa kuti nzyobasyoma kazyilubide.

Mbombuboobo, kulisumpula mbokubanjilauka akubatalisya kufubaazya kufumbwa muntu uubaambila kuti ulaa luzyibo lwa mumuni kwiinda ndobajisi lwabo beni. Balo balasulaika bumboni mbobapegwa, zimwi ziindi  kwiinda mukupelengusya, nokuba kukopa mizeezo, nokuba kuzwangana. Aaba basololi lwabo beni kunyina nobabala kabalaa mizeezo iisalala, nkaambo bayandisya kutabilila ceeco cibagwasyilila kujana mali abukkale bubotu. Kwiinda mucitondezyo cabo, basolweda makunga aabantu kuti badonaike mumuni mupya wakasimpe akukulwaizya masendekezya kumuntu kufumbwa uubuzyilila makani aamumuni mupya.

Eelyo bumboni buyungizya waawo nobusikila mumizeezo yabasololi babupaizi alimwi kasimpe nokabazula mumyoyo yabo, pele baciya kumbele kuzimaanya makani aayo akulesya kwaambila batobeli babo. Bumboni boonse bukonzya kujanwa munyika tabukonzyi kudilimuna kuzuunyana kulisumpula kwabo. Balaancinko yakukazya kuti balilubide.

Kuli ntenda eelyo [Yahuwah] nayootumina bantu bakwe mumuni wiindene, balo kabalibikka kulubazu lwa Bafalisi. Kutabi muntu akataa bantu balaa mumuni mupya, uulibikka mucibaka cakuti ulaa mumuni woonse weelede kuyubununwa kwaciindi coonse, alimwi akuti kucinyina mumuni uuciyubununwa munzila yabo kuzwa mujwi lyokwa [Yahuwah]. Mbuli bantu besu mbobaya kumbele kuvwuntauzya Mangwalo, mbweenya azintu zinjaanji mboziyooyubunwidwa kuli mbabo zilaa kasimpe kayandisi. Hena aabo bakatundululwa abasazinyina kuzwa muzikombelo, bayoosinsa bamwi eeco balo ncobacita lwabo beni? Hena inga bayoolisumpula mbuli baFalisi? Hena balafubaazya akunonga cakusampaula kufumbwa citeendelani ambabo? Hena baya kwaamba muntu uujisi mumuni mbuli ba Falisi mbubakaamba Mufutuli kuti, “Ulaa dyabooli”? Hena banoolibambide kukaka mulumbe wakwe., “nkaambo tatutobeli swebo”? Hena mutumwa ooyo [Yahuwah] ngwayootumina kalaa mumuni wiindene uyoofubaazyigwa akunongwa, mbuli Paulu mbwaakatundululwa abakomba mituni nibakamwaamba kuti, “Amumuleke tumvwe ncaamba ooyu uulabalika”?7

Kusekelela Mumuni

Eelyo webo nounka kuli Yahuwah lwako omwini, Walo uyookuyiisya olikke. Tacili cintu ceelede kubuzyilila mizeezo njobajisi basololi babupaizi. Tusimpe tuyiigwa munzila yakubuzya Yahuwah ntusimpe tuyandisi. Eelyo Yahuwah naba mwiiyi wako, Walo ulakukkazyika mukasimpe kutegwa kubule cintu cikonzya kukuzungaanya mulusyomo lwako.

Ncintu cikulwaizya lusyomo kulanga musyule oomo mwaakakwiinzya Yahuwah, atusimpe Walo ntwaakakuyiisya.

muunda wampunga kumabbililo aazubaNkamu ya WLC team kunyina noyaandeene anduwe. Swebo tuli buyo nkamu yabasyomi babombe myoyo batanteene munyika, aabo bayanda Yahuwah alimwi bayandisya kwaabanya kasimpe aako nkotuyaa kuyubunwidwa. Eeci, zimwi ziindi, ncintu cakali kuyandika kweempwa antangalala kulubila kwesu kwakaindi. Pele kasimpe nkayandisi ncobeni cakuti kweempwa kwesu takutuusyi nsoni pe! Tatuyandi kulekela kulisumpula kuti kutulesye kuzumina mputwakalubide kaindi. Kasimpe kalikke nkakalaa mpindu.

