Ito ay isang hindi-WLC na artikulo. Kapag gumagamit ng mga pinagkukunan mula sa mga labas na may-akda, kami’y naglalathala lamang ng nilalaman na may 100% pagkakatugma sa Bibliya at sa mga kasalukuyang paniniwalang biblikal ng WLC. Kaya ang ganitong mga artikulo ay maaaring ituring na parang direktang galing sa WLC. Kami’y lubos na pinagpala sa paglilingkod ng maraming tagapaglingkod ni Yahuwah. Ngunit hindi namin inaabiso ang aming mga kasapi na galugarin ang iba pang gawa ng mga may-akda na ito. Ang mga gawang iyon ay hindi na namin isinama mula sa paglalathala dahil ang mga iyon ay naglalaman ng mga kamalian. Nakalulungkot, wala pa kaming nahahanap na paglilingkod na walang dungis. Kung ikaw ay nagulantang sa ilang hindi-WLC na inilathalang nilalaman [artikulo/episodyo], tandaan ang Kawikaan 4:18. Ang aming pagkakaunawa ng Kanyang patotoo ay umuusbong, sapagkat mas maraming liwanag sa ating landas. Mas itinatangi namin ang katotohanan nang higit sa buhay, at hangad ito saanman ito matatagpuan. |
Si Yahushua ay Panginoon! Isang simple ngunit malalim na pahayag na dapat nating yakapin kung tayo’y maliligtas:
Roma 10:8-9 Ngunit ano ang sinasabi nito? “MALAPIT SA IYO ANG SALITA, NASA IYONG BIBIG, AT NASA IYONG PUSO.” Ito ang salita ng pananampalataya na aming ipinapangaral. 9 Sapagkat kung ipahahayag mo sa pamamagitan ng iyong bibig na si Yahushua ay Panginoon, at sasampalataya ka nang buong puso na binuhay siyang muli ni Yahuwah mula sa kamatayan ay maliligtas ka.
Ang pagpapahayag na si Yahushua ay Panginoon ay nangangahulugan na tayo’y masunurin sa kanya. Mismo, tinanong ni Yahushua kung bakit iyong mga tumawag sa kanya na Panginoon ay hindi tumatalima sa kanya.
|
Ang salitang ipahahayag rito ay ibig sabihin na higit pa sa isa lamang pagbigkas ng mga salita, ngunit ang puso at kaisipan na nagkakasundo sa kanyang kapangyarihan sa ating mga buhay. Kaya, ang pagpapahayag na si Yahushua ay Panginoon ay nangangahulugan na tayo’y masunurin sa kanya. Mismo, tinanong ni Yahushua kung bakit iyong mga tumawag sa kanya na Panginoon ay hindi tumatalima sa kanya.
Lucas 6:46 “Bakit ninyo ako tinatawag na ‘Panginoon! Panginoon!’ gayong hindi naman ninyo sinusunod ang inuutos ko?”
Ilan ay ipinalagay o naturuan na sapagkat sina Yahuwah at Yahushua ay parehong tinawag na Panginoon ay patunay na si Yahushua ay si Yahuwah rin. Ang pagiging Panginoon ba ay nangangahulugan na siya ay diyos? Upang sagutin ang mga katanungang ito, simulan natin sa pagtanaw sa kahulugan ng salitang panginoon.
Ang Kahulugan Ng Panginoon
Ang salitang Panginoon sa Griyego ay kurios, nangangahulugang panginoon, maestro, amo, at ginoo. Ito’y nagmumula sa salitang-ugat para sa awtoridad at kaya naglalarawan ng isa na nasa kapangyarihan. Ito’y ginamit kay Yahuwah at sa mga tao. Narito ang ilang halimbawa ng mga tinawag na kurios (at paano ang salita ay isinalin) sa Bagong Tipan:
- Yahuwah (Panginoon), Lucas 1:32
- asawa (panginoon), 1 Pedro 3:6
- ama (ginoo), Mateo 21:30
- may-ari ng alipin (panginoon), Mateo 10:24
- may-ari ng ubasan (amo), Mateo 20:8
- ang Romanong Emperador (panginoon), Mga Gawa 25:26
- opisyal ng pamahalaan (ginoo), Mateo 27:63
- paggalang sa taga-ibang bayan (panginoon), Juan 12:21
Samakatuwid, sapagkat maaari nating makita, ang Panginoon ay hindi sa o sa sarili nito ay isang pagtatalaga para sa diyos.
