Ito ay isang hindi-WLC na artikulo. Kapag gumagamit ng mga pinagkukunan mula sa mga labas na may-akda, kami’y naglalathala lamang ng nilalaman na may 100% pagkakatugma sa Bibliya at sa mga kasalukuyang paniniwalang biblikal ng WLC. Kaya ang ganitong mga artikulo ay maaaring ituring na parang direktang galing sa WLC. Kami’y lubos na pinagpala sa paglilingkod ng maraming tagapaglingkod ni Yahuwah. Ngunit hindi namin inaabiso ang aming mga kasapi na galugarin ang iba pang gawa ng mga may-akda na ito. Ang mga gawang iyon ay hindi na namin isinama mula sa paglalathala dahil ang mga iyon ay naglalaman ng mga kamalian. Nakalulungkot, wala pa kaming nahahanap na paglilingkod na walang dungis. Kung ikaw ay nagulantang sa ilang hindi-WLC na inilathalang nilalaman [artikulo/episodyo], tandaan ang Kawikaan 4:18. Ang aming pagkakaunawa ng Kanyang patotoo ay umuusbong, sapagkat mas maraming liwanag sa ating landas. Mas itinatangi namin ang katotohanan nang higit sa buhay, at hangad ito saanman ito matatagpuan. |
Panimula
Itinuturo ng Bibliya na mayroong isang Diyos, ang Ama, at isang Mesias at Panginoon, si Kristo Yahushua, na banal na nabatid na Anak ni Yahuwah. Iyon ay ang mga batayang patotoo, at ang artikulong ito ay magbibigay ng ebidensya upang itaguyod ang mga ito. Sa paggawa nito, ipapakita rin nito na si Kristo Yahushua ay ganap na tao na “Anak ni Yahuwah” at hindi “Diyos Anak.” Kaya dahil dito, ito rin ay magbibigay ng ebidensya na ang Bibliya ay hindi itinuturo ang doktrina ng Trinidad.
Itinuturo ng Bibliya na mayroong isang Diyos, ang Ama, at isang Mesias at Panginoon, si Kristo Yahushua, na banal na nabatid na Anak ni Yahuwah.
|
Sa ngalan ng kalinawan, nakakatulong na maunawaan kung ano ang Trinidad. Ang kinikilalang doktrina ng Trinidad ay ang Ama ay Diyos, ang Anak ay Diyos, at ang Espiritu Santo ay Diyos, at ang tatlo ay magkakapantay-pantay, kapwa walang hanggan, at nakikibahagi sa parehong esensya, at magkakasama ang tatlong indibidwal na “Katauhan” ay isang tatluhang Diyos; isa pa, si Yahushua ay parehong 100% Diyos at 100% tao, at ang parehong banal na kalikasan at pantaong kalikasan ni Yahushua ay magkasamang nabubuhay sa kanyang katawan. Bagama’t laganap na pinaniwalaan, ang doktrina ng Trinidad ay hindi kailanman ipinahayag sa Bibliya.
Hindi namin ipinapahayag sa artikulong ito na labanan o saktan ang sinuman, ngunit sa halip sapagkat naniniwala kami sa isang matapat at mahigpit na pagsisiyasat ng biblikal na ebidensya na magtataguyod na ang Ama lamang ay ang Diyos at si Yahushua ay ang Kanyang nilikhang Anak. Dagdag pa, mahalaga para sa mga Kristyano na makilala ang patotoo tungkol kay Yahuwah, Yahushua, at ang Banal na Espiritu.
Mayroong kahalagahan sa katotohanan, at sina Yahuwah at Yahushua ay nararapat na makilala kung sino ba talaga sila. Nalalaman na mayroon lamang isang Diyos, at Siya ay hindi isang tatluhan at kaya ibinabahagi ang Kanyang pagkakakilanlan sa dalawang iba pa, itinataas Siya sa Kanyang nararapat na posisyon bilang isang Diyos ng Bibliya, ang Manlilikha ng sanlibutan, at ang Isa na iniibig natin nang buong puso, kaluluwa, kaisipan, at lakas. Katulad, nalalaman na ang Panginoong Yahushua na sinabi ni Pedro na siya ay, “lalaking pinatunayan ni Yahuwah” (Mga Gawa 2:22, ADB), itinataas siya sa kanyang nararapat na posisyon. Siya ay ang natatanging bugtong na Anak ni Yahuwah, na iniibig nang lubos kaya siya ay nabuhay nang isang walang pagkakasala, masunuring buhay at namatay sa krus para sa ating lahat, muling binuhay ni Yahuwah mula sa mga patay at ngayo’y tumatayo sa kanang kamay ni Yahuwah bilang ikalawa sa kautusan ni Yahuwah, namamahala ng mga bagay ni Yahuwah.
Isang bagay na bukas na inamin ng mga teologo ngunit hindi nalalaman ng maraming Kristyano ay ang doktrina ng Trinidad ay hindi ipinahayag sa Bibliya ngunit sa katunayan ay “itinayo” sa pamamagitan ng pagsasama-sama ng piraso ng mga pahayag na sinabing nagtataguyod nito. Gayunman, isang bagay na pangkaraniwang pinaniwalaan ng mga Kristyano ay ang Trinidad ay isang hiwaga. Walang sinuman ang maaaring makaunawa nito, kaya ang mga doktrinal na talakayan ay madalas iniwasan o isinantabi at hindi pinansin. Mas malala, ang pagtuturo na ang Trinidad ay isang “hiwaga” ay ginamit bilang isang palu-palo na panggarote sa mga nagdududa at sumasalungat, at ang mga taong iyon ay madalas tinatakan bilang “mga erehe” at ang kanilang papel sa Kristyanismo ay pinaliit.
Kaya dahil dito, ang Trinidad ay naninindigan bilang isang hindi mapapantayan ngunit hindi kailanman naunawaang muog sa kalagitnaan ng Kristyanismo. Subalit ang mga Kristyano ay dapat kunin ang kanilang doktrina mula sa Bibliya. Ano kung ang isang maingat na pagsisiyasat ng Bibliya ay nagpapakita na walang Trinidad? Ano kung ang maingat na pag-aaral ay nagpakita na si Yahuwah ay ang nag-iisang Diyos ng Bibliya, at si Yahushua na sinabi ni Pedro na siya ay, “lalaking pinatunayan ni Yahuwah” at hindi ang isang “taong-Diyos”? Ano kung ang “hiwaga” ng Trinidad ay hindi isang hiwaga kundi isang kamalian na binuo sa paglipas ng panahon? Ang pag-aaral na ito ay ipapakita na si Yahushua ay tunay na ganap na lalaking tao na pinatunayan ni Yahuwah.
Mga Batayang Suliranin Sa Doktrina Ng Trinidad
Ang salitang “Trinidad” ay wala sa Bibliya. Bagama’t iyon ay hindi pinalabas ang posibilidad ng pag-iral ng Trinidad, ito’y nagtataguyod ng ebidensya na ang doktrina ay hindi biblikal.
Isang pag-aaral ng kasaysayan ng Kristyanong Simbahan ay nagpapakita ng isang tiyak na pag-unlad sa doktrina ng Trinidad sa loob ng maraming siglo.
|
Ang mga Trinitaryan ay magkakaiba, minsan pa nga ay makahulugan, sa kanilang mga katuringan ng Trinidad. Ang Silanganang Simbahang Orthodox ay naiiba mula sa Kanluraning Simbahan sa relasyon ng Banal na Espiritu sa Ama at Anak. Isa pa, ang mga Trinitaryan na humahawak sa “klasiko” na kahulugan ng Trinidad, na si Yahushua ay 100% Diyos at 100% tao habang nasa lupa, naniniwala nang naiiba mula sa mga Kenotikong Trinitaryan, na naniniwala na si Yahushua ay isinantabi ang kanyang pagiging Diyos. Sa kaparehong panahon, siya ay isang tao sa Daigdig. Ang Pentecostal na Pag-Iisa ay sinasabi na ang klasikong pormula ng Trinidad ay ganap na mali. Subalit ang lahat ng mga angkin na ito na si Kristo ay Diyos at ang Bibliya ay itinataguyod ang kanilang posisyon.
Isang pag-aaral ng kasaysayan ng Kristyanong Simbahan ay nagpapakita ng isang tiyak na pag-unlad sa doktrina ng Trinidad sa loob ng maraming siglo. Halimbawa, ang Kredo ng mga Apostol, sa maagang anyo nito na pinaniwalaan na binigyan ng petsa sandali matapos ang panahon ng mga apostol, ay hindi nababanggit ang Trinidad o dalawahang kalikasan ni Kristo Yahushua. Dagdag pa, ipinapahayag lamang nito, “Naniniwala ako sa ‘banal na espiritu,’” na maaari lamang na madaling matukoy sa kaloob ng banal na espiritu gayong maaari ito na isang “Katauhan” sa Trinidad. Ang Kredong Nicene, isinulat noong 325 AD at binago sa huli, nagdagdag ng materyal tungkol kay Kristo Yahushua na “walang hanggang umiral” at “tunay na Diyos” at ang tungkol sa Banal na Espiritu bilang “Panginoon.” Ngunit ito ay ang Kredong Athanasian, pinakamarahil ay binuo noong mga huling 400s o maagang 500s AD, iyon ang unang kredo na hayagan sa doktrina ng Trinidad, at isinasama nito na kung ang isang tao ay hindi sumasampalataya rito, walang hanggan siyang mapapahamak. Subalit sa puntong iyon ay tila sumasalungat sa Bibliya dahil noong nagpahayag si Pedro sa mga Hudyo sa Araw ng Pentecostes, bagama’t si Pedro ay hindi binabanggit ang Trinidad o si Yahushua ay Diyos sa laman, humigit-kumulang 3,000 tagapakinig ang naligtas (Mga Gawa 2:41).
