Print

1 Timoti 1: “Mulawo tiiwakabikkilwa muntu uululeme”

Eeci cibalo tacili ca WLC. Eelyo notubelesya zilembedwe aabalembi balaanze lya nkamu, tusimba buyo zyeezyo zyeendelana 100% a Bbaibbele a lusyomo lwesu cino ciindi munkamu ya WLC. Aboobo eezyo zibalo inga zyalanganyigwa kuti nzya nkamu ya WLC. Twakalelekwa kapati amulimo wabalanda ba Yahuwah banjaanji. Pele tatukulwaizyi ndinywe nobeenzuma kutalika kubala zyaalembwa abantu aabo. Eezyo nzibaalemba, twakazigwisya mumalembe eesu nkaambo kanjaanji zililubide akubaa tumpenda. Cintu cuusisya ncakuti tucilangaula mbungano yamilimo iitakwe kampenda. Ikuti konyandidwe nkaambo ka [zibalo/milumbe] iitali ya WLC, kobikkila maanu ku Tusimpi 4:18. Kuteelela kwesu nkwakuti kasimpe Kakwe kalazyokoloka, eelyo mumuni nuuyaa kumwesya munzila yesu. Tulakayandisya kasimpe kwiinda buumi, nkanko tulavwuntauzya kufumbwa nkokakonzya kujanwa.

bantu-ba-misyobo-yaandeene-balikumbetene-akukkomana

Eeci ciiyo mu caandaano citaanzi ca bbuku lya Timoti, zimwi ziindi ncecibelesyegwa kwiingula kufumbwa uusyoma kuti swebo tuceelede kubamba milawo yokwa Yahuwah ya Cizuminano Cakale/mulawo.

1 Timoti 1:1- Paulu, mwaapositolo wa Yahushua Messiah, kwiinda mukulaililwa aa Leza wa Mufutuli wesu a Simalelo wesu Yahushua Messiah, uutupa bulangizi bwesu,
2 Ndakujuzya Timoti, mwanaaangu mulusyomo mwini-mwini: Luzyalo, luse, [a] luumuno kuzwa kuli Taata wesu Yahuwah a Yahushua Messiah Simalelo wesu.

Kufumbwa notubala lumwi akataa magwalo ookwa Paulu cilayandika kulangisya yooyo ngwalembela. Aawa, walo ulembela Timoti.

3 Mbuli mbweekakukulwaizya eelyo neekaunkide ku Macedonia–kocisyite ku Efesusi kutegwa yebo abalailile bamwi kuti batayiisyi cimbi pele lusyomo,
4 ubaambile kuti baleke kugaminide twaano twakupunga buyo, akubandauka mazina aamazyalani aatakwe masimpilo, aayo aakulwaizya kuzwangana kuleka kulailila mubululami ooko kuli mu lusyomo.

Cilisalazyidwe kapati kuti Paulu wakali libilikide nkaambo ka Mbungano yaku Efesusi kuti itayiisyigwi lusyomo lwakubeja. Walo upa milongo yobile ya zintu eezyo, twaano twakupunga a mazina aamazyalani aatakwe masimpilo.

Kuli cintu cili mbuli “twaano twakupunga twa BuJuuda” mbuli tooto Paulu ntwaamba muli Tito 1:14. Pele ooto twaano ndusyomo lwa bantu mbuli zyeezyo zikonzya kujanwa mubbuku lya Talmud amu twaano twa ziyanza zya bantu, kutali mulawo ookwa Yahuwah. Kuli azimwi zinjaanji zya masendekezya mu bupaizi bwaba Giliki.

Kujatikizya mazyalani, Philo, umwi muJuuda waku Alexandria wakalemba kaindi kasyoonto munsaa ciindi ca Paulu, wakabamba makunga aa mazyalani. Mazina aayo aali mu mazyalani aayo kuli nguwe akali kwiiminina ziimo ziindene zya muuya wa muntu.

Aboobo eelyo tulabona kuti zintu zyoonse eezi Paulu nzyaakalemba tazikwe cibeela mu lusyomo lwa kubamba mulawo ookwa Yahuwah. Kunze lyaboobo, zigeme ciimpene kapati!

Kunyina twaano twakupunga nokuba mazyalani aatakwe masimpilo mujwi lya Yahuwah. Aayo mazyalani aaliko mu mangwalo alaa mulimo mubotu. Mateyo 1 a Luuka 3 abalo balijisi mazyalani.

Kuzumanana...

5 Muzeezo wangu mukukupa malalilile aaya ngwakuti kube luyando luzwa mumoyo uusalala, kuyeeya kululeme, alusyomo lwini-lwini.,
6 Bantu bamwi bakaleya akuzwa muli zeezi akulubila nibakaccilila nkazyanyo zyabuyo,
7 Balayandisya kuba baiyi bamilawo, pele tabazizi nzyobaamba niziba eezyo nzyobazumina pe.
8 Lino swebo tulizi kuti Mulawo mmubotu kuti naa muntu uubelesya amoyo uusalala bweelede, kalaa muzeezo mubotu, a lusyomo lwa masimpe,

Masimpe ngakuti makanze aa mulawo nduyando. Inzya, Yahushua ulazumizya cintu eeci Walo naamba kuti:

Mateyo 22:38-40 (NKJV) “Ooyu ngo mulawo mutaanzi alimwi mupati. Alimwi wabili [uli] mbuli yooyo: `Yebo weelede kuyanda simukobonyoko mbuli nduwe lwako.’ Atalaa milawo yobile eeyi mpampawo aanzikidwe Mulawo a Bashinshimi.”