PANGINOON vs Panginoon
Sa Lumang Tipan, ang salitang adon sa Hebreo ay nangangahulugang panginoon, at ito’y maaaring gamitin sa parehong mga tao at si Yahuwah. Ito’y kapareho ng kahulugan sa kurios sa Griyego. Subalit hindi katulad sa Griyego, ang Hebreo ay may isang paraan ng pagkakaiba sa pagitan ng panginoon sa pangkalahatang diwa ng pantaong awtoridad, at Panginoon kapag tinutukoy si Yahuwah. Ang salitang adonay (binaybay rin bilang adonai), ay nangangahulugang Panginoon, at ito’y ginamit nang eksklusibo kay Yahuwah. Sa kabilang dako, ang salitang adoni, ay eksklusibong ginamit sa mga tao na panginoon. Halimbawa, pansinin kung paano ang ginamit ang salitang panginoon sa sumusunod na sipi noong si Gedeon ay hindi sinasadyang tinutugunan ang isang anghel:
Sa Lumang Tipan, ang salitang adon sa Hebreo ay nangangahulugang panginoon, at ito’y maaaring gamitin sa parehong mga tao at si Yahuwah.
|
Mga Hukom 6:13 At sinabi ni Gedeon sa kaniya, Oh panginoon ko [adoni, para sa mga tao], kung ang PANGINOON [Yahuwah] ay sumasaamin, bakit nga ang lahat ng ito ay sumapit sa amin? at saan naroon ang lahat niyang kababalaghang gawa na isinaysay sa amin ng aming mga magulang, na sinasabi, ‘Hindi ba tayo iniahon ng PANGINOON [Yahuwah] mula sa Egipto?’ ngunit ngayo’y hiniwalayan kami ng PANGINOON [Yahuwah] at ibinigay kami sa kamay ng Madian.
Naniniwala na ang anghel ay isang tao, magalang na tinutukoy siya ni Gedeon bilang adoni, ang salitang ginamit nang eksklusibo sa mga taong panginoon. Nagkakasundo ang MacArthur Study Bible rito sa pagtatala na ang adoni, ay ginamit sa tao.1 Kaya nakikita natin na ang wikang Hebreo ay maaaring tukuyin ang pagkakaiba sa pagitan ng isang taong panginoon (adoni) at ang banal na Panginoon (Yahuwah, adonay), samantala ang mga wikang Griyego at Ingles ay hindi maaari.
Nakakapanghinayang, karamihan sa mga tagapagsalin ng Bibliya ay idinagdag ang pagkakalito sa pagpapalit ng salitang PANGINOON para kay Yahuwah, ang nararapat na pangalan kay Yahuwah. Sa naunang sipi, nakita natin na ang PANGINOON ay ginamit nang tatlong beses. Gayunman, sa bawat kaso, ang tekstong Hebreo ay sinasabing Yahuwah. Sinasabi ng mga iskolar na ang pagpapalit na ito ay ginawa dahil sa isang “huling paniniwalang Hudyo” na ang pangalang Yahuwah ay “lubos na banal upang bigkasin.”2 Si Martin Luther, ang ika-15 siglo na repormista, sa kanyang Alemanyang pagsasalin ng Bibliya, ay sinabi na ang unang tao na gumamit ng malalaking titik lahat upang biswal na makita ang pagkakaiba ng PANGINOON (bilang isang pamalit kay Yahuwah) mula sa Panginoon o adonay. Sa kasamaang-palad, para sa mga mambabasang Ingles, ang PANGINOON ay, sa isang diwa, ay naging pangalan ni Yahuwah, kaya tumutulong na lumikha ng kawalan ng pagkakaunawa na ang Panginoon ay isang pagtatalaga para sa diyos.
Ang Panginoon Ba Ang Banal Na Titulo Para Kay Yahushua?
Ito ay nagdadala sa atin sa katanungan: Ang pagtukoy ba kay Yahushua bilang Panginoon ay nagpapahiwatig na siya si Yahuwah? Mabuti na lang, ang Kasulatan ay nagbibigay sa atin ng isang kasagutan. Sa Araw ng Pentecostes, ang apostol na si Pedro, na nabalot ng Banal na Espiritu, ay tumindig sa madla at nagsimulang magsermon na ang ipinakong taga-Nazaret ay ang Kristo (Hari). Bukod pa rito, sinabi ni Pedro sa taong ito, na pinatunayan na si Yahuwah ay gumagawa ng mga himala sa pamamagitan niya, ay itinaas sa kanang kamay ni Yahuwah:3
“Kaya’t dapat malaman ng buong sambahayan ng Israel, na itong si Yahushua na inyong ipinako sa krus ay itinalaga ng Diyos na Panginoon at Kristo.” (Mga Gawa 2:36)
|
Mga Gawa 2:33 at 36 33 “Dahil iniluklok siya sa kanan ni Yahuwah, at tinanggap niya mula sa Ama ang ipinangakong Banal na Espiritu, nakikita at naririnig ninyo ito na ibinuhos sa amin ngayon…36 Kaya’t dapat malaman ng buong sambahayan ng Israel, na itong si Yahushua na inyong ipinako sa krus ay itinalaga ng Diyos na Panginoon at Kristo.”