Tila baga na kung ang doktrina ng Trinidad ay lehitimo at sentro sa Kristyanong paniniwala, at lalo na kung ang paniniwala rito ay kinakailangan para sa kaligtasan gaya ng itinuturo ng maraming Trinitaryan, ito’y malinaw na ipapahayag sa Bibliya at mga pinakamaagang Kristyanong kredo.
Walang Trinidad Sa Lumang Tipan
Ipinagkaloob ni Yahuwah ang mga Kasulatan sa bayan ng mga Hudyo, at ang relihiyon at pagsamba ng mga Hudyo na nagmumula sa rebelasyon na iyon ay hindi naglalaman ng anumang sanggunian o pagtuturo tungkol sa isang tatluhang Diyos.
|
Ipinagkaloob ni Yahuwah ang mga Kasulatan sa bayan ng mga Hudyo, at ang relihiyon at pagsamba ng mga Hudyo na nagmumula sa rebelasyon na iyon ay hindi naglalaman ng anumang sanggunian o pagtuturo tungkol sa isang tatluhang Diyos. Buhat nang ipinagkaloob ni Yahuwah ang Lumang Tipan para sa mga Hudyo, tunay nga, sila’y kwalipikado na basahin at maunawaan ito, ngunit hindi nila kailanman nakita ang doktrina ng Trinidad rito; sa katunayan, kabaligtaran ang nangingibabaw. Sa kanilang buong kasaysayan, ang mga Hudyo ay mabangis na ipinagtanggol ang katunayan na mayroon lamang isang Diyos.
Si Yahushua mismo ay itinali ang pinakadakilang utos sa pagkakaroon lamang ng Isang Diyos. Isang eksperto sa kautusan ng Lumang Tipan ang nagtanong kay Yahushua kung anong utos ang pinakamahalaga. Sinabi ni Yahushua sa kanya, “Ang pangulo ay, Pakinggan mo, Oh Israel; Si Yahuwah nating Diyos, si Yahuwah ay iisa: At iibigin mo si Yahuwah mong Diyos….” (Marcos 12:29-30, ADB). Ang Hudyong iskolar, batay sa pagtuturo ng mga Rabi at ang rebelasyon at mga kasanayan na ibinigay sa mga Hudyo, ay paniniwalaan na si Yahuwah ay ang tanging nag-iisang Diyos. Ngunit si Yahushua ay hindi siya itinama o sinubukang baguhin ang kanyang mga paniniwala, pinatibay niya kung ano ang pinaniwalaan na ng taong ito—na si Yahuwah lamang ang Diyos.
Nahulaan Ng Lumang Tipan Na Si Yahushua Ay Magiging Isang Tao
Ang mga propesiya ng Lumang Tipan tungkol sa paparating na Mesias ay nahulaan na siya ay magiging isang tao. Siya ay magiging supling ni Eba (Genesis 3:15); isang inapo ni Abraham (Genesis 12:3; 18:18; 22:18), isang inapo ni Juda (Genesis 49:10); isang propeta katulad ni Moises (Deuteronomio 18:15); isang anak ni David (2 Samuel 7:12-13; Isaias 11:1); isang hari na mamumuno sa ilalim ni Yahuwah (Awit 110:1); at isang lider na kabilang sa bayan ng Israel (Jeremias 30:21). Iyon ay nagpapaliwanag kung bakit ang mga tao ay umaasa ng isang taong Mesias.
Maging si Maria, ang ina ni Yahushua, ay umaasa ng isang taong Mesias at hindi nalalaman kung paano siya nagkaroon ng panganganak sa Mesias nang walang pagtatalik sa isang lalaki (Lucas 1:34-35). Bagama’t ilan sa mga Trinitaryan ay inaangkin na may iilang propesiya ng Lumang Tipan, gaya ng Isaias 9:6 at Mikas 5:2, na nagpapakita na si Yahushua ay Diyos, mahalaga na tandaan na ang mga sinaunang Hudyo, na pinagkalooban ng mga propesiya ay hindi kailanman naunawaan na ang kanilang Mesias ay magiging Diyos at tao. Iyong mga iilang propesiya ay maaaring isalin at maunawaan sa isang Biblikal na Unitaryang paraan.
Minamarapat ng Awit 110:1 ang espesyal na atensyon dahil ito’y lubos na malinaw ngunit mali ang pagkakaunawa at pagkakatawan.
|
Minamarapat ng Awit 110:1 ang espesyal na atensyon dahil ito’y lubos na malinaw ngunit mali ang pagkakaunawa at pagkakatawan. Karamihan sa mga Ingles na bersyon ay nababasa gaya sa ESV: “Ang PANGINOON ay sinasabi sa aking Panginoon….” Ang salitang “PANGINOON” ay si Yahuwah, subalit maraming komentaristang Trinitaryan ay nagtatalo na ang “aking Panginoon” sa bersong ito ay ang salitang Hebreo na adonai, isa pang pangalan para kay Yahuwah, at dahil dito’y patunay ng pagiging banal ng Mesias. Ngunit ang tekstong Hebreo ay hindi gumagamit ng adonai, ito’y gumagamit ng adoni (binigkas bilang “a-do-nee”), na palaging ginamit sa Kasulatan upang ilarawan ang mga tao bilang ginoo at panginoon, ngunit hindi kailanman si Yahuwah.
Ang mga salitang Hebreo na Adoni at Adonai ay mayroong kaparehong ugat, adon, at iyon ang salitang nilista sa mga konkordansya at karamihan sa mga leksikon, na isang dahilan na dapat nating gamitin ang aktwal na tekstong Hebreo upang makita kung anong sinasabi ng Awit 110:1. Ang pagkakaiba sa pagitan ng adon (ang salitang “ugat”), adoni (“panginoon,” palaging ginamit sa mga tao o anghel) at adonai (ginamit kay Yahuwah at minsan na isinulat bilang adonay) ay kritikal sa pagkakaunawa sa Awit 110:1. Ang katunayan na ang tekstong Hebreo ay gumagamit ng salitang adoni ng Mesias sa Awit 110 ay isang mabuting nagtataguyod na ebidensya na ang Mesias ay hindi si Yahuwah, at isang dahilan ang mga Hudyo ay umaasa na ang Mesias na magiging isang taong lider gaya ng ibang hari na namuno sa ilalim ni Yahuwah.
Itinuturo Ng Bagong Tipan Na Si Yahushua Ay Isang Tao
Ang Bagong Tipan ay nagtuturo na si Yahushua ay isang tao. Sa isang pagkakataon, si Yahushua mismo ay sinabi ito. Halimbawa, sa Juan 8:40, sinabi ni Yahushua na siya ay “taong sa inyo’y nagsaysay ng katotohanan” [aming binigyang-diin]. Si Yahushua ay hindi nagkukulang ng katapatan at hindi itinatago ang “banal na kalikasan.” Siya ay gumagawa ng isang makatotohanang pahayag na pinatibay kung anong inaasahan ng mga Hudyo sa Mesias—na siya ay magiging isang ganap na tao.
Itinuro rin ng mga apostol na si Yahushua ay isang tao. Halimbawa, sa kanyang sermon sa madla na nagtipun-tipon sa Araw ng Pentecostes, si Apostol Pedro ay gumawa ng isang lubos na malinaw na pahayag na si Yahushua ay isang lalaking pinatunayan ni Yahuwah: “Kayong mga lalaking taga Israel, pakinggan ninyo ang mga salitang ito: Si Yahushua na taga Nazaret, lalaking pinatunayan ni Yahuwah sa inyo sa pamamagitan ng mga gawang makapangyarihan at mga kababalaghan at mga tanda na ginawa ni Yahuwah sa pamamagitan niya sa gitna ninyo…” (Mga Gawa 2:22, ADB). Narito ay malinaw na itinuro ni Pedro na si Yahushua ay isang tao, at si Yahuwah ay gumawa ng mga himala “sa pamamagitan niya.”
Tila baga na kung mayroong isang Trinidad, noong si Pedro ay mayroong pandinig ng bansang Hudyo na nagtipun-tipon sa Araw ng Pentecostes ay magiging mabuting panahon na ipakilala ito sa mga Hudyo. Subalit sa halip ay sinabi ni Pedro sa mga Hudyo na si Yahushua ay ang Mesias na inaasahan nila: isang taong lalaki na pinatunayan ni Yahuwah.
