Isang dumaraming bilang ng mga matapat na naghahangad ng katotohanan ay natuklasan ang isang kagulat-gulat na alegasyon: ang angkin na ang Simbahang Katoliko ay responsable sa pagbibigay sa buong mundo ng Bibliya tulad ng nalalaman natin. Ipinahayag na ang Simbahang Katoliko, sa Konseho ng Nicæa, pinili kung anu-anong mga isinulat ang isasama, nagpagpasyahan kung anong aklat ang nakapupukaw habang tinatanggal naman ang hindi nakapupukaw.
Kung ang pahayag na ito ay totoo, ang problema ay agad na malinaw: isaalang-alang kung ilang mga hindi maka-Kasulatang paniniwala ang itinuro at sinanay ng Simbahang Katoliko, paano masisigurado ng sinuman na ang modernong Bibliya ay ang salita ni Yahuwah? Ano kung may tinanggal na ilang aklat ang Simbahang Katoliko na nararapat na isama? Kung ang Katolisismo ay responsable para sa ating modernong Bibliya, paano natin masisiguro na ito ay tama?
Ang ideya na ang Simbahang Katoliko ay nag-iisang responsable para sa pagbibigay sa buong mundo ng Banal na Bibliya ay nagmula, hindi na kagulat-gulat, sa mga Katoliko mismo. Ang Faith of Millions: The Credentials of the Catholic Religion ay malinaw na binigkas ang katuwirang ginamit para sa hindi kapani-paniwalang angkin na ito:
Ang Simbahang Katoliko ay ang nagtipon ng lahat ng mga aklat na ito [ng Bagong Tipan], inilagay sa loob ng isang tomo, at kaya ibinigay sa buong mundo ang nalalaman ngayon bilang Bibliya...
Kung hindi niya siniyasat nang mabuti ang mga isinulat ng kanyang mga anak, tinanggal ang ilan at pinagtibay ang iba na karapat-dapat na isama sa kanoniko ng Bagong Tipan, walang Bagong Tipan na umiiral ngayon.
Kung hindi niya ipinahayag ang mga aklat na bumubuo sa Bagong Tipan na nakapupukaw na salita ng Diyos, hindi natin malalaman ito.
Ang tanging awtoridad lamang na taglay ng mga hindi Katoliko para sa pagkapukaw ng mga Kasulatan ay ang awtoridad ng Simbahang Katoliko. Kung ang panghuli ay tanggihan, wala nang makatuwirang saligan para sa pagpapanatili ng kardinal na aral ng lahat ng mga Protestante – ang napukaw na pagkatao ng Kasulatan.1
Ang may-akda ng hindi kapani-paniwalang pahayag na ito ay sinadyang nakakalinlang. Sinadya niyang baluktutin ang mga salita sa isang tuso, suwitik na paraan. Sa paggamit ng terminong “Simbahang Katoliko” sa kabuuan, ang sinuman ay humantong sa pagpapalagay na ang simbahan na tinukoy ay ang Romano Simbahang Katoliko. Gayunman, ito ay mapanlinlang. Ang mga katunayan ng kasaysayan ay pinanindigan na ang Simbahang Katoliko ng Roma ay hindi dumating sa pag-iral, ilang daang taon matapos isulat ang Bagong Tipan. Dahil dito, ang Simbahang Katoliko ay hindi maaari, sa punto ng katunayan, maging “ina ng Bagong Tipan” at hindi rin maaaring “umiral bago ang Bagong Tipan.” At isa pa dahil dito, ang mga manunulat ng Bagong Tipan ay hindi maaaring mga Romano Katoliko!
At dito na papasok ang sinadyang panlilinlang. Ang angkin na ginawa tungkol sa “Simbahang Katoliko” at hindi ang “Romanong Simbahang Katoliko” tulad ng ipapalagay ng karamihan ng makakabasa. Ang salitang “katoliko” ay nangangahulugang “pangkalahatan.” Kaya sa kahulugan, ito’y maaaring magpatunay na ang mga manunulat ng Bagong Tipan ay mga “pangkalahatang” katawan ng mga mananampalataya, na sa katunayan, umiiral, bago ang panahon ng Bagong Tipan. Gayunman, ang implikasyon na ito lamang ay pahayag ng Romano Simbahang Katoliko “na ang mga aklat ng Bagong Tipan ay pinukaw sa Diyos na bumubuo sa nag-iisang awtoridad para sa pangkalahatang pananampalataya ng parehong mga Katoliko at mga Protestante sa kanilang napukaw na pagkatao” ay parehong mali at kalapastanganan.