Si Pedro, nagsasalita sa pamamagitan ng Banal na Espiritu, ipinahayag na si Yahuwah ay ginawang Panginoon at Kristo si Yahushua. Sa ibang salita, si Yahushua ay hindi tunay na Panginoon, subalit dahil itinaas siya ni Yahuwah sa Kanyang kanang kamay bilang Kristo (Hari), siya rin ay isang Panginoon. Nagbibigay si Pablo sa atin ng tiyakan na pananaw kung bakit natanggap ni Yahushua ang ganoong parangal:
Filipos 2:8-11 Ibinaba niya ang kanyang sarili, at naging masunurin hanggang sa kamatayan, maging kamatayan sa krus. 9 Kaya naman siya’y lubusang itinaas ni Yahuwah, at ginawaran ng pangalang higit na mataas kaysa lahat ng pangalan; 10 upang sa pangalan ni Yahushua ang BAWAT TUHOD AY LUMUHOD, ang mga nasa langit, nasa lupa, at nasa ilalim ng lupa, 11 at ipahayag ng bawat bibig na si Kristo Yahushua ay Panginoon, sa ikaluluwalhati ni Yahuwah ang Ama.
Nagsusulat si Pablo na ang pagtataas kay Yahushua ay dahil sa kanyang pagtalima sa kalooban ni Yahuwah, maging hanggang kamatayan. Walang isinusulat ang apostol tungkol kay Yahushua dahil siya ay isang diyos. Ang isa ay hindi maaaring itaas sa isang posisyon na sinasakupan na ng isa pa, lalo na si Yahuwah. Dagdag pa, ipinagkaloob ni Yahuwah kay Yahushua ang pangalan—ang kapangyarihan—na higit na dakila sa lahat ng pangalan kaya ang lahat ay luluhod sa Kristo (Hari) bilang Panginoon. Ang gawang ito ng pagtataas ay nagreresulta sa kaluwalhatian kay Yahuwah ang Ama nang hindi binabanggit ang inakalang Pagkadiyos o ang Trinidad.
Pinatotohanan din ni Yahushua ang pagtatalagang ito ng kapangyarihan ni Yahuwah:
Mateo 28:18 Paglapit ni Yahushua ay sinabi niya sa kanila, “Naibigay na sa akin ang lahat ng awtoridad sa langit at sa ibabaw ng lupa.”
Habang si Yahushua ay itinalagang “Panginoon ng lahat,” siya ay nananatiling nagpapasakop kay Yahuwah, na ang Ama.
|
Sa kahalagahan ay ang katunayan na ang awtoridad ay ibinigay kay Yahushua, ibig sabihin nito’y hindi isang bagay na taglay na niya. Dagdag pa, ang kapangyarihang ito ay ginagawa siyang kataas-taasang Diyos dahil, habang si Yahushua ay itinalagang “Panginoon ng lahat,” siya ay nananatiling nagpapasakop kay Yahuwah, na ang Ama:
1 Corinto 15:27-28 Sapagkat IPINASAKOP NIYA [Yahuwah] ANG LAHAT NG MGA BAGAY SA ILALIM NG KANYANG MGA PAA [Yahushua]. Sa pagsasabi na ang lahat ng mga bagay ay ipinasakop sa kanya, maliwanag na hindi kasama rito ang Diyos [Yahuwah], na siyang nagpasakop ng lahat ng mga bagay kay Kristo. 28 At kapag ang lahat ng mga bagay ay ipinasakop na sa Anak [Yahushua], ang Anak ay pasasakop din sa Ama na naglagay ng lahat ng mga bagay sa ilalim ng kanyang kapangyarihan, upang ang Diyos ay mangibabaw sa lahat.
Bagama’t si Yahushua ay itinaas sa ganoong napakataas na posisyon, siya ay nananatili sa ilalim ng kapangyarihan ni Yahuwah, kaya si Yahuwah mismo ay nananatiling Kataas-taasan.