Tila baga na kung mayroong isang Trinidad, noong si Pedro ay mayroong pandinig ng bansang Hudyo na nagtipun-tipon sa Araw ng Pentecostes ay magiging mabuting panahon na ipakilala ito sa mga Hudyo. Subalit sa halip ay sinabi ni Pedro sa mga Hudyo na si Yahushua ay ang Mesias na inaasahan nila: isang taong lalaki na pinatunayan ni Yahuwah.
|
Gaya ni Pedro, itinuro rin ni Pablo na si Yahushua ay isang tao. Halimbawa, noong siya ay nasa Atenas, itinuro ni Pablo sa madla ng hindi pa naligtas na mga Hentil ang tungkol kay Kristo Yahushua at sinabi na hahatulan ni Yahuwah ang sanlibutan “sa pamamagitan ng lalaking kaniyang itinalaga” (Mga Gawa 17:31). Gayunman, lalong buhat noong ang mga tagapakinig ni Pablo ay maraming diyos, tila baga na kung may isang Trinidad, ituturo ito ni Pablo sa madla. Samantala ang mga Hudyo ay malamang lubos na magagalit kung may isang nagturo na mayroong isang Trinidad, ang mga Griyego na maraming diyos ay halos tiyak na hindi magagalit, kaya ito ang sakdal na panahon na ipakilala ang paksa sa bayan. Sa halip, sinabi ni Pablo na si Yahushua ay isang lalaking (tao) itinalaga ni Yahuwah.
Marami pang ibang berso sa Bagong Tipan na nagpapahayag na si Yahushua ay isang tao. Sinasabi sa Roma na ang isang tao, si Adan, ay nagdulot ng kasalanan na pumasok sa sanlibutan, at isang tao ang magtutubos nito mula sa kasalanan. Sinasabi ng Roma 5:15 (ADB), “Datapuwa’t gayon din ang kaloob na walang bayad ay hindi gaya ng pagsuway. Sapagkat kung sa pagsuway ng isa ay nangamatay ang marami, lubha pang sumagana sa marami ang biyaya ni Yahuwah, at ang kaloob dahil sa biyaya ng isang lalaking si Kristo Yahushua.” Ilan sa mga teologo ay itinuturo na tanging si Yahuwah lamang ang maaaring magbayad ng mga kasalanan ng sangkatauhan, ngunit ang Bibliya ay tiyakan na sinasabi na ang isang tao ay dapat na gawin ito.
Sinasabi ng 1 Timoteo 2:5 na si Yahushua, ang tao, ang tagapamagitan ni Yahuwah at ng mga tao. Sinasabi ng 1 Timoteo 2:5 (ADB), “Sapagkat may isang Diyos at may isang Tagapamagitan kay Yahuwah at sa mga tao, ang taong si Kristo Yahushua.” Ang bersong ito ay tinatawag si Kristo Yahushua na isang “tao” maging pagkatapos ng kanyang muling pagkabuhay.
Ang doktrina ng Trinitaryan ay sinusubukang ipaliwanag ang mga berso na nagsasabi na si Yahushua ay isang tao sa pagsasabi na siya ay isang tao, ngunit siya rin ay 100% Diyos sa kaparehong panahon. Ngunit mayroong mga problema tungkol doon. Isa ay walang iisang berso na nagsasabi na si Yahushua ay parehong Diyos at tao. Ang taong-Diyos na doktrina ay itinayo mula sa maraming berso. Dagdag pa, inaamin ng mga iskolar na mayroon lamang walong berso sa buong Bagong Tipan ang maaaring maunawaan na sabihin na si Yahushua ay Diyos. Bawat isa sa kanila ay maaaring isalin sa isang paraan na nagtataguyod ng Biblikal na Unitaryan na posisyon, o tekstwal na pinagtalunan, o maaaring ipaliwanag mula sa paggamit ng salitang “Diyos” sa kultura. Kabaligtaran, ang mga malilinaw na berso kung saan si Yahushua ay sinabing isang “lalaki” (tao), gaya noong itinuro nina Pedro o Pablo sa kani-kanilang tagapakinig na si Yahushua ay isang lalaking itinalaga ni Yahuwah, ay hindi pinagtalunan, at sa konteksto, narito’y parang walang anumang mabuting dahilan ang mga tao na iyon na sabihin na si Yahushua ay isang taong-Diyos kung sa katunayan ay kung ano siya.
Sa katunayan, ang Hebreo ay tila nililinaw ang paksa kapag sinasabi nito na noong si Yahushua ay nasa lupa, siya ay nilikha katulad natin sa anumang paraan: “Kaya’t nararapat sa kaniya [Yahushua] na sa lahat ng mga bagay ay matulad sa kaniyang mga kapatid, upang maging isang dakilang saserdoteng maawain at tapat sa mga bagay na nauukol kay Yahuwah, upang gumawa ng pangpalubag-loob patungkol sa mga kasalanan ng bayan” (Hebreo 2:17, ADB). Ang bersong ito ay nagpapakita na si Yahushua ay hindi ganap na tao at ganap na Diyos nang magkasabay. Kung siya nga, hindi siya magiging katulad natin sa bawat kaparaanan. Kung naniniwala tayo na si Yahushua ay isang ganap na tao, ang bersong ito ay maaaring makita na ganap na totoo, ngunit kung si Yahushua ay parehong ganap na Diyos at ganap na tao, ito’y nakalilito sa kabutihang-palad. Wala sa atin ang may duda, alalahanin, at takot na ginagawa natin kung tayo’y Diyos. Sinasabi ng Bibliya na si Yahushua ay nilikha katulad natin sa anumang paraan, sa isang lubos na tapat na kinagawian, at si Yahushua ay hindi “parehong Diyos at tao.”
Si Yahushua Ay Katulad Ni Adan
Tinawag si Yahushua na “huling Adan” (1 Corinto 15:45), ngunit kung ang pagtatalaga ay hindi nararapat kung si Yahushua ay hindi ganap na tao sa kaparehong paraan kay Adan.
|
Si Adan, ang unang tao, ay ganap na tao at, sa pamamagitan ng kanyang pagkakasala, ay hinatid ang kasalanan sa sanlibutan. Tinawag si Yahushua na “huling Adan” (1 Corinto 15:45), ngunit kung ang pagtatalaga ay hindi nararapat kung si Yahushua ay hindi ganap na tao sa kaparehong paraan kay Adan. Isa pa, si Adan ay tinawag na isang “anyo” ni Kristo Yahushua (Roma 5:14). Ang salitang isinalin bilang “anyo” sa maraming bersyong Ingles ay ang pagsasalin ng salitang Griyego na tupos (#5179 τύπος), na maaaring mangahulugan bilang “isang uri, padron, modelo, o halimbawa ng isang bagay.” Si Adan ay isang anyo, tularan, o padron ni Kristo dahil siya ay isang ganap na tao at nagsimula nang walang makasalanang kalikasan—at pareho din si Yahushua: ganap na tao at nilikha nang walang makasalanang kalikasan. Ang dahilan kung bakit walang ibang lalaki matapos si Adan ang maaari na isang “anyo” ni Kristo ay tayong lahat ay isinilang nang may makasalanang kalikasan. Ngunit kung si Yahushua ay 100% tao at 100% Diyos, pagkatapos ay si Adan ay hindi maaaring isang “anyo” ni Kristo dahil si Adan ay walang “Diyos-kalikasan.”
Si Yahushua Ay Mayroong Isang Diyos
Sinasabi ng Bibliya sa maraming berso na mayroon lamang isang Diyos, at ang “Diyos” ay walang isang Diyos. Halimbawa, sa Isaias 44:6, sinasabi ni Yahuwah, “at liban sa akin ay walang Diyos.” Kabaligtaran, si Yahushua ay mayroong isang Diyos. Noong si Yahushua ay nasa krus, binigkas niya, “Diyos ko, Diyos ko, bakit mo ako pinabayaan?” (Mateo 27:46). Sinalita niya rin ang kanyang Diyos kay Maria Magdalena, sinasabi, “Aakyat ako sa aking Ama at inyong Ama, at aking Diyos at inyong Diyos” (Juan 20:17) [aming binigyang-diin].
Kahit na matapos siyang tumayo sa kanang kamay ni Yahuwah at namamahala ng mga bagay ng Diyos, patuloy na tinatawag ni Yahushua ang Diyos na, “Diyos ko.” Sa Aklat ng Pahayag, sinasabi ni Yahushua sa mga magtatagumpay na “isusulat ko sa kaniya ang pangalan ng aking Diyos” at “ang pangalan ng bayan ng aking Diyos” na mananaog buhat sa langit mula sa “aking Diyos” (Pahayag 3:12). Si Yahushua na mayroong isang Diyos ay solidong ebidensya na siya ay hindi isang kapantay, kapwa walang hanggang “Diyos” sa isang tatluhang Diyos.
Tinawag ni Yahushua si Yahuwah na “tanging Diyos.”
Si Yahushua ay tinawag ang Ama na “tanging Diyos” (Juan 5:44).
