Hena yebo ulikatazyidwe kulibilika na? Ime nsyaambi kumwansuka kuti wamvwa congo masiku nokuba kuswaanganya cintu cikutilimuka munzila noyaa bweenzya mootokala kuya ku maanda eeco cikusiya ulazyangama kuyoowa loko. Me ndaamba kuyoowa kwakuti ulabuka akataa masiku, mizeezo yako kiipilingene kuzambailana eelyo nolibilika cinga cakucitikila kumbelaa mazuba.
“Cilikke cintu ncotweelede kuyoowa nkuyoowa lwako kwini,” mbwaakaamba Muleli waku Amelika, Franklin D. Roosevelt mumulembe wakwe naakali kunjila mulimo.Nokuba kuti kuyoowa muli lwako ncibelesyo ciyandika kapati, pele kuyoowa ooko kukupa kubucesya kotooni masiku, kulibilika cinga cacitika kumbelaa mazuba,eeco ncintu cimanina nguzu. Kulibilika kusanganya antoomwe a kuyoowa zinga zyaakucitika kumbelaa mazuba eezyo kanjaanji tazicitiki pe.
Ikuti yebo kutingaana aa kulibilika, Ijwi lya Yahuwah lilayubununa bwa kuzunda.
Kuyoowa kwa Buleza akutali kwa Buleza
Kuyoowa kwa bulemu kulisangene a kunyandwa, kulemekezya, a luyando oolo swebo ndotumvwida yooyo uuteeli wakatulenga alimwi uutuyanda aluyando lutamani.
|
Kuyoowa kwa bulemu kulisangene a kunyandwa, kulemekezya, a luyando oolo swebo ndotumvwida yooyo uuteeli wakatulenga alimwi uutuyanda aluyando lutamani. Kuyoowa kwa bulemu kuyungizya lusyomo lwesu. Mukwiimpanya, kuyoowa kutali kwa bulemu kucesyalusyomo lwesu alimwi lulakonzya kutukwelela ansi kuyoowa cakuti inga kwatulesya akubweza ntaamu yakulikwabilila.
Kuyoowa kutali kwa bulemu kuli muzibeela zyotatwe:
- Kuyoowa bantu
- Kuyoowa kubula zintu
- Kuyoowa kulijana mu zintu zimwi
Kuyoowa bantu kulakonzya kutusolweda mu kulanganya bantu aabo kubee mituni mukuyanda biyo kubakkomanisya nokuba kuti batuzumine.Kuyoowa kubula zintu kulakonzya kutusolweda kukwelelezyegwa mu zintu zimwi kuyanda buyo kuti tujane cintu ncotuyeeye kuti tatukonzyi kujana kakwiina kuyoowa ooko. Kuyoowa kuljana mumbaakani zimwi kulakonzy akutupa cinywe akutulesya kubweza ntaamu zya kulikwabilila. Kunyina akataa kuyoowa ooku kupa bulemu kuli Yahuwah pe.
Luyando ngo Musamu wa Kuyoowa
Kuyanda Yahuwah, a kuzyiba kuti Walo ulatuyanda, ngo musamu uulemununa kuyoowa.
Swebo tulizyi aliwmi tuyeeme mu luyando [Yahuwah] ndwajisi kuli ndiswe.
[Yahuwah] ngo luyando. Lino swebo twakaluziba akuluzuminina luyando [Yahuwah] ndwaakatuyandisya. Leza nduyando, aboobo ooyo uukkalilila muluyando ulakkalilila muli-[Yahuwah],, alakwe [Yahuwah] ulakkalilila mulinguwe. Lino luyando lwakulindiswe lulalondoka boobu, kuti tukabe akaanzambwene mubuzuba bwalubeta, nkaambo mbuli mbwabede walo, mbubonya mbutubede aswebo ansi ano. Taakwe kuyoowa muluyando, pele luyando lulondokede ndolugwisya kuyoowa, nkaambo kuyoowa nkokujisi mapenzi. Ooyo uuyoowa talondoledwe muluyando.” (1 Johane 4:16-18).
Luyando Luleta Kubaa Camba
Luyando lutupa kubaa camba ca kulangana aa buyoofu mpoonya tulazidilila katwiinda kuba bakomi. Eeci cilalibonya mu kaano ka Davida a Goliati. Eelyo Goliati, lintu lyaba Filisiti, naakali kunonga impi zya bana Isilayeli, “Nkabela Saulo aba-Israyeli boonse … bakakankama akuyoowa loko.” (1 Samueli 17:11).
Luyando lutupa kubaa camba ca kulangana aa buyoofu mpoonya tulazidilila katwiinda kuba bakomi.
|
Davida naakabona muzyakali kweenda zinti; wakazyiba ntenda yakali aawo. Pele kutali mbuli bamwi boonse, walo taakayoowa alimwi kutayoowa kwakwe tiikwalai mukuti wakali mukali casika ku malekani. Walo wakalaa camba muli Yahuwah. Eelyo Mwami Saulu naakeenkela kutuma mukubusi ooyu kuyoolwana, Davida wakasimya kwaamba kuti, “Yahuwah wakandivwuna kumaanza aamulavwu asuntwe, nkabela nguwe uuzoondivwuna kumaanza aamu-Filisti oyu.” (1 Samueli 17:37).