Ang ilan ay magsasabi na kapag si Yahushua ay itinaas sa kanang kamay ni Yahuwah, siya ay muling inaangkin ang kanyang lugar ng kapangyarihan matapos ibaba ang sarili sa kanyang inakalang pagkakatawang-tao. Gayunman, ang matapos-ang-Biblikal na teoryang ito ay hindi itinaguyod ng Kasulatan. Walang may-akda ng Bagong Tipan ang nagsasabi na si Yahushua ay “isinantabi ang kanyang pagkadiyos” o iyong “bumalik na siya sa kanyang luklukan” o anumang babahagyang kapareho. Anong pinatunayan ng Kasulatan, gayunman, ay ang katunuyan na ang isang tao ay itinaas bilang Panginoon ng lahat ng kanyang Ama na si Yahuwah.
Awit 110:1 Ang Pagtataas Sa Isang Taong Panginoon
Daglian tayong tumingin sa Mga Gawa 2, kung saan si Pedro ay ipinapaliwanag sa madla na ang muling nabuhay na Yahushua ay itinaas bilang Panginoon. Tumingin tayo sa sipi nang mas malapit, sapagkat ito’y magbibigay sa atin ng dagdag na kalinawan:
Mga Gawa 2:29-36 29 “Mga kapatid, buong katiyakang sasabihin ko sa inyo na ang ating ninunong si David ay namatay at inilibing. At ang libingan niya’y nasa atin hanggang ngayon. 30 Palibhasa’y propeta si David noong nabubuhay pa, nalalaman niya ANG TAIMTIM NA PANGAKO SA KANYA NI YAHUWAH: NA MAGIGING HARING TULAD NIYA ANG isa MULA SA KANYANG ANGKAN. 31 Nakita na at ipinahayag na ni David na muling bubuhayin ni Yahuwah ang Kristo nang kanyang sabihin: ‘HINDI SIYA PINABAYAAN SA DAIGDIG NG MGA PATAY; NI ANG katawan niya’y MAKARANAS NG KABULUKAN.’ 32 Ngayon, kaming lahat ay mga saksi na ang Yahushua na ito ay muling binuhay ni Yahuwah. 33 Dahil iniluklok siya sa kanan ni Yahuwah, at tinanggap niya mula sa Ama ang ipinangakong Banal na Espiritu, nakikita at naririnig ninyo ito na ibinuhos sa amin ngayon. 34 Sapagkat hindi si David ang umakyat sa langit, subalit sinabi niya: ANG PANGINOON ANG NAGSABI SA AKING PANGINOON: ‘MAUPO KA SA AKING KANAN, 35 HANGGANG MAILAGAY KO SA ILALIM NG IYONG MGA PAA ANG IYONG MGA KAAWAY.’ 36 Kaya’t dapat malaman ng buong sambahayan ng Israel, na itong si Yahushua na inyong ipinako sa krus ay itinalaga ni Yahuwah na Panginoon at Kristo.”
Sa berso 34, sinisipi ni Pedro ang Awit 110:1:
Awit 110:1 Sinabi ng PANGINOON sa aking Panginoon, “Umupo ka sa Aking kanan, hanggang sa aking gawing tungtungan mo ang iyong mga kaaway.”
Ang Adoni ay hindi dapat kalituhan sa salitang adonay, na ginagamit lamang para kay Yahuwah.
|
Ang unang PANGINOON, isinulat sa malalaking titik, ay ang aktwal na salitang Hebreo na Yahuwah at, nalalaman mo, ito ang pangalan ni Yahuwah. Ang ikalawang Panginoon sa sipi ay ang salitang Adoni, na tinalakay natin, ay eksklusibong nagsasaad ng isang taong panginoon. Ang Adoni ay hindi dapat kalituhan sa salitang adonay, na ginagamit lamang para kay Yahuwah. Ang propesor ng Lumang Tipan ng seminaryong Baptist, si Claude Mariottini, ay itinala rin ang kahalagahan ng pagpili ng mga salita ni Haring David at ano ang ibig sabihin ng mga ito:
Ang salitang isinalin na “panginoon” ay “adoni” at dapat na isalin bilang “aking panginoon.” Ang salita ay hindi “Adonai” na, kung ginamit, ay magiging isang sanggunian kay Yahuwah.
