Print

Kulijata naa Kulilesya (TEMPERANCE)

Ncinzi cimwi mwaapositolo Paulu ncayelanya a kulijata nokuba kulilesya?

“Pele mucelo wa Muuya ngooyu: luyando, lukkomano, luumuno, kukkazyika moyo, luzyalo, bubotu, lusyomo, kubomba moyo, kulilesya: kunyina mulawo uukasya zyintu eezyi pe. Bagalatiya 5:22-23.

Waamba kuti nzi Paulu ali baabo bakakatila kuzunda cakuzwidilila?

“Kunze lyaboobo, muntu woonse uutola lubazu mukuzundana ulalilesya muzyintu zyoonse.” 1Bakolinto 9:25.

Mukubalika musinzo wabuna Kristu, ncinzi Paulu ncaamba kuti waacicita kutegwa azwidilile?

“Pele Ime ndidinkaula mubili wangu akuweendelezya mbuli muzike: ikutegwa ndamana kukambaukila bamwi, mebo lwangu nditajanwi abutongo bumwi.” 1 Bakolinto 9:27.

Ninzi citobela kutalilesya nokuba kutalijata?

“Nguni uulilauka? Ulaa buumba? Ulaa kugulungana? Uubbabbalisya? Uulaa zicisa zyakuliyandila? Ulaa meso aasubila? Mbabaabo bakkala ciindi cilamfu munsi lya waini; aabo bayandaula waini uuvwelenywe.” Tusimpi. 23:29-30.

Nkaambo nzi bami ncibaatazumizidwe kubelesya cakunywa cikola?

“Tacili cibotu kuti bami banywe waini; naa bana babami kunywa zikola; nkaambo kuti banywa, inga kabayooluba mulawo, akunyonganya mbeta zyabali mumapenzi.” Tusimpi 31:4-5.

Nkaambo nzi bapaizi ncibaatazumizidwe kubelesya zyakunywa zikola?

“Alimwi Yahuwah wakati kuli Aloni, kaamba kuti, Utanywi waini nokuba cakunywa cikola, webo nokuba bana basankwa bako balaa nduwe, eelyo nonjila mucivwuka cambunga, . . .kutegwa uzandule akataa zisetekene azitasetekene, akataa zitasalali azisalala.” Levi 10:8-10.

Nkaambo nzi Daniele abasazinyina ncibaakakila kunywa waini wa mwami muna Bbabbuloni?

“Pele Daniele waalikanzila mumoyo wakwe kuti takalisofwaazi lwakwe anyama nzyalya mwami, nokuba waini ooyo ngwanywa.” Daniele 1:8.

Nibakamana kukaka kubelesya zintu zinyonganya mubili nzibaasombwa, ncinzi ncibaakumbila?

“Kobasunka batwanga bako, ndakukomba kaka, mumazuba aali kkumi: alimwi kabatwaabila bunyangu kuti tulye ameenda kuti tunywe.” Daniele 1:12.

Kumamanino aamusunko wamazuba aali kkumi, bakaboneka buti aaba baHebulayo?

“Kumamanino aamazuba aali kkumi masyu aabo akalibonya kubotesya akuneneesya muciwa kwiinda aabana boonse bakalide cibeela ca zyakulya nzyalya mwami.” Daniele 1:15.

Kumamanino aamyaka yotatwe (ciindi caagantidwe kuti bayiye mulakwa wa CiChalodi,(Daniele 1;4, 5) bangaye bakajanwa mubulelo bakalaa lwiiyo mbuli baaba bakaliimya?

“Lino kumamanino aamazuba. . .mwami wakabandika ambabo; akati lyabo tiikwakajanika naba omwe mbuli Daniele, Hananiya, Mishayeli, a Azaliya . . .Mumakani aabusongo akuteelela, aayo mwami ngaakababuzya, wakabajana kuti bakali ziindi zili kkumi kwiinda mubusongo ali basimaleele abasonda nyenyezi aabo bakali mubulelo.” Daniele 1:18-20.

Hena Paulu takazumizya kubelesya waini muziindi zimwi?

“Mutanywi meenda alikke,pele kamubelesya waini kuti mwaciswa mwida, azimwi zimucisa ciindi aciindi.” 1Timoteo 5:23.

AMUCENJELE AAWA: Kuli misyobo yobile yawaini waambwa mu Bbaibbele. Umwi nguwaini wamusinza wamasaansa, ooyo wakali kutyankilwa munkomeki mbuli niwaali kuyanda kunyugwa. Matalikilo 40:11. Ooyu ngo waini  waambwa kuti nguukkomanya Yahuwah amuntu (Babetesi 9:13), alimwi ulayuminina eelyo civwuna camasaansa cayuma. Jowelo 1:10-12. Umwi waini wakali yooyo uulekelwa kusikila wasasa, alimwi kukola kwatalika kuzwa kukubola kwamasaansa.

Ncinzi caambwa ali waini wakutaanguna?

“Mafuta aamukupa, amukupa wambelele, amafuta aabana bambelele, bagutu bamusyobo wa Bbasyani, ampongo, amafuta aansa zyampunga; alimwi webo wakanywa MUSINZA WABULOWA BWA MASAANSA.” Ciibalusyo 32:14.

Ino waini wamusyobo wabili waambwa buti?

“Utalangi waini nasubila, eelyo nuutondezya musyobo wawo munkomeki, eelyo nuulivwundaula kabotu. Kumamanino ulaluma mbuli nzoka akuyasa mbuli cipile.” Tusimpi 23:31, 32.

Ncinzi acimwi ceelene nokuba munsaa kweelana abukolwi?

“Lino milimo yamubili ili antangalala, njeeyi: bwaamu, busofwaazi, bukkale busesemya, kuyandisya nkwela, kukomba mituni, bulozi, businkondo, kuzwangana, bbivwe, kunyema,
kukazyanya, kwaandaana, tukamu twabukombi tuzandukide, munyono, bukolwi, mapobwe aateendelezyegwi, alimwi azyintu zimbi zili boobu.” BaGalatiya 5:19-21.

Hena cakolwa inga waakunjila mubulelo bwa Yahuwah na?

“nobaba babbi, nobaba basyaacivwulemwangu, nobaba bacakolwa, nobaba basimatusi, nobaba bafwumpi, tabakabukoni Bwami bwa Yahuwah.” 1 Bakolinto 6:10.

Mbubuti kayi, muna Kristu mbwayelede kulanganya yooyo uuya kumbele mubukolwi?

“Pele lino ndimulembela kuti muleke kuyanzana amuntu ,kufumbwa uuli woonse uutegwa mukwesu pele kali sibwaamu, syaacivwulemwangu, sikukomba mituni, simatusi, mukolwi, naa mufwumpi, alimwi mutasoli nokuba kulya amuntu uuli boobo.” 1 Bakolinto 5:11.