Mbuli mbokuyaa kuzuminwa kuti kuli mumuni mupya, mumuni munji uyaa kupegwa mbuli mvwula iiwa akuletelezya kasimpe kayungizya waawo. Ootu ntotusimpe tubambila bantu kubutebuzi bwamamanino aanyika.

Ooyu musinzo wakatalikila mumwaka wa 2000 eelyo nkamu ya WLC niyakasinswa mu Moza kuti tweelede kuyaamukila limwi zikombelo zizangide zyakawa. Eelyo nkamu niyakalisalila kutobela Yahushua a Yahushua balikke, Taata wakalekela mvwula yakujulu kuti iwe cakulileka alimwi mbuli muyoba kiitobezya mulongo uulaansi aawa:

Mwaka wa 2002:

Mwaka wa 2005:

Mwaka wa 2006:

Mwaka wa 2009:

Mwaka wa 2010:

Mwaka wa 2011:

Mwaka wa 2012:

Mwaka wa  2013:

Mwaka wa  2015:

Mwaka wa  2016:

Kutambula mumuni , Kusowa Cilubide

Mumuni mupya tacili cintu cakuyoowa. Ncipego citeeli! Kufumbwa kumweka kwamumuni kulayubununa aawo aali cilubide. Eelyo mumuni nuutambulwa mumuya wabulumbu, akukkala buumi bweendelana amumuni kwiinda mukuteelela, ubambila moyo wamuntu kuya Kujulu.

Kopailila mumuni mupya. Kouyandaula mbuli mabwe mayandisi aali mubulongo bwaansi. Kunyina bumboni bwiinda waawo kuti Yahuwah ulakusolweda webo kwiinda bumboni bwakuti Walo ulakuyiisya lwiiyo Lwakwe.

Kolisinsa mumoyo wako. Hena webo wautambula mumuni mupya? Hena kuli mumuni webo ngookakaka? Hena webo ulimasimpe kuti waakaka kulubila kuleka mumuni? Kopiluka alimwi ukainduluke kulibalila. Kubala amuzeezo uusalala alimwi kolanganya bumboni boonse amoyo uuyandisya kuteelela Muya Uusalala eelyo nakuzyibya kasimpe. Kolomya kubona kuti webo watambula mumuni woonse nuucipedwe alimwi kolombelela mumuni uuyungizya waawo.

Imvwula nkukula-nsoke iluujisi kuwa. Buvwubi bwaluzyibo lunji kapati akasimpe lino nkobuli mbuli mbukwatakali kulangilwa mumisela yoonse yamusinze ooyo wakavwumbilide nyika. Ooyu mumuni mupya, ulayandika ncobeni kumuya wako nkaambo ooyu ngomumuni uukubambila kuti webo ukaswaangane a Yahushua muluumuno eelyo Walo nayooboola.

Alimwi Walo ulaafwi kale kusika!

mabbililo aazuba atalaa mulundu mubotu (Cifwanikiso cakazumizyigwa aba James Richman) 

Mumuni wakubucedo uyaakubangalala kugoko. Kotambula lwiiyo lupya amoyo wakulumba akukkomana oolo Yahuwah ndwalekela kuzya anyika, alimwi kolibambila kuya Kujulu.

(Image used by permission of James Richman.)


1 Amy Leslie, quoted in Chicago Death Trap: The Iroquois Theatre Fire of 1903, by Nat Brandt, p. 25.

2 W. H. Hubbard, ibid.

3 Brandt, p. 5.

4 Christopher Cerf, The Experts Speak, p. 247.

5 Ellen G. White, Historical Sketches, p. 197.

6 Ellen G. White, Manuscript Releases, No. 209, pp. 431-432.

7 The Home Missionary, September 1, 1894.