Ang ganitong pahayag ay pinapahina ang awtoridad ng Bibliya at inilalagay ang Simbahang Katoliko sa isang posisyon na mas mataas pa sa Kasulatan. Kung ang Salita ni YAH ay banal dahil lamang ipinahayag ito ng papa, iyon ay naglalagay sa papa sa isang mas mahalagang posisyon kaysa kay Yahuwah mismo, ang banal na May-Akda.
Kapag nakita sa liwanag ng mga dokumentadong katunayan ng kasaysayan, ang ganitong mga mapangahas na angkin ay walang iba kundi marahas, mapanlinlang na mga pagmamataas.
Ang Konseho ng Nicæa (325 AD) ay tinipon ni Constantine I para sa mga ekumenikong layunin lamang. Nais niya na pagkaisahin ang Kristyanismo para sa kanyang pansarili, sekular na mga layunin. Sa konsehong ito nakuha natin ang Kredong Nicene. Walang talaang umiiral ng anumang diskusyon sa panahong nauukol sa kung anong aklat ang dapat bumuo sa banal na kanoniko at alin ang dapat tanggalin.
Ang Bagong Tipan na umiiral ngayon ay nasa sirkulasyon at kinilala na nakapupukaw matagal na panahon bago ang Konseho ng Nicæa. Lahat ng mga aklat na bumubuo sa Bagong Tipan ay isinulat noong 95 AD. Maging sa panahon ni Pablo, ang mga sulat niya ay nasa sirkulasyon na sa mga unang mananampalataya. Tinuruan ni Pablo ang mga kasapi sa Colossæ: “Pagkabasa ninyo sa sulat na ito, ipabasa rin ninyo ito sa iglesya ng mga taga-Laodicea; at basahin din naman ninyo ang sulat ko galing sa Laodicea.” (Colosas 4:16, FSV. Tingnan rin ang 1 Tesalonica 5:27.)
 |
|
Justin Martyr ni Theophanes ang Cretan |
Sa kalagitnaan ng ikalawang siglo, ang apat na mabuting balita ay nasa sirkulasyon na. Si Justin Martyr (100-160 AD) ay hindi binanggit sa pangalan ang anumang sulat ng Bagong Tipan, subalit tinukoy ang mga ito na “naitala” o bilang “talaarawan ng mga apostol.” Tinukoy niya rin sa maramihan ang mga Mabuting Balita: “Sapagkat ang mga apostol, sa kanilang mga talaarawan, na tinatawag na mga Mabuting Balita, na ipinadala sa atin na ipinagkatiwala sa kanila; sapagkat si Hesus ay kumuha ng tinapay, at nagpasalamat, at sinabi, ‘Gawin ninyo ito bilang pag-alaala sa Akin . . . .’”2
Sa mga taong 170-175 AD, si Tatian, isang alagad ni Justin, ay lumikha ng pagkakatugma ng apat na kinikilalang mabuting balita na tinatawag na Diatessaron. Ang teksto ay tinanggap sa ilang pangkat, ginamit pa nga para palitan ang apat na mabuting balita, ngunit ang tagumpay na ito ay sandali lamang. Ang ipinapakita ng pagkakatugmang ito, gayunman, ay ang simbahan ay nagsimulang kilalanin ang apat na mabuting balita lamang.3
Ito ay isang mahalagang punto dahil malinaw na tinanggihan nito ang lahat ng mga Ebanghelyong Gnostic, na isinulat sa pagitan ng ikalawa at ikaapat na mga siglo matapos si Kristo. Sina Irenaeus, Clement ng Alexandria at Tertullian ay sinipi lahat, nabanggit o pinangalanan ang lahat ng mga aklat ng Bagong Tipan maliban sa Filemon, Judas, Santiago, 2 Pedro, at 2 at 3 Juan. Maraming taon bago ang Konseho ng Nicea, si Origen (185-254 AD) ay nabanggit ang lahat ng mga aklat ng parehong Luma at Bagong Tipan! Si Eusebius, na tinaguriang “Ama ng Eklesiastikong Kasaysayan,” ay nagbigay ng talaan ng pag-uusig na naganap sa ilalim ng Emperador Diocletian. Nilista niya ang lahat ng mga aklat ng Bagong Tipan. Si Athanasius, obispo sa Alexandria, ay nilista rin ang lahat ng mga aklat ng Bagong Tipan. Silang lahat ay mga manunulat bago ang Romano Katoliko, bagama’t ang lahat ay tinukoy sa ilang paraan sa mga aklat na bumubuo sa kanoniko ng Bagong Tipan.