Tila baga walang katotohanan, o kahit papaano’y nakakalito, na si Yahushua ay tutukuyin ang kanyang Ama bilang ang “iisang Diyos na tunay” kung nalaman niya na siya at “ang Banal na Espiritu” ay mga “Katauhan” rin sa isang tatluhang Diyos, at ang Ama ay nakibahagi ng Kanyang posisyon bilang “Diyos” sa kanila.
|
Katulad, noong gabi na siya’y dinakip, nanalangin si Yahushua kay Yahuwah na ang mga tao “na ikaw ay makilala nila na iisang Diyos na tunay” (Juan 17:3). Tila baga walang katotohanan, o kahit papaano’y nakakalito, na si Yahushua ay tutukuyin ang kanyang Ama bilang ang “iisang Diyos na tunay” kung nalaman niya na siya at “ang Banal na Espiritu” ay mga “Katauhan” rin sa isang tatluhang Diyos, at ang Ama ay nakibahagi ng Kanyang posisyon bilang “Diyos” sa kanila. Tila mas marahil na si Yahushua ay sinalita ang simpleng patotoo noong tinawag niya ang kanyang Ama na “iisang Diyos na tunay.”
Si Yahushua Ay Bahagi Ng Paglikha Ni Yahuwah
Tinatawag ng Colosas 1:15 (ADB) si Yahushua na “ang panganay ng lahat ng mga nilalang.” Ang mga iskolar ay hindi sumasang-ayon sa ibig sabihin ng pariralang ito, ngunit iyon ay pangunahin na dahil ang doktrina ng Trinidad ay ikinukubli ang simpleng kahulugan nito. Ang doktrina ng Trinitaryan ay ipinapahayag na si Yahushua ay “walang hanggan,” subalit kung iyon ay totoo, pagkatapos ay hindi siya ang panganay “ng lahat ng mga nilalang,” sapagkat iyon ay gagawin siyang bahagi ng paglikha—si Yahushua ay magiging isang nilikhang nilalang. Ngunit ang simpleng pagbabasa ng Colosas 1:15 ay tila napakalinaw: si Yahushua ay isang nilikhang nilalang. Ang BDAG Greek-English leksikon [pagpasok sa ilalim ng “paglikha”] ay ipinapaliwanag ang salitang Griyego na isinalin bilang “paglikha” bilang “na nilikha…na mga indibidwal na bagay o nilalang, nilikha, nilalang.” Hindi lamang si Yahushua ay isang nilikhang nilalang, siya rin ang “panganay” mula sa mga patay dahil siya ang una sa paglikha ni Yahuwah na binangon mula sa mga patay tungo sa walang hanggang buhay—isang punto na ginawa rin sa Colosas 1:18 at Pahayag 1:5.
Si Yahuwah Ay Walang Hanggan, Ngunit Si Yahushua Ay Mayroong Simula
Si Yahuwah ay hindi isinilang; Siya ay walang hanggan. Kabaligtaran sa walang hanggang Yahuwah, si Kristo ay “nilikha,” iyon ay, isinilang. Si Kristo Yahushua ay mayroong isang simula. Si Yahushua ay hindi kailanman tinawag na “Diyos Anak” sa Bibliya, ngunit siya ay tinawag na “Anak ng Diyos” nang higit 50 beses, at ang isang “anak” ay mayroong simula. Ang mismong katunayan na si Yahushua ay ang “Anak ng Diyos” ay nagpapakita na siya ay mayroong simula. Ang doktrina ng Trinitaryan ay tinatanggihan ito at iniimbento ang pariralang “walang hanggang nilikha.” Ngunit ang “walang hanggang nilikha” ay wala sa Bibliya; ito’y inimbento upang tulungang ipaliwanag ang Trinidad kundi isang walang kabuluhang parirala; ang mga salita ay magkakasamang inilagay, ngunit kinakansela nila ang isa’t isa. Ang “walang hanggan” ay nangangahulugan na walang simula o katapusan, samantalang ang isang bagay na “nilikha,” sa kahulugan nito, ay mayroong simula.
Hindi natin maaaring lapitan ang Bibliya nang may karunungan at “tayo’y magkatuwiranan” kay Yahuwah (Isaias 1:18), kung dapat tayong mag-imbento at gumamit ng mga hindi biblikal na parirala upang itaguyod ang ating teolohiya. Isa pa, karagdagang ebidensya na si Yahushua ay mayroong simula ay ibinigay sa mga berso gaya ng Mateo 1:18, na nagsasalita ng “simula” ni Kristo Yahushua, at Colosas 1:15 (sumaklaw sa ibabaw), na nagsasabi na si Yahushua ay bahagi ng paglikha ni Yahuwah. Ang Bibliya ay tinatawag si Yahushua na “Anak” ng Diyos para sa simpleng dahilan na siya ay mayroong simula. Si Yahushua ay naging bahagi ng plano ni Yahuwah mula nang likhain ang saligan ng sanlibutan, ngunit sinimulan ang kanyang aktwal na buhay noong si Yahuwah ay “nilikha” siya at ipinanganak siya ni Maria mula sa kanyang sinapupunan.
Itinuturo Ng Bibliya Na Sina Yahushua At Yahuwah Ay Dalawang Natatanging Katauhan.
Maraming berso kung saan sina Yahushua at Yahuwah ay inilarawan bilang dalawang hiwalay na indibidwal. Napakaraming halimbawa na maaaring ilista, ngunit halimbawa, sa Marcos 10:18, sinabi ni Yahushua sa batang mayaman na lider na siya ay hindi mabuti, kundi si “Yahuwah” ay mabuti; sa Lucas 2:52, si Yahushua ay lumalaki sa pagbibigay ng kaluguran kay “Yahuwah” at sa mga tao; sinabi ni Yahushua sa mga Hudyo na siya ay “taong sa inyo’y nagsaysay ng katotohanan, na aking narinig kay Yahuwah” (Juan 8:40, ADB); at sinabi niya sa kanyang mga alagad, “Magsisampalataya kayo kay Yahuwah, magsisampalataya naman kayo sa akin” (Juan 14:1, ADB)
Maraming berso kung saan sina Yahushua at Yahuwah ay inilarawan bilang dalawang hiwalay na indibidwal.
|
Isa pa, ang mga Sulat para sa Iglesya na ang may-akda ay sina Yahuwah at Kristo Yahushua. Halimbawa, sinasabi ng 1 Corinto 1:3 (ADB), “Sumainyo nawa ang biyaya at kapayapaang mula kay Yahuwah na ating Ama at sa Panginoong Kristo Yahushua.” Ang Aklat ng Pahayag ay ipinapakita na si Yahuwah at “ang Kordero” ay namamahala sa walang hanggang siyudad (Pahayag 22:1, 3). Sa lahat ng mga halimbawang ito, ipinakita na si Yahushua na hiwalay at naiiba mula kay “Yahuwah,” na anong pinaniwalaan at inasahan ng mga tao ng panahon.
Ang pagpapaliwanag ng Trinitaryan sa mga bersong ito ay si Yahushua ay si Yahuwah, kaya kapag si Yahushua ay nagsasalita ukol sa kanyang sarili at “Diyos,” pagkatapos ang “Diyos” ay nangangahulugan na “ang Ama.” Ngunit ang Bibliya ay hindi kailanman sinasabi iyon. Ito lamang ay dahil ang doktrina ng Trinitaryan ay iginigiit na si Yahushua ay Diyos na ang pagpapalagay ay ginawa na kapag magkasamang lumilitaw sina Yahushua at Diyos, ang “Diyos” ay nangangahulugan na “ang Ama.” Ngunit ang tapat at diretsong pagbabasa ng Kasulatan ay mayroong Yahushua at mayroong “Yahuwah,” kaya si Yahushua ay hindi si Yahuwah.
Sina Yahushua at Yahuwah ay hiwalay ang kalooban. Nanalangin si Yahushua kay Yahuwah, “huwag mangyari ang aking kalooban, kundi ang iyo” (Lucas 22:42, ADB; ikumpara sa Juan 5:30). Kung si Yahushua at ang Ama ay magkaparehong “isang Diyos,” pagkatapos ito’y iisa ang kanilang kalooban. Ang doktrina ng Trinitaryan ay inaangkin na tinutukoy ni Lucas ang pantaong kalooban ni Yahushua, hindi ang kanyang banal na kalooban, na nakapagdududa. Sa isang pagkakataon, hindi kailanman sinasabi ng Bibliya ang anumang bagay gaya nito; ito ay isang imbentong pagpapaliwanag. Ito ay maaaring mangahulugan na si Yahushua ay mayroong dalawang kalooban na may tunggalian sa isa’t isa sa loob niya, isang tao at isang banal. Ngunit tiyakan na hindi maaari ang ganoong kaso: itinuro ni Yahushua na isang kaharian ay magkabaha-bahagi laban sa kanyang sarili ay hindi mangyayaring makapanatili (Marcos 3:24).
Sinasabi ng Bibliya na si Yahushua ay isang “tagapagmana” ni Yahuwah (Hebreo 1:2), at “kasamang tagapagmana” natin (Roma 8:17). Ngunit kung si Kristo ay isang kasamang walang hanggan na “Katauhan” sa “tatluhang diyos,” hindi siya maaaring isang tagapagmana ni “Yahuwah” dahil, sa pagiging Yahuwah, siya ay magiging ganap na may-ari ng lahat ng bagay at wala nang bagay na maaari niyang “manahin.” Si Yahushua ay hindi maaaring si Yahuwah at isang tagapagmana ni Yahuwah nang sabay.