Davida a mpi zya Isilayeli boonse bobile bakalengene aabweende bwa zintu bukonzyene. Nokuba boobo, bakamvwide bwaandeene kapati. Eelyo bana Isilayeli bamwi nobakayoowede duundumuntule, Davida walo wakabwene bweende bwa zintu aawo kuti cakali ciindi cibotu cakuti Yahuwah inga wabeleka nkaambo Goliath wakali kunyansya Leza uupona. Davida taakajisi kudonaika kuti inga wazwidilila kukoma nkaambo bulemu bwa Yahuwah bwakali mu cikkelo. Lwakali luzyibo lwakwe lwa Yahuwah lwakamupa camba akukulwaizyigwa kuti alangane aa duundumuntule ooyu.
Inzila Zyosanwe zya Kuzunda Kulibilika
Paulu, mu lugwalo lwakwe ku Bafilipi, utupa nzila zyosanwe zya kuzunda kulibilika:
- Kweendelanya zilongwe
- Kupaila
- Kulumba
- Mizeezo iiluleme
- Kulyeendelezya kabotu
Kweendelanya zilongwe
Kucumbana mu zilongwe ncecintu civwuzya kuletelezya kulibilika. Inzya, tatukonzyi kweendelezya muntu uumwi, pele tulakonzya kuzumina mpotweendela mu cilongwe cilaa mazwanga.
|
Kucumbana mu zilongwe ncecintu civwuzya kuletelezya kulibilika. Inzya, tatukonzyi kweendelezya muntu uumwi, pele tulakonzya kuzumina mpotweendela mu cilongwe cilaa mazwanga. Tulakonzya kulilekelela akuleka kufumbwa cakapa kuti kube kutamvwana (kweempwa). Ncenciceeci Paulu ncaakali kwiiminina eelyo naakakombelezya baabo bali muzilongwe zilaa kucumbana kuti “babe aa luyanzano lomwe mu Mwami.” (Bafilipo 4:2) Zilongwe zilaa kumvwana ziletela luumuno. Ikuti katulaa cilongwe citakwe lumvwano, swebo tweelede kucita kufumbwa cili munguzu zyesu kululamka kufumbwa zilubide, kulilekelela, a kweempwa aawo mputwakalubizya.
Mupailo
Kulibilika kanjaanji kuzyila mu kuyoowa bweende bwa zintu mbotutakonzyi kweendelezya. Paulu uwtiibalusya kuti Yahuwah ulilbambide alimwi ulindila kuti agwasye boonse baboola kuli Nguwe. “Mutalibilikili cintu niciba c omwe, pele muzintu zyoonse amupangike myoyo yanu kukukomba akukukombelezya cakulumba, kuti inkumbizyo zyanu zizibisigwe kuli [Yahuwah], eelyo luumuno lwa [Yahuwah] lwiinda miyeeyo yoonse yabantu luyooyaminina myoyo yanu amiyeeyo yanu muli-Kristo Yahushua.” (Bafilipo 4:6-7).
Eelyo notuleta nzyotubulide, nzyotuyoowa, anzyotuyanda kuli Yahuwah, tulakonzya kuzyiba kuti Walo inga weendelezya cakuti zintu zitweendele kabotu. Tulakonzya kukkazyika camba kuti zyoonse zili alimwi zinooli mbozyeelede kuba.
Kusala kubaa bulumbu mu bweende bwa zintu zyoonse kulakonzyeka buyo eelyo notusyoma kuti Yahuwah weendelezyela ndiswe zintu.
|
Kulumbaizya
Kusala kubaa bulumbu mu bweende bwa zintu zyoonse kulakonzyeka buyo eelyo notusyoma kuti Yahuwah weendelezyela ndiswe zintu. Eelyo notusala kubelesya bulumbu bwesu, tulalimvwa kubaa luumuno akusyoma katukkalikide nokuba kuti tuli akataa kupilingana.
Mizeezo Iiluleme
Kulibilika, mbokupandulula, nkuyoowa bweende bwa zintu bunga bwaakuba kumbelaa mazuba. Bafilipo 4:8 batwaambila kutonkomanina ceeco cili masimpe. “Lino bakwesu, makani aakumamanino ngaaya. Kufumbwa zintu zisinizye, kufumbwa zintu zilemekeka, kufumbwa zintu ziluleme, kufumbwa zintu zisalala, kufumbwa zintu ziyandika, kufumbwa zintu zili ampuwo imbotu, na kuli ciyanza niciba cimwi cibotu nanka cintu niciba cimwi citembaulika — amuziyeeyesye zintu ezi.” Eelyo notutonkomana ali ceeco cili masimpe, kunoonyina busena bwa kuyoowa zya manjezyeezya.
Mizeezo Iiluleme
Ziyanza zya kubaa mizeezo iiluleme zisolweda kukulimvwa kabotu, eeco ncecipa kusala akubaa micito iili kabotu. “Zintu zyoonse buyo ndazikonzya nkaambo kanguzu nzimpedwe kuliKristo.” (Bafilipo 4:13).
Kulibilika kulakonzya kuzundwa. Cinca kulanganya bweende bwa zintu. Tonkomana ali zyeezyo zya ncobeni alzili masimpe. Syoma kuti Yahuwah ubeleka mu zintu zyoonse kuti zikweendele kabotu yebo. Kobamba kuti kubaa bulumbu cibe ciyanza cako mpoonya luumuno lwa Yahuwah luyoowujana moyo wako, akuumuzya kufumbwa nzyolibilika zinga
“Nkaambo ndizi miyeeyo yangu njinjeeya aandinywe,” mbwaamba YAHUWAH, “Njemiyeeyo yakuleta coolwe, Njanda kumupa bubotu mbumukonzya kulangila kumamanino” (Jelemiya 29:11).