Ang Kanonikong Muratoryan ay nagbigay pa ng karagdagang kapani-paniwala at natatanging ebidensya na ang Bagong Tipan ay naitala bago at hiwalay mula sa anumang aksyon ng Simbahang Katoliko. Ang dokumentong ito ay isang piraso ng manuskrito na naglalaman ng pinakamatandang nalalamang listahan ng mga aklat ng Bagong Tipan. Karamihan sa mga iskolar ay naniniwala na ito’y isinulat sa pagitan ng 170 AD at 200 AD. Ang tanging mga aklat na nawawala mula sa listahan ay Hebreo, 1 at 2 Pedro at 3 Juan. Ito ay hindi isang Romano Katolikong dokumento.
Ang Simbahang Katoliko sa kasalukuyan ay hindi pa umiiral sa panahon ng unang tatlong siglo matapos si Kristo. Ito lamang ay lumitaw sa katanyagan matapos ang mga ekumenikong pagsisikap ni Constantine I na gawing ligal ang Kristyanismo. At pagkatapos nito, ito ay isang proseso na bumalot nang ilang siglo.
Ang kauna-unahang makasaysayang sanggunian sa eksaktong 27 aklat na bumubuo sa Bagong Tipan ay hindi lumitaw hanggang matapos ang Konseho ng Nicæa. Sa isinulat ni Athanasius, “Easter Letter” noong 367 AD, lahat ng 27 aklat ay nakalista. Ang Synod ng Hippo (393 AD) ay malinaw na tinukoy ang listahan ng mga isinulat na maaaring mabasa sa simbahan. Wala na sa mga synod (kapulungang pansimbahan) na ito ay umiiral ngayon. Ito ay nalaman lamang dahil ito ay isinangguni sa Synod ng Carthage (397 AD). “Maging ang makasaysayang sanggunian na ito mula sa Carthage, kanoniko 24, ay hindi ‘inilista’ ang bawat iisang dokumento. Halimbawa, ito’y nababasa na, ‘ang mga mabuting balita, apat na aklat...’ Ang tanging dahilan para sa listahan na ito ay para pagtibayin kung alin sa mga isinulat ang ‘banal’ at nararapat na basahin sa simbahan. Walang komento kung bakit at paano ang listahang ito ay napagkasunduan.”4
Sa liwanag ng sinusundan, ang mapagmataas na angkin ng Simbahang Katoliko ng Roma na ito ang nag-iisang bantay at tagapanatili ng mga Banal na Kasulatan hanggang sa kasalukuyan, ay walang iba kundi kasinungalingan. Ang Bibliya ay hindi isang Katolikong aklat. Ang mga Katoliko ay hindi isinulat ito, hindi rin ang kanilang mga doktrina at simbahan ay nakapiling ang paglalarawan ng doktrina at simbahan na sinasabi nito. Ang Bagong Tipan ay nakumpleto na bago ang katapusan ng unang siglo, A.D. Ang mga bagay na naririto ay hindi tumutugma sa Simbahang Katoliko kung saan ilang daang taon matapos ang kamatayan ng mga apostol ay dahan-dahang nagbago tungo sa kung ano ito sa kasalukuyan. Ang [Romano] Simbahang Katoliko ay hindi ang orihinal at tunay na simbahan, kundi isang “simbahan” na isinilang mula sa maraming pagtalikod at kasamaan mula sa Bagong Tipan na simbahan.5
Apat na pamantayan ang malawak na ginamit para tukuyin kung ang iba’t-ibang mga isinulat ay napukaw sa Espiritu ni YAH at dapat na isama sa banal na kanoniko:
Napakahalaga na maunawaan na walang simbahan at walang aksyon ng mga tao ang responsable para sa Banal na Kasulatan. Walang konseho sa paanuman ang gumawa ng aklat na “napukaw.” Ang iba’t-ibang mga pahayag ng mga konseho ay kinilala lamang kung anong katawan ng mga mananampalataya ang nagtatag na ng mga napukaw na manunulat. Si Michael J. Kruger, may-akda ng The Question of Canon, ay siniyasat na:
Noong natuklasan ng mga tao na ang Nicea ay hindi napagpasyahan ang kanoniko, ang kasunod na katanungan ay karaniwan, “Aling konseho ang nagpasya ng kanoniko?” Sigurado na wala tayong isang kanoniko nang walang anumang uri ng makapangyarihan, opisyal na gawa ng simbahan kung saan ito napagkasunduan. Sigurado na mayroon tayong isang kanoniko dahil ilang pangkat ng mga tao saanman ay bumoto para rito. Tama?
