Print

Hena Boonse Balabandika Mumilaka Na? Kusoma 1 Bakolinto 12

Eeci cibalo tacili ca WLC. Eelyo notubelesya zilembedwe aabalembi balaanze lya nkamu, tusimba buyo zyeezyo zyeendelana 100% a Bbaibbele a lusyomo lwesu cino ciindi munkamu ya WLC. Aboobo eezyo zibalo inga zyalanganyigwa kuti nzya nkamu ya WLC. Twakalelekwa kapati amulimo wabalanda ba Yahuwah banjaanji. Pele tatukulwaizyi ndinywe nobeenzuma kutalika kubala zyaalembwa abantu aabo. Eezyo nzibaalemba, twakazigwisya mumalembe eesu nkaambo kanjaanji zililubide akubaa tumpenda. Cintu cuusisya ncakuti tucilangaula mbungano yamilimo iitakwe kampenda. Ikuti konyandidwe nkaambo ka [zibalo/milumbe] iitali ya WLC, kobikkila maanu ku Tusimpi 4:18. Kuteelela kwesu nkwakuti kasimpe Kakwe kalazyokoloka, eelyo mumuni nuuyaa kumwesya munzila yesu. Tulakayandisya kasimpe kwiinda buumi, nkanko tulavwuntauzya kufumbwa nkokakonzya kujanwa.

hena-boonse-balabandika-milaka-na

Majwi ookwa Paulu mu 1 Bakolinto 12 taakamvwisyigwa pe, akalubizya kusandulula casika aalembedwe “kubandika mumilaka.” Tumpango tosanwe tucaalizya tusalazyila limwi kuti tiibakali boonse bakali kubandika mumilaka. Tiibakali boonse bakapedwe cipego eeco pe. Pele mumbungano oomo mweekali kuzululwa Ime kwa myaka minjaanji, bakamukazya Paulu mutwaambo tobile “twabusanduluzi.” Kutaanguna, kwaambwa muswaangano mukwaamba mbunga ya cikombelo niyaabungene, aboobo tiibakali bantu boonse bakali kukonzya kwaambaula milaka mumuswaangano ooyo. “Ikuti nibakacita boobo, yebo nootakasika ku maanda,” mbwaakaamba mwiyi wesu. Ipenzi liliko mukaambo aaka ndyakuti, makani aacaandaano alisalazyide kwaamba basicikombelo bali mumubili wa Kristu mbuuzulwa woonse, alimwi amilimo yabo yiimpene, kutali kukkala muswaangano wacikombelo pe. Mbwaanga, kubandika milaka tacili cintu cilikke caambidwe mucaandaano eeci. Oobu busanduluzi mbweenya tabukonzyi kubelesyegwa kwaamba baapositolo, nanka babelesi ba maleele. Kunyina muntu mumiswaangano yesu wakaambide kuti, “Ndakomba umwi muntu ayimikile acite maleele,” naa kuti “kayimikila abusye bafwide.”

Abumwi busanduluzi, bucivwuzya kubelesyegwa mbwakuti, kufumbwa muntu wakazyalululwa ulakonzya “kubelesya [zileleko] zili fuka zyoonse aciindi coonse,” pele tabali boonse bacita oobo, kweendelanya mbuli mbobaliyandila nokuba mbobasyomede. Kweendelanya abusanduluzi oobu, bantu baandeene baliindene ncobakonzya kucita, “ziwa zyakusama” zili muciimo nokuba ziimo zinjaanji. Pele baleelede naa kbalakonzya kubelesya zileleko zili fuka zyoonse. Muzeezo waceeci wakaboolela mukusandulula cibeela citaanzi ca caandaano mubuyamba, kapati tumpango 4-11. Tumpango 4 kusikila 6 tubandika misyobo ya zileleko, milimo, azintu zicitika (zipego, mbozibelesyedwe, ambozibeleka mu Bbaibbele lya KJV).