Sinasabi ng Bibliya na si Kristo Yahushua ay ang “larawan ni Yahuwah” (Colosas 1:15; 2 Corinto 4:4). Ngunit kung si Kristo ay ang larawan ni Yahuwah, pagkatapos ay hindi Siya maaaring si Yahuwah, dahil ang isang tao ay hindi maaaring mismong sarili niya at isang larawan ng sarili sa kaparehong panahon. Si Yahushua ay maaaring tawagin na “larawan” ni Yahuwah dahil palagi niyang tinutupad ang kalooban ni Yahuwah at kumikilos gaya ng ninanais na kilos ni Yahuwah. Ang katunayan na si Yahushua ay ang larawan ni Yahuwah ay kung bakit si Yahushua ay maaaring sabihin na kung nakita mo siya, nakita mo rin ang Ama.
Si Yahushua ay maaaring tawagin na “larawan” ni Yahuwah dahil palagi niyang tinutupad ang kalooban ni Yahuwah at kumikilos gaya ng ninanais na kilos ni Yahuwah.
|
Kinilala ang Efeso 4:4-6 ng maraming Kristyano bilang listahan ng pitong pinakamahalagang doktrina ng pananampalatayang Kristyano. Sinasabi nito na mayroong isang Diyos at isang Panginoon at isang Espiritu. Ang bersong ito ay nagtuturo nang tumpakan kung ano ang inasahan ng mga Hudyo batay sa Lumang Tipan at anong itinuro nila Yahushua, Pedro, Pablo, at iba pa: mayroon lamang isang Diyos, isang Panginoon, ang Mesias, at isang Espiritu ni Yahuwah. Mayroong tatlong magkakahiwalay na mga bagay na sinalita rito, ngunit hindi “isang Diyos” na binuo ng parehong Yahushua at Diyos, at “ang Banal na Espiritu” rin.
- Ang Bibliya ay itinuturo na ang Ama ay ang Diyos
Nagsisimula sa 1 Corinto 8:6, “Ngunit sa ganang atin ay may isang Diyos lamang,” at kung ang doktrina ng Trinidad ay totoo, aasahan natin na ito’y magtatapos sa isang tipikal na Trinitaryan na anyo, gaya ng, “ang Ama, ang Anak, at ang Espiritu Santo.” Tiyak na hindi natin aasahan ito na pangalanan lamang ang Ama bilang “Diyos” at iwanan “ang Espiritu Santo” sa kabuuan.
- Higit na dakila ang Diyos kay Kristo
Sinabi ni Yahushua: “…Sapagkat ang Ama ay lalong dakila kay sa akin” (Juan 14:28, ADB). Sa kaibahan, ang kinikilalang pormula ng Trinidad ay sinasabi na ang Ama at ang Anak ay “magkapantay.” Wala tayong nakikitang dahilan na hindi paniwalaan ang simpleng pahayag ni Yahushua.
Itinuturo ng Bibliya na si Yahuwah ay ang “pangulo” ni Kristo, iyon ay, Siya ang lider ni Kristo: “Datapuwa’t ibig ko na inyong maalaman, na ang pangulo ng bawat lalake ay si Kristo, at ang pangulo ng babae ay ang lalake, at ang pangulo ni Kristo ay si Yahuwah” (1 Corinto 11:3, ADB). Ang Trinitaryan na pagpapaliwanag ng bersong ito ay si Yahuwah ang pangulo ni Kristo lamang habang siya ay nasa lupa, ngunit ang Bibliya ay hindi kailanman sinasabi ito. Sa katunayan, ang Bibliya ay ipinapakita sa atin ang kabaligtaran: si Yahuwah ay patuloy na pangulo ni Kristo at ang nagdidirekta sa kanya maging matapos ang kanyang pag-akyat sa langit (Pahayag 1:1; 14:14-15).
Si Yahuwah ang “gumawa” kay Yahushua na Panginoon. Sa sermon ni Pedro sa mga Hudyo sa Araw ng Pentecostes, itinuro niya na “Pakatalastasin nga ng buong angkan ni Israel, na ginawa ni Yahuwah na Panginoon at Kristo itong si Yahushua na inyong ipinako sa krus” (Mga Gawa 2:36, ADB). Upang gawin na Panginoon si Yahushua, si Yahuwah ay dapat na mayroong mas dakilang kapangyarihan kaysa kay Yahushua. Dagdag pa, kung si Kristo ay ang Diyos, pagkatapos siya ay “Panginoon” na—sa kasong iyon ay hindi na kailangan “gawin” siya na Panginoon ng Diyos.
Itinuro din na dahil tinawag na “Panginoon” si Yahushua, siya dapat ay Diyos. Ngunit ang “Panginoon” (ang salitang Griyego ay kurios) ay isang panlalaking titulo ng kapitagan at kamaharlikaan, at maraming iba pa maliban kay Yahuwah at Yahushua ang tinawag na “Panginoon.” Gayunman, iyon ay mahirap na makita sa mga Ingles na Bibliya dahil maraming beses ang kurios ay hindi isinalin bilang “Panginoon,” at iyon ang nagpapalito sa isyu.
1) may-ari ng ubasan ay tinawag na Panginoon (Mateo 20:8, kurios ay “may-ari”).
2) may-ari ng bahay ay tinawag na Panginoon (Marcos 13:35, may-ari=kurios).
3) guro ng mga alagad ay tinawag na Panginoon (Mateo 10:24, guro=kurios).
4) asawang lalaki ay tinawag na Panginoon (1 Pedro 3:6, asawang lalaki=kurios).
5) anak na tumawag sa kanyang ama na Panginoon (Mateo 21:30, ginoo=kurios).
6) Romanong emperador ay tinawag na Panginoon (Mga Gawa 25:26, hari=kurios).
7) Romanong awtoridad ay tinawag na Panginoon (Mateo 27:63, ginoo=kurios).
Ang mga Kristyano ay kinukuha si Yahushua bilang kanilang “Panginoon,” ngunit iyon ay hindi pareho sa pagsasabi na siya ay “Diyos.”
Ang mga Kristyano ay kinukuha si Yahushua bilang kanilang “Panginoon,” ngunit iyon ay hindi pareho sa pagsasabi na siya ay “Diyos.”
|
Sinasabi ng Bibliya na ang Anak ay pasusukuin sa Ama maging sa hinaharap. “At kung ang lahat ng mga bagay ay mapasuko na sa kaniya, kung magkagayo’y ang Anak rin ay pasusukuin naman sa nagpasuko ng lahat ng mga bagay sa kaniya, upang si Yahuwah ay maging lahat sa lahat” (1 Corinto 15:28, ADB). Kung si Yahushua ay pasusukuin sa Ama sa walang hanggang hinaharap, pagkatapos ang pagtuturo na ang dalawa sa kanila ay “magkapantay” ay mali.
Si Yahushua ay isinugo (pinabanal) ni Yahuwah. Sinasabi ng Juan 10:36: “Sinasabi baga ninyo tungkol sa kaniya, na pinabanal ng Ama at sinugo sa sanlibutan, Ikaw ay namumusong; sapagkat sinasabi ko, Ako ang anak ng Diyos?” (Juan 10:36, ADB). Ang katunayan na si Yahushua ay pinabanal, o isinalin sa ibang bersyon, “isinugo,” ni Yahuwah ay nagpapakita na siya ay hindi Diyos, dahil si Yahuwah ay hindi kailangan na pabanalin.
Sinasabi ng Filipos 2:6 (ADB) na si Kristo “ay hindi niya inaring isang bagay na nararapat panangnan ang pagkapantay niya kay Yahuwah.” May ilang hindi pagkakasundo sa mga iskolar kung paano isasalin ang tekstong Griyego, kaya ang ibang bersyon sa Ingles ay isinasalin ang berso nang medyo naiiba. Gayunman, ang punto ng berso ay si Kristo Yahushua ay lubos na itinaas ni Yahuwah dahil siya ay mapagpakumbaba at hindi naghahangad ng pagkakapantay kay Yahuwah. Kung si Yahushua ay Diyos, hindi na niya kailangang maghangad ng pagkakapantay kay Yahuwah sa una pa lang—ito’y likas na ipinamana sa kanya.
Natanggap ni Yahushua ang kanyang direksyon at kanyang doktrina mula sa kanyang Ama, si Yahuwah. Sa Juan 5:19 (ADB), sinabi niya: “Hindi makagagawa ang Anak ng anuman sa kaniyang sarili kundi ang makita niyang gawin ng Ama.” Inulit iyon ni Yahushua sa ilan pang naiibang paraan. “Hindi ako makagagawa ng anoman sa aking sarili: humahatol ako ayon sa aking naririnig: at ang paghatol ko’y matuwid; sapagkat hindi ko pinaghahanap ang aking sariling kalooban, kundi ang kalooban niyaong nagsugo sa akin” (Juan 5:30, ADB). “Ang turo ko ay hindi akin, kundi doon sa nagsugo sa akin” (Juan 7:16, ADB). “At wala akong ginagawa sa aking sarili, kundi sinalita ko ang mga bagay na ito, ayon sa itinuro sa akin ng Ama” (Juan 8:28, ADB). “Sapagkat ako’y hindi nagsasalita na mula sa aking sarili; kundi ang Ama na sa akin ay nagsugo, ay siyang nagbigay sa akin ng utos, kung ano ang dapat kong sabihin, at kung ano ang dapat kong salitain” (Juan 12:49, ADB). Kung si Yahushua ay Diyos, at kapantay at kapwa walang hanggan sa Ama, pagkatapos ay hindi na niya kailangan direktahan ng kanyang Ama.
