Ang Kristo, Diyos Na Kataas-taasan At Maluwalhati Magpakailanpaman? Isang Pagsisiyasat Ng Roma 9:5

Ipinahayag ba ni Pablo sa mga mananampalataya sa Roma na si Yahushua ay Diyos [Yahuwah]? Ilan sa mga Kristyano ay naniniwala na ibinatay niya ito sa sumusunod na sipi:

Roma 9:3-5 Dahil sa aking mga kababayan at kalahi. Nanaisin ko pang ako’y sumpain at mahiwalay kay Kristo alang-alang sa kanila. ⁴ Sila’y mga Israelita, sila’y kinupkop bilang mga anak. Ipinakita sa kanila ang kaluwalhatian ng Diyos; ibinigay sa kanila ang pakikipagtipan at ang Kautusan, ang tungkol sa pagsamba, at ang mga pangako. ⁵ Sa kanila ang mga patriyarka, at sa kanilang lahi nagmula ang Kristo ayon sa laman, Diyos na Kataas-taasan at Maluwalhati magpakailanpaman. Amen.

Si Yahushua ba ang