Mulawo tuukwe mulimo ikuti wabelesyegwa ca buyamba kuleka mu muzeezo wa luyando. Eeci ncecintu ncibaalubizya Balembi bamwi aba Falisi.

balongwenyina-bamisyomisyobo-bakkomene

Bakazeluka kuti bbuku lya Mulawo lyakeelede kuba malailile aakuyanda Yahuwah akuyandana, kutali nzila yakulisumpula atalaa bamwi.

Mulawo tuukwe mulimo ikuti wabelesyegwa munzila ya busyaacivwulemwangu kuleka mu muzeezo wa luyando.
Ooyu ngowakali mulandu wa Balembi aba Falisi bamwi

9 Tweelede kuziba kuti milawo tiili yabaabo baluleme, pele njabaabo bataswiilili (459), basigama, bantu babi abatakombi Leza ababisyi, batasalali, basofweede, bantu bajaya bamawisi abamanyina alimwi abamwi,
10 basibwaamu bacita zitaambiki abalombwananyina, abasikubba bantunyina, babeji, basikukonka cakubeja, abaabo bacita zintu zimwi zili boobo ziteendelani anjiisyo mbotu.
11 Njiisyo eezi zilajanwa mu Makani Mabotu aabulemu aamba zya Leza uulemekwa aayo ngaakandipa kuti ngayiisye.

Aboobo mulawo tiiwakabambilwa baabo baluleme pele aabo ‘batakwe mulawo’. Lyaamba nzi bbala eeli, lizwa kubbala lyaci Giliki lyakuti ‘anomos’?

Bbuku lya Thayers Kusandulula Mabala aaci Giliki # 459 anomos {an’-om-os}from 1 (mbuli bbala lilazya cintu) a 3551; TDNT – 4:1086,646; bbala lisandulula – uutakwe mulawo 4, similandu 2, musofwaazi 2, uunyina mulawo 1, citazumizyidwe mu mulawo 1; 10
1) batakwe mulawo wa ( Mozesi)
1a) cintu ca Bantu Bamasi
2) uuyaamukide mulawo, uutyola mulawo, uutakwe mulawo, uusofweede

Aboobo mulawo/bbuku lya milawo lyakabambilwa baabo batateeleli Yahuwah. Aabo batateeleli Yahuwah basala “kubula mulawo wa Mozesi!”

Lino ikuti bantu kabatayiisyigwi kweempwa nkaambo ka kusotoka mulawo wa Nsabata, kulya nyama zitasalali, kusampauzya zina lya Yahuwah, kunyansya mulawo mutaanzi wa kubamba mazuba aasetekene ookwa Yahuwah akulisofwaazya muziyanza zya kukomba mituni eezyo zyaambwa kuti ‘Mapobwe aa Bunakristu antoomwe azimwi zigaminide kutyola mulawo, mbubuti mbobanga bazyiba kuti beelede kweempwa mulandu wakutyola mulawo mu zintu eezi?

Masimpe ngakuti aabo bacita zinyonyoono eezi mbabayandika ncobeni kuti milawo wa Yahuwah ubalulamike. Pele aabo bataciti cinyonyoono mumakani aaya tababulide mulawo wa kubalulamika. Alimwi ikuti muntu taayempwa zinyonyoono eezi, weelede kukumbila kulekelelwa akuzibikka mu bulowa bwa Yahushua mbweenya mbobeelede ku zinyonyoono zimbi.

Bunji bwa bantu mazubaano tabasyomi kuti mulandu kusotoka mulawo wa Nsabata nokuba kunyansya imwi milawo eeyo Ime njeebandauka kale. Pele kulezya kubamba mulawo ncintu cipati kwiinda imwi milawo iijatikizya kuyanda simukoboma.

Nkaambo nzi? Nkaambo mulawo mupati kwiinda yoonse ngwa kuyanda Yahuwah. Mpoonya mulawo mupati ali yoonse uutobela ngwa kuyanda simukoboma.

Paulu awalo wakati mulawo wakabambilwa ‘babisyi’. Ino cinyonyoono cipandululwa buti mu mangwalo?

1 Johane 3:4- Kufumbwa uucita cibi watyolelezya a mulawo (459), nkaambo cinyonyoono nkubula mulawo. (459)

Ndeeli ndeenya bbala lyaci Giliki lya “anomos” kalibelesyegwa alimwi. Cinyonyoono nkusotoka naa nkubula mulawo (muna Mozesi). Ibbuku lipandulula mabala lya Strong lilaamba akuti eeli bbala liiminina kuti “kutatobela mulawo wa (BuJuuda)”.

Kweendelanya a mangwalo aaya, kwaalilwa lwako omwini kulibatamika ku mulawo ooyu mbobupanduluzi bwa cinyonyoono!

Lino ikuti yebo kotaninga yempedwe kukaambo kakutyola milawo eeyi iilembedwe mu mulawo, lino nceciindi cakucita boobo.

Atweende tutakabisyi kabili!

kulangila-kunze-bantu-bakumbetene


Eeci ncibalo citali ca-WLC cakalembwa aaba Tom Martincic.

Twakagwisya mucibalo citaanzi mazina aabakomba mituni ngobayita Taata a Mwana, akubikka mucibaka cangawo mazina mataanzi ngubaapedwe. Kuyungizya waawo twakajokolosya mutumpango ntotulembulude akubikka mazina aa Taata a Mwana, mbuli mbwaakalembedwe kutaanguna abalembi bamu Bbaibbele bakayoyelwa moza. Nkamu ya-WLC