Ang Lumang Tipan ay tinukoy ang Mesias bilang lingkod ni Yahuwah. Halimbawa sa Isaias 52 at 53, na nagsasalita ng paghihirap at kamatayan ng Mesias, ang Bibliya ay tinutukoy ang Mesias bilang “lingkod” ng Diyos (Isaias 52:13). Noong ang mga alagad ay nanalangin sa Diyos sa Mga Gawa, tinawag nila si Haring David na “lingkod” ni Yahuwah (Mga Gawa 4:25), at sa huli sa kaparehong panalangin ay tinawag nila si Yahushua na “iyong banal na lingkod” (Mga Gawa 4:30, FSV). Itinumbas nila ang Mesias bilang lingkod ni Yahuwah, gaya ni David—sa halip na tukuyin si Yahushua gaya mismo ng Diyos (ikumpara sa Mateo 12:18; Mga Gawa 3:26). Si Yahushua ay hindi Diyos kundi ang lingkod ng Diyos, gaya ng sinasabi ng Bibliya.
Maraming berso ang nagpapahiwatig ng kapangyarihan at awtoridad ni Yahushua na ipinagkaloob sa kanya ng Ama.
|
Maraming berso ang nagpapahiwatig ng kapangyarihan at awtoridad ni Yahushua na ipinagkaloob sa kanya ng Ama. Kung si Yahushua ay walang hanggang Diyos, palagi na niyang taglay ang mga bagay na iyon na sinasabi ng Kasulatan na “ipinagkaloob” sa kanya. Si Kristo ay:
- Pinagkalooban ng “lahat ng kapamahalaan” (Mateo 28:18).
- Binigyan ng “pangalang lalo sa lahat ng pangalan” (Filipos 2:9).
- Binigyan ng “mga gawang ibinigay sa akin ng aking Ama upang ganapin” (Juan 5:36).
- Pinagkalooban iyong mga sumampalataya sa kanya ng Ama (Juan 6:39; Juan 10:29).
- Binigyan ng kaluwalhatian (Juan 17:22, 24).
- Binigyan ng sarong (kopa, ang kanyang paghihirap at kamatayan) ng Ama (Juan 18:11).
- “Iniluklok” sa kanang kamay ng Diyos (Efeso 1:20).
- “Pangulo” ng Iglesya (Efeso 1:22).
Ang mga bersong ito at katulad na iba pa ay gumagawa ng walang kabuluhan kung si Kristo ay “kapantay” ng Ama. Kunin sa pahiwatig, ipinapakita nila na si Yahushua ay isang tao na pinatunayan ni Yahuwah.
Isang batang mayaman na lider ang dumating kay Kristo at tinawag siya na, “Mabuting Guro” (Lucas 18:18, ADB). Ang tugon ni Yahushua, “Bakit mo ako tinatawag na mabuti? walang mabuti, kundi isa, si Yahuwah lamang” (Lucas 18:19, ADB). Kung si Yahushua ay sinasabi sa mga tao na siya ang Diyos, bakit hindi niya pinuri ang batang pinuno na ito sa pagtawag sa kanya na “mabuti”? Sinaway ni Yahushua ang tao at sinabi na walang mabuti maliban sa “Diyos” ay patunay na si Yahushua ay hindi nagtuturo sa mga tao na siya ay Diyos. Si Yahushua ay napakabilis na gumawa ng pagkakaiba sa pagitan niya at Yahuwah, at sa paggawa na ito ay pinagtibay kung ano ang pinaniwalaan na ng Hudyo: na mayroong isang Diyos, at si Yahushua ay tiyak na hindi ang isang Diyos na iyon.
Sa kabila ng kasikatan ng terminong “Pagkadiyos ni Kristo,” ang parirala ay hindi kailanman lumilitaw sa Bibliya, at si Kristo ay hindi kailanman tinawag na “Dios” sa Bibliya. Ang “Dios” ay mula sa Latin na “Deus,” na nangangahulugang “Makapangyarihan,” at ang pariralang “ang Pagkadiyos ni Kristo,” bagama’t tanyag (ngunit hindi biblikal) na ginamit, ay nangangahulugan na “Pagiging Diyos” ni Kristo.
Sinasabi ng Colosas 2:9 (ADB) na kay Kristo “nananahan ang buong kapuspusan ng pagkadiyos sa kahayagan ayon sa laman.” Ang bersong ito ay ipinapahayag na ang Diyos ay inilagay ang Kanyang kabuuan kay Kristo, na lubos na naiiba mula sa pagsasabi na si Kristo mismo ay isang Diyos. Maaga sa Colosas, ang konsepto ay ginawang malinaw: “Sapagkat minagaling ng Ama na ang buong kapuspusan ay manahanan sa kaniya” (Colosas 1:19, ADB). Iyon ay totoo. Ngunit ang katunayan na si Kristo Yahushua ay taglay “ang buong kapuspusan” ni Yahuwah ay hindi siya ginagawang Diyos. Sinasabi ng Efeso 3:19 na ang mga Kristyano ay dapat na mapuspos ng “buong kapuspusan ni Yahuwah,” pati na rin, subalit hindi iyon nangangahulugan na ang mga Kristyano sa paanuman ay nagiging Yahuwah.
Mga Pangunahing Pagkakaiba Sa Pagitan Nina Yahushua At Yahuwah
Lumalaki si Yahushua sa karunungan, ngunit si Yahuwah ay nalalaman ang lahat. Sinasabi ng Bibliya, “At lumalaki si Yahushua sa karunungan” (Lucas 2:52). Isa pa, si Yahushua ay “natuto ng pagtalima” (Hebreo 5:8). Si Yahuwah ay hindi na kailangang matuto.
|
- Karunungan
Lumalaki si Yahushua sa karunungan, ngunit si Yahuwah ay nalalaman ang lahat. Sinasabi ng Bibliya, “At lumalaki si Yahushua sa karunungan” (Lucas 2:52, ADB). Isa pa, si Yahushua ay “natuto ng pagtalima” (Hebreo 5:8, ADB). Si Yahuwah ay hindi na kailangang matuto. Iginigiit ng mga Trinitaryan na ito ang bahaging tao ni Yahushua na lumalaki at natuto, ngunit walang iisang berso ang gumagawa ng ganoong pagtatangi.
- Kaalaman
Si Yahushua ay mayroong limitadong kaalaman, samantalang si Yahuwah ay hindi. Sinasabi ng Marcos 13:32 (ADB): “Ngunit tungkol sa araw o oras na yaon ay walang nakakaalam, kahit ang mga anghel sa langit, kahit ang Anak, kundi ang Ama.” Maging matapos muling binuhay, patuloy na nakakatanggap si Yahushua ng kaalaman mula kay Yahuwah: “Ang pahayag ni Kristo Yahushua na ibinigay sa kanya ng Diyos” (Pahayag 1:1, FSV)
- Kasakdalan/Paglago
Ang Kasulatan ay nagtuturo na angkop na si “Yahuwah” ay dapat na gawin si Yahushua na “gawing sakdal sa pamamagitan ng mga sakit” (Hebreo 2:10). Si Yahuwah ay, at palagi, “sakdal,” ngunit si Yahushua ay kailangang makamit ang kasakdalan sa pamamagitan ng Kanyang paghihirap.
Upang sakdal na tumalima kay Yahuwah sa pamamagitan ng kanyang paglilingkod, kailangan ni Yahushua ang kaloob ng Banal na Espiritu, at natanggap niya ito sa pagbautismo sa kanya (Mateo 3:16; Marcos 1:10; Lucas 3:22) at mula rito’y nagsimula ang kanyang paglilingkod (Lucas 4:18). Kung si Yahushua ay Diyos, hindi niya kailangan ang Banal na Espiritu, na ang mismong kalikasan ni Yahuwah. Inilagay ng Diyos ng kaloob ng Kanyang Banal na Espiritu sa mga lider at mga propeta ng Lumang Tipan kaya sila’y magkakaroon ng espiritwal na kapangyarihan at magagawa nilang marinig mula sa Kanya sa pamamagitan ng Espiritu tungo sa kanila (iyon ay Mga Bilang 11:17-29; Mga Hukom 3:10; 6:34; 11:29; 1 Samuel 10:6, 10; 16:13; 1 Paralipomeno 12:18; 2 Paralipomeno 15:1; Mikas 3:8). Dagdag pa, ang mga propesiya ng Lumang Tipan, gaya ng nasa Isaias 11:2; 42:1; at 61:1, ay nagpahiwatig na ilalagay ni Yahuwah ang Kanyang Espiritu sa Kanyang Mesias, nagpapakita na siya ay hindi ganap na gayak kung wala ito. Kailangan ni Yahushua ang kaloob ng Banal na Espiritu na espiritwal na makapangyarihan, gaya ng ibang propeta. Sinasabi ng Mga Gawa 10:38 (ADB): “Sa makatuwid baga’y si Yahushua na taga Nazaret, kung paanong siya’y pinahiran ni Yahuwah ng Espiritu Santo at ng kapangyarihan: na naglilibot na gumagawa ng mabuti, at nagpapagaling sa lahat ng mga pinahihirapan ng diablo; sapagkat sumasa kaniya si Yahuwah.”