Mpoonya kampango 7 katalisya bbala lyakuti “pele.” Eeci cakaambwa cikazya ceeco cakataangunide kulembwa. Aboobo misyobo yakulitondezya yakaliimpene a zileleko lwazyo zini. Cileleko, mbotuyiisyigwa, muya uusalala, alimwi zintu zili fuka zibandaukidwe mutumpango tutobela zyakali kulitondezya kwa cipego eeco.

Ibbala lyakuti “pele” mukampango 7, nokuba boobo, talili bbala lyakuti alla, eelyo liimpanya cinicini. Ndibbala lya de, eelyo libelesyedwe kwaandaanya akataa twaambo, nokuba bbala litakazyi canguzu. Inga lyasandululwa akuti “alimwi,” “aboobo,” “lino,” nokuba kuti “kuyungizya.” Tumpango tutobela tubandauka nzila eezyo moza mbuulitondezya, pele kunyina citondezya kuti eezyo nzila tazili zipego. Zyoonse zibandaukidwe nzipego kakwiina kutobelanya mumundando, alimwi eelyo nozyeezyekwa amulongo wa zipego zimwi (BaLoma 12:4-8; 1 Bakolinto 12:27-31; BaEfeso 4:7-13; 1 Petulo 4:10-11), inga cabonwa kuti eezi zili fuka nzipego, pele tazili mulongo woonse pe.

Kuyungizya waawo, kampango 7 kaamba “kulitondezya kwa moza,” kutali “kulibonya mubunji.” Eeci ciiminina bumboni, nokuba kulibonya. Kuli misyobo ya zipego, milimo, amicito, Pele moza ngumwi ngweenya uupa nguzu muli nzizyo; aboobo bumboni bwa moza bulipedwe kuli comwe-comwe kucita cintu cibotu comwe.

“Kuli omwe kupedwe jwi lya busongo kwiinda mu Muuya, alimwi kuli umwi ibbala lya luzyibo kweendelanya a Muuya ngweenya; kuli umwi kusyoma kwiinda mu Muuya ngweenya, alimwi kuli umwi zipego zya kuponya kwiinda mu Muuya ngweenya, alimwi kuli umwi kubeleka maleele, alimwi kuli umwi cishinshimi, alimwi kuli umwi kwaandaanya akataa miiya, kuli umwi milaka yamisyobomisyobo, alimwi kuli umwi kusandulula milaka. Pele Muya omwe ngweenya uubeleka muzintu zyoonse eezi, kwaabanya kuli omwe omwe lwakwe mbweenya mbuli kuyanda kwakwe” (1 Bakolinto 12:8-11).

Ime aciindi cimwi ndakayiisyigwa kuti ibbala lyakuti “kuli” mukampango 8 lyeelede kuba “cokwa” alimwi lyakuti “omwe” liiminina “bulumbu bomwe,” alimwi tumpango ootu tweelede kubala kuti: “Nkaambo bulumbu bomwe bulipedwe kujwi lya busongo, alimwi kuli umwi [bulumbu] ijwi lya luzyibo...” Nokuba boobo, ibbala lya ciGiliki talipi nokuba kusungilizya bumboni bwa kulubizya kusandulula kuli boobu, nkubaacita batobeli banjaanji nokuba bakali batobeli bakaindi bakalekela lyo kutobela busanduluzi oobu. Nokuba boobo, kucizumananwa kuti kufumbwa muntu wakazyalululwa ulakonzya kubelesya zipego zili fuka zyoonse eezi. Kampango 11 kaamba kuti zilaabanyidwe kuli omwe-omwe lwakwe mbuli kuyanda “kwakwe”. Ime ndakayiisyigwa kuti ibbala lya “kwakwe” lyaambilizya yooyo uutambula cipego, aboobo eeco citondezya kuti eeyo misyobo yakulitondezya ili kuli yooyo uupedwe cipego mbwayanda mwini. Pele kakwiina makani yebo mbonga wasandulula bbala lya “kwakwe” mukampango 11, nkabela tumpango 18 a 28 cilisalede kutondezya kuti Yahuwah wakabikka zibeela zya mubili wakwe aawo Walo mpayanda kuti zibe. Kunyina busanduluzi busindingene kupandulula twaambo bweezyeezya kuti bbala lya “kwakwe” mukampango 11 lyaamba musyomi Munakristu.