Iyong itinaas na Panginoon na isang tao ay nakita rin sa propesiya ni Daniel, kung saan itinatala niya ang isang pangitain na ang isa ay tulad ng Anak ng Tao, iyon ay isang tao, na pinagkalooban ng kapangyarihan, kaluwalhatian, at isang kaharian ni Yahuwah.
|
Sa ibang salita, nahulaan ni Haring David na ang PANGINOON (Yahuwah) ay aanyayahan ang isa sa kanyang panghinaharap na inapo na umupo sa Kanyang kanang kamay. Sapagkat pinatotoo ng wika (gayundin ang konteksto ng parehong Awit 110 at Mga Gawa 2), hindi inanyayahan ni Yahuwah si Yahuwah (adonay) na umupo sa Kanyang kanan. Sa halip, inimbitahan Niya ang adoni, na ang isang tao na ginawa Niyang Panginoon. Kung ang paparating Mesias ay si Yahuwah mismo, si David, sa ilalim ng pagkapukaw sa Banal na Espiritu, ay tutukuyin siya bilang adonay. Ngunit hindi niya ginawa. Pinatotoo ni Yahushua na ang taong panginoon ay ang Kristo. At nakita na natin na si Pedro ay ipinahayag na si Yahushua ang katuparan ng propesiyang ito. Ang ilan ay maaaring pagtalunan na si Yahushua ay isang taong Yahuwah at kaya alinman sa adoni o adonay ay nararapat. Gayunman, ang ikaapat na siglong teorya na ito ni Yahushua na pagkakaroon ng dalawahang kalikasan ay hindi kailanman nabanggit o ipinaliwanag sa Kasulatan.
Iyong itinaas na Panginoon na isang tao ay nakita rin sa propesiya ni Daniel, kung saan itinatala niya ang isang pangitain na ang isa ay tulad ng Anak ng Tao, iyon ay isang tao, na pinagkalooban ng kapangyarihan, kaluwalhatian, at isang kaharian ni Yahuwah.5 Kung si Yahushua ay si Yahuwah, hindi na niya kailangan na gawing Panginoon, hindi na pagkakalooban sa kanya ang kapangyarihan, kaluwalhatian at isang kaharian na ipapamana sa kanya. Dagdag pa, ang propesor ng Oxford University, si Charles Bigg, ay sinisipi ang Awit 110:1 bilang patotoo na ang mga apostol ay hindi naniniwala na si Yahushua ay si Yahuwah:
Hindi natin ipapalagay na ang mga apostol ay tinukoy si Kristo na Yahuwah; may mga sipi na ginawa itong imposible, halimbawa, Awit 110:1, at Malakias 3:1.6
Ang paggamit ng terminong Panginoon at ang aplikasyon nito sa Kasulatan ay maaari sa mga pagkakataon ay nakakalito sa mga mambabasa ng Ingles na Bibliya. Ang tradisyon ay maaaring sabihin sa atin na kapag tinawag na Panginoon si Yahushua, ito’y pahiwatig ng kanyang pagkadiyos. Gayunman, ang pagpili ng salita, kahulugan, paggamit, at konteksto ay sinasabi ang iba pa.
Tunay na mayroon tayong isang muling nabuhay na Tagapagligtas na nararapat na itaas sa kanang kamay ni Yahuwah at ginawang Panginoon dahil sa kanyang masakripisyong pagtalima. Sa kadahilanang ito, ang bawat tuhod ay luluhod, at ang bawat bibig ay magpapahayag ng kanyang itinalagang kapangyarihan bilang Panginoon, para sa karangalan ni Yahuwah, ang Ama na nagkaloob sa kanya ng ganoong parangal. Gayunman, siya ay nananatili sa ilalim ng pagpapasakop sa kanyang Diyos at tayo rin. Oo, si Yahushua ay Panginoon. Ngunit hindi siya si Yahuwah.
1 The MacArthur Study Bible, John F. MacArthur, ed., p.344
2 “adonay,” The Complete Word Study Dictionary (Old Testament), Warren Baker, ed., (Chattaooga, TN: AMG Publishers, 2003), p. 129
3 Mga Gawa 2:22-36
4 Dr. Claude Mariottini – Professor of Old Testament (blog) nakuha noong 8-3-19, https://claudemariottini.com/2012/08/21/the-lord-said-to-my-lord/
5 Daniel 7:13-14
6 Charles Bigg, D.D., Regius Professor of Ecclesiastical History, Oxford, sa International Critical Commentary on Peter and Jude, (T&T Clark, 1910), p. 99.
Ito ay isang hindi-WLC na artikulo. Pinagkunan: https://onegodworship.com/jesus-is-lord/
Tinanggal namin mula sa orihinal na artikulo ang lahat ng mga paganong pangalan at titulo ng Ama at Anak, at pinalitan ang mga ito ng mga orihinal na pangalan. Dagdag pa, ibinalik namin sa mga siniping Kasulatan ang pangalan ng Ama at Anak, sapagkat ang mga ito ay orihinal na isinulat ng mga napukaw na may-akda ng Bibliya. –Pangkat ng WLC