- Tukso
Si Yahushua ay “isa na tinukso sa lahat ng mga paraan gaya rin naman natin gayon ma’y walang kasalanan” (Hebreo 4:15, ADB), subalit ang Bibliya ay malinaw na si Yahuwah ay hindi maaaring matukso: “sapagkat ang Diyos ay hindi matutukso sa masamang bagay” (Santiago 1:13, ADB).
Sa panahon ng kahinaan o kahirapan, ang mga anghel ay naglingkod at pinalakas si Yahushua. Sinasabi ng Lucas 22:43 (ADB): “At napakita sa kaniya ang isang anghel na mula sa langit, na nagpalakas sa kaniya” [sa hardin ng Getsamani]. Ang mga tao ay kailangan na palakasin; si Yahuwah ay hindi na kailangan na palakasin ng mga anghel o ng sinuman o anumang bagay (ikumpara sa Mateo 4:11, Marcos 1:13).
- Kamatayan
Sinasabi ng Kasulatan nang napakalinaw na namatay si Yahushua. Hindi maaaring mamatay si Yahuwah. Ang Roma 1:23 at iba pang berso ay sinasabi na si Yahuwah ay imortal. Ang doktrina ng Kristyanong Orthodox ay sinasabi na tanging ang taong panig ni Yahushua ang namatay, ngunit ang paggigiit na iyon ay batay sa mga pagpapalagay. Walang berso sa Kasulatan na nagsasabi ng anumang bagay katulad nito, “Tanging pantaong kalikasan lamang ni Yahushua ang namatay.”
- Pamilya
Itinuturo ng Hebreo 2:10-11 na tayo ay “mga kapatid” ni Yahushua at “mga anak ng Diyos,” at si Yahushua ay hindi nahihiya na tawagin tayo sa ganoong paraan.
|
Itinuturo ng Hebreo 2:10-11 na tayo ay “mga kapatid” ni Yahushua at “mga anak ng Diyos,” at si Yahushua ay hindi nahihiya na tawagin tayo sa ganoong paraan. Ang Hebreo ay gumagawa ng isang pagtatangi sa pagitan nina Yahuwah at Yahushua na lubos na mahalaga at talo tayo kung naiisip natin na si Yahushua ay Diyos. Kung iyon ang kaso, tayo’y magiging “mga kapatid ng Diyos,” ngunit malinaw na tayo’y hindi ganon. Isang Trinitaryan na pagpapaliwanag ay tayo’y mga kapatid ng pantaong panig ni Yahushua, subalit iyon ay pagdadagdag sa teksto. Ang Bibliya ay wala saanman sinasabi o nagpapahiwatig nito; ito ay isang pagpapalagay upang itaguyod ang Trinitaryan na doktrina.
- Mga Gawa
Tayo’y kinomisyon na gumawa ng “lalong dakilang mga gawa” kaysa kay Yahushua. Sa Juan 14:12 (ADB), sinabi ni Yahushua sa kanyang mga alagad na “ang sa akin ay sumasampalataya, ay gagawin din naman niya ang mga gawang aking ginagawa; at lalong dakilang mga gawa kay sa rito ang gagawin niya.” Kung si Yahushua ay Diyos, pagkatapos ang kanyang pahayag ay magiging isang komisyon para sa atin na gumawa ng mas dakilang gawa kaysa kay Yahuwah—na hindi posible.
Kung si Kristo Yahushua ay si Yahuwah, magkakaroon siya ng mga katangian ni Yahuwah. Karamihan sa mga teologo ay sumasang-ayon na ilan sa mga katangian ni Yahuwah ay hindi pinanggalingan, umiiral sa sarili, imortal, nalalaman ang lahat, mabuti sa lahat, at sumasalahat ng dako. Ngunit si Yahushua ay wala alinman sa mga katangiang ito.
- Siya ay may pinanggalingan. Si Kristo ay ang tanging bugtong na Anak ng Diyos (Juan 3:16).
- Siya ay hindi umiiral sa sarili. “Ako’y nabubuhay dahil sa Ama” (Juan 6:57).
- Siya ay hindi imortal. Namatay si Yahushua at muli siyang binuhay ni Yahuwah (Mga Gawa 13:30).
- Siya ay hindi nalalaman ang lahat. “Lumalaki si Yahushua sa karunungan” (Lucas 2:52).
- Siya ay hindi makapangyarihan. Samantalang “kay Yahuwah ay walang imposible” (Lucas 1:37), sinabi ni Kristo, “hindi makagagawa ang Anak ng anuman sa kaniyang sarili” (Juan 5:19).
- Siya ay hindi sumasalahat ng dako. Matapos namatay si Lazaro, sinabi ni Yahushua sa kanyang mga alagad “At ikinagagalak ko dahil sa inyo rin na ako'y wala roon” (Juan 11:15).
- Si Yahuwah ay Espiritu, ngunit si Yahushua ay laman at buto.
Si Yahuwah ay Espiritu (Juan 4:24) subalit matapos ang kanyang muling pagkabuhay, sinabi ni Yahushua ang tungkol sa sarili niya na siya ay hindi isang espiritu, kundi laman at buto. Noong lumitaw si Yahushua sa kanyang mga apostol, sinabi niya, “Tingnan ninyo ang aking mga kamay at ang aking mga paa, ako rin nga: hipuin ninyo ako, at tingnan; sapagkat ang isang espiritu’y walang laman at mga buto, na gaya ng inyong nakikita na nasa akin” (Lucas 24:39, ADB). Iyong patuloy na laman at buto ngayon ay eksakto kung anong inaasahan natin kung si Yahushua ay isang “lalaking pinatunayan ni Yahuwah.” Ang bahagi ng dakilang pag-asa na tayong mga Kristyano na mayroon tayo ay sa hinaharap, si Yahushua ay “magbabago ng katawan ng ating pagkamababa, upang maging katulad ng katawan ng kaniyang kaluwalhatian” (Filipos 3:21, ADB). Kaya sa hinaharap, magkakaroon tayo ng mga katawan katulad kay Yahushua, ngunit para bagang hindi naaangkop kung si Yahushua ay Diyos sa laman.
- Hindi kailanman itinuro ni Yahushua ang Trinidad
Sinasabi ng Juan 1:18 na si Yahushua ay ipinakilala si “Yahuwah” sa bayan. Ngunit kung si “Yahuwah” ay isang tatluhang Diyos na binuo ng Ama, Anak, at Espiritu Santo, pagkatapos si Yahushua ay hindi ipinapakilala si Yahuwah. Hindi kailanman itinuro ni Yahushua ang Trinidad, kahit kapag mayroon siyang mabubuting pagkakataon. Halimbawa, noong nakilala ni Yahushua ang babaeng Samaritano sa balon (Juan 4:1-42), sinabi niya sa kanya na siya ang Mesias (Juan 4:26), subalit wala nang iba. Katulad nito, noong tinanong ni Yahushua sa mga Apostol na naiisip nila na siya nga, at sinabi ni Pedro na si Yahushua ang Kristo, hindi kinuha ni Yahushua ang pagkakataon na ituro sa kanila ang Trinidad (Mateo 16:17-20). Isa pa, noong pinagaling ni Yahushua ang bulag mula sa kapanganakan, sinabi niya na siya ang Mesias ngunit hindi sinabi ang salita tungkol sa Trinidad (Juan 9:35-38). Noong ang batang mayaman na lider ay tinawag si Kristo na, “Mabuting panginoon,” hindi lamang si Yahushua ay hindi itinuro ang tao ng Trinidad, sinaway siya at sinabing ang Diyos lamang ang mabuti (Marcos 10:17-18).
Mayroong pagkakataon si Yahushua na ituro ang Trinidad, hindi niya kailanman ginawa. Iyon ay nakakagulat kung ang doktrina ng Trinidad ay tama, sapagkat ang tao ay inaasahan ang isang tao na Mesias, hindi “Diyos sa laman.”
|
Iba pang halimbawa ang maaaring ibigay, ngunit ang punto ay kahit na mayroong pagkakataon si Yahushua na ituro ang Trinidad, hindi niya kailanman ginawa. Iyon ay nakakagulat kung ang doktrina ng Trinidad ay tama, sapagkat ang tao ay inaasahan ang isang tao na Mesias, hindi “Diyos sa laman.” Kaya noong sinabi ni Yahushua sa kanila na siya ang Mesias ngunit walang sinabing anumang bagay tungkol sa Trinidad, pinagtitibay niya lamang kung ano naisip na nila. Tila wala anumang makabagbag-damdaming dahilan na hindi kunin ang mga salita ni Yahushua sa pahiwatig; na siya ang taong Mesias na inaasahan ng mga Hudyo.
- Ang mga himala ni Yahushua ay hindi nagpapatunay na siya ay Diyos
Minsang sinabi na ang mga himala ni Yahushua ay nagpatunay na siya ay Diyos. Subalit halos lahat ng himala na ginawa ni Yahushua sa lupa ay tinupad sa ilang anyo ng maagang propeta o ng mga apostol. Kabilang dito ang pagpapagaling sa may sakit, pagbabangon ng patay, pagpaparami ng pagkain, at maging paglalakad sa tubig. Sa katunayan, ang mga propeta ng Lumang Tipan ay gumawa ng ilang kahanga-hangang himala na hindi ginawa ni Yahushua, kabilang ang paghahati ng karagatan (Moises), pagpipigil sa ilog (Josue), pagtigil ng araw sa kalangitan (Josue), at ang pagtawag ng apoy mula sa kalangitan (Elias). Ang Diyos ay ang gumagawa ng mga himala sa pamamagitan ng mga propeta, at Siya rin ay gumawa sa pamamagitan rin ni Yahushua (Mga Gawa 2:22).
- Ang dalawahang kalikasan ni Yahushua ay hindi kailanman tinawag na isang “hiwaga”
Sinabi na walang tao ang maaaring makaunawa ng doktrina ng Trinidad dahil ito’y isang hiwaga. Ngunit ang Bibliya ay hindi kailanman gumagamit ng mga salitang “Trinidad” o “dalawahang kalikasan” ni Kristo, mas mababa ang pagtukoy sa kanilang bilang mga hiwaga. Dagdag pa, ang salitang Griyego na mustērion (#3466 μυστήριον) ay tumutukoy sa isang “lihim” sa pangrelihiyon o sagradong lugar, ito’y hindi nangangahulugang “hiwaga” sa modernong diwa ng salita. Ang katunayang ito ay maaaring naitala sa anumang bilang ng mga leksikon or mga talatinigan ng Bibliya, at ito’y malinaw sa mismong Bibliya. Sinasabi ng Bibliya na maraming mustērion ng Diyos ay ngayo’y nakilala na, nagpapatunay na hindi ang mga ito na hindi mauunawaang “hiwaga,” kundi mga lihim ng Diyos na kasalukuyan nang ibinunyag (iyon ay Roma 16:25, 26; 1 Corinto 2:7-10; Efeso 3:4, 5; Colosas 1:26).
Ang dahilan kung bakit maraming Ingles na Bibliya ay nagpapatuloy sa pagsasalin ng mustērion bilang “hiwaga” sa kabila ng katunayan na ang mga iskolar at mga kaparian ay nalalaman na ang “hiwaga” ay isang hindi tumpakang pagsasalin dahil sa dakilang bahagi sa maraming hindi biblikal at maging sumasalungat sa sarili na mga doktrina na gumapang sa simbahan sa paglipas ng panahon. Kapag maging ang klero ay hindi maaaring ipaliwanag o maunawaan ang mga doktrinang ito, ang pagsasalin na “hiwaga” ay naging karaniwang tinanggap dahil ang konsepto ng isang “hiwaga” ay isang sanay na paraan upang ipakilala ang mga hindi maipaliwanag na mga doktrina sa mga karaniwang Kristyano. Ang mga tao na humamon sa mga ito at iba pang tradisyon ng Simbahan ay mabilis tinatakan bilang “mga erehe” at inusig, kaya ang pagsasalin na “hiwaga” ay tumungo nang karamihan na hindi mapapantayan.
Bagama’t sinasabi ng Bibliya na ang mga tiyak na bagay ang mga lihim, gaya ng mga Hentil na isinama sa Iglesya (Roma 11:25; Efeso 3:4-6), o ang paraan na ang mga nabubuhay na mananampalataya ay babaguhing-loob sa Rapture (1 Corinto 15:51), walang berso ang nagsasabi na ang Trinidad o ang dalawahang kalikasan ni Kristo ay isang mustērion (lihim). Ngunit kung ang doktrina ng Trinidad o ang dalawahang kalikasan ni Kristo ay totoo, tiyak na inaasahan natin na ang Bibliya ay isasama ang mga ito sa mga mustērion ng Diyos. Para sa atin, ang pinakamakatuwiran na dahilan na ang Trinidad at ang dalawahang kalikasan ni Kristo ay hindi tinukoy sa Bibliya bilang isang mustērion (lihim) ay ang mga ito’y hindi mga biblikal na doktrina sa una pa lang.
Hindi lamang ang Trinidad at ang dalawahang kalikasan ni Kristo ay hindi mga “hiwaga,” ang mga ito’y kontradiksyon. Ang mga doktrinal na pahayag gaya ng “walang hanggang nilikha,” “tatlong ‘Katauhan’ sa Isang Diyos,” at “si Yahushua ay parehong 100% tao at 100% Diyos,” sa katunayan ay mga simpleng kontradiksyon. Ito’y kinilala sa loob ng mahabang panahon, at mahigit isang daang taon ang nakalipas, isinulat ni William G. Eliot: “Ang hiwaga at kontradiksyon ay dalawang lubos na magkaibang bagay. Ang una ay isang bagay na lagpas sa ating paningin, o nakita nang hindi ganap. Ang huli ay nakita na hindi totoo. …sapat na nalalaman natin upang makita na ang dalawang magkasalungat na pahayag ay hindi maaaring parehong totoo. …Kaya noong iginigiit ni Kristo na hindi niya nalalaman ang isang tiyak na panghinaharap na kaganapan (tingnan ang Marcos 13:32), ang paggigiit na siya ay gayunman Nalalaman ang Lahat, ay patunay ng isang pagtanggi ng anong sinabi niya” (Discourses on the Doctrines of Christianity, American Unitarian Association, Boston, 1870, p. 6).
Pagwawakas
Upang ganap na ibigin at sambahin sina Yahuwah at Yahushua, mahalaga na malaman kung sino sila.
|
Upang ganap na ibigin at sambahin sina Yahuwah at Yahushua, mahalaga na malaman kung sino sila. Si Yahuwah, ang Ama, ay ang Manlilikha ng sanlibutan, ang May-Akda ng plano ng Kaligtasan, ang Ama ni Kristo Yahushua, at ating Iisang Diyos na tunay, at ang pagtatanggal sa Kanya mula sa itinaas na posisyon at gawin Siya na nakikibahagi sa Kanyang posisyon bilang “Diyos” kasama ang dalawang ibang “Katauhan” ay binabawasan kung sino Siya at kung ano ang magagawa Niya na Siya lamang ang makakagawa. Dagdag pa, ang paggawa kay Yahushua tungo sa pagiging Diyos, sa halip na itaas siya, sa katunayan ay binabawasan kung sino siya at ano ang nakamit niya at patuloy niyang ginagawa. Hinahamak nito si Yahushua sapagkat ang kanyang katapangan, mental na katatagan, pag-ibig, at dakilang pananalig ay walang kapantay sa kasaysayan ng sangkatauhan. Tumungo siya sa buhay gaya ng isang tao, nang may pagdududa, pagkatakot, pag-aalala, at ang posibilidad ng pagkakasala. Ang kanyang tunay na kadakilaan ay naglaho kung siya ay Diyos, sapagkat “kay Yahuwah ay walang imposible.” Ang paniniwala na si Yahushua ay Diyos ay nagpapakita rin ng kawalan ng tiwala sa mga mismong salita ni Yahushua kapag gumagawa siya ng mga pahayag gaya ng “ang Ama ay lalong dakila kay sa akin” at noong siya’y nanalangin sa Ama bilang “Iisang Diyos na tunay.” Isa pa, ginagawa nitong imposible para sa atin na makipagkilala sa kanya at magsikap na maging katulad niya, sapagkat paano tayo umaasa na mabubuhay gaya ni Yahuwah?
Sa pagpapanumbalik ng Ama sa Kanyang natatangi at iisang posisyon bilang Diyos, natatanggap Niya ang lahat ng pagsamba, kredito, pitagan, at kaluwalhatian na karapat-dapat sa Kanya bilang Isang Tunay na Diyos. Sa pagpapanumbalik kay Kristo Yahushua sa kanyang posiyon bilang isang lalaki na pinatunayan ni Yahuwah—ang natatanging bugtong na Anak ng Ama, ang huling Adan, ang isa na maaaring magkasala ngunit kusang-loob na nanatiling matapat, ang isa na maaaring sumuko ngunit inibig nang lubusan na hindi niya nagawa, at ang isa na itinaas nang sukdulan ni Yahuwah upang maging ating Panginoon—pagkatapos ay natatanggap ni Kristo ang pagsamba, kredito, pitagan, at kaluwalhatian na karapat-dapat sa kanya, at maaari tayong kumuha ng dakilang kalakasan at determinasyon mula sa kanyang halimbawa.
Ito ay isang hindi-WLC na artikulo. Pinagkunan: https://www.biblicalunitarian.com/articles/Yahushua-is-the-son-of-god-not-god-the-son
Tinanggal namin mula sa orihinal na artikulo ang lahat ng mga paganong pangalan at titulo ng Ama at Anak, at pinalitan ang mga ito ng mga orihinal na pangalan. Dagdag pa, ibinalik namin sa mga siniping Kasulatan ang pangalan ng Ama at Anak, sapagkat ang mga ito ay orihinal na isinulat ng mga napukaw na may-akda ng Bibliya. –Pangkat ng WLC