Tumpango 12 tutobela waawo tweezyekanya Cikombelo amubili wabuntu. Cituta tacaambi kuti tacili cibeela ca mubili nkaambo buyo kakuti tacili kwaanza. Kutwi takwaambi kuti takuli cibeela ca mubili nkaambo buyo kakuti takuli liso. Cibeela comwe-comwe cilaa mulimo waco uucigeme alimwi cilibikkidwe mumubili kuti cibeleke mulimo ooyo. Pele langisya aaka kampango icintu eeco ncokataambi. Takaambi kuti cibeela camubili cili coonse cilakonzya kuba kufumbwa cibeela cimbi. Takaambi kuti liso talili kutwi pe, pele lilakonzya kuba kutwi kuti nilyali kuyanda, nanka kuti tende lilakonzya kuba kwaanza kuti nilyali kuyanda. Alimwi takaambi akuti cibeela cili coonse camubili ceelede kukakatila kucita milimo yoonse yazibeela zimwi pe. Cibeela cili coonse cilaa mulimo uucigeme ooyo Yahuwah ngwaakacibambila.

Kuyungizya waawo, tumpango 7-11 tulisalazyide kuti kuli omwe kulipedwe cipego, alimwi kuli uumbi kupedwe cipego cimbi. Ikuti cipego toopegwa nduwe, yebo tojisi cipego eeco pe! Oobu mbobumboni bumbi kuti kampango 11 inga takaambilizyi kuti “Mbuli kuyanda kwa muntu.”

“Lino inywe muli mubili wa Messiah, alimwi omwe-omwe ncibeela cawo. Alimwi Yahuwah wakasala mucikombelo, kutaanguna Baapositolo, cabili bashinshimi, catatu bamayi, mpoonya maleele, mpoonya zipego zya kuponya, kugwasya, kwaabanya, amisyobo misyobo ya milaka. Hena boonse tabali baapositolo na? Hena boonse tabali bashinshimi na? Hena boonse tabali bamayi na? Hena boonse tabali babelesi ba maleele na? Hena boonse balaa zipego zya kuponya na? Hena boonse balabandika mumilaka na? Hena boonse balasandulula milaka na? Pele baciyanda zipego zipati kwiinda waawo. Alimwi Ime ndamutondezya nzila yiinda kubota” (I Bakolinto 12:27-31).

Muzeezo wakuti basyomi boonse balakonzya kubelesya zipego zyoonse wakabalilwa mukampango aaka nokuba mukampango kambi, pele kunyina pe mpuuyimvwi mu Mangwalo. Kamwi kaambo kakubala munzila eeyo mu Mangwalo nkutamvwisyisya kuti Muya Uusalala ninzi. Mu Bbaibbele, mpawaawo mpabede Yahuwah nokuba aali nguzu zyakwe, nokuba mpabede Yahushua, mpaacitika maleele akataa bantu nokuba muzintu zicitika.

kabunga-ka-kupaila


Eeci cibalo citali ca-WLC cakalembwa aaba Mark Clarke.

Twakagwisya mucibalo citaanzi mazina aabakomba mituni ngobayita Taata a Mwana, akubikka mucibaka cangawo mazina mataanzi ngubaapedwe. Kuyungizya waawo twakajokolosya mutumpango ntotulembulude akubikka mazina aa Taata a Mwana, mbuli mbwaakalembedwe kutaanguna abalembi bamu Bbaibbele bakayoyelwa moza. Nkamu ya-WLC