Ang buong hanay ng pangangatuwiran na ito ay ipinapakita ang isang batayang pagpapalagay tungkol sa kanoniko ng Bagong Tipan na kailangan na itama, katulad ng ito ay (o dapat na) nagpagpasyahan ng isang konseho ng simbahan. Ang katunayan ng bagay ay kapag bumalik-tanaw tayo sa maagang kasaysayan ng simbahan, walang ganoong uri ng konseho. Sigurado, mayroong mga pangrehiyong konseho ng simbahan na gumawa ng mga pahayag tungkol sa kanoniko (Laodicea, Hippo, Carthage). Subalit ang mga pangrehiyong konseho ay hindi “pumili” ng mga aklat na nais nilang mangyari, kundi pinatotohanan ang mga aklat na pinaniwalaan na tumakbo bilang mga batayang dokumento para sa pananampalatayang Kristyano. Sa ibang salita, ang mga konsehong ito ay ipinahayag ang mga paraan ng mga bagay na iyon, hindi sa paraan na nais nila.
Kaya, ang mga konsehong ito ay hindi nilikha, pinahintulutan, o pinagpasyahan ang kanoniko. Sila lamang ay bahagi ng proseso ng pagkilala ng kanoniko na naroroon na.6
Si Yahuwah lamang ang responsable para sa pagbibigay sa buong mundo ng mga nakapupukaw na sulat, mga isinulat na Siya lamang ang may-akda. “Ang lahat ng mga kasulatan ay ihininga ni Yahuwah at mapapakinabangan sa pagtuturo, sa pagsaway, pagtutuwid, at pagsasanay sa katuwiran, upang ang lingkod ni Yahuwah ay maging karapat-dapat at lubusang maihanda sa lahat ng mabubuting gawa.” (2 Timoteo 3:16 at 17)
Pag-aralan ang Banal na Kasulatan. Ipagkatiwala ang iyong kaisipan sa iyong Manlilikha. Siya ay nangako sa iyo na pangungunahan ka sa lahat ng katotohanan. “At kung ang sinuman sa inyo ay nagkukulang ng karunungan, humingi siya kay Yahuwah at siya'y bibigyan, sapagkat si Yahuwah ay nagbibigay nang sagana sa lahat at hindi nanunumbat. Ngunit ang humihingi ay dapat magtiwala at huwag mag-alinlangan, sapagkat ang nag-aalinlangan ay parang alon sa dagat na hinihipan ng hangin at itinataboy kahit saan.” (Santiago 1:5 at 6)
Tanggapin nang may tiwala na ang Bibliya ay ang Salita ng Makapangyarihan sa iyo, nang personal. Ang karunungan at pagkakaunawa ay ibibigay sa lahat ng ipinagkatiwala ang sarili na makilala si Yahuwah sa pamamagitan ng Kanyang Salita.
Nauugnay na Nilalaman:
1 John Anthony O’Brien, The Faith of Millions, p. 127, orihinal na pagpapahalaga.
2 Justin Martyr, First Apology 66, binigyang-diin
3 “How the New Testament Canon was Formed,” http://www.churchhistory101.com/new-testament-canon.php. Diatessaron ay nagmula sa Griyego, διὰ τεσσάρων (dia tessarōn) "mula sa apat".
4 Ibid.
5 “Did the Catholic Church Give Us the Bible?” http://www.bible.ca/cath-bible-origin.htm.
6 Michael J. Kruger, “The NT Canon Was Not Decided At Nicea – Nor Any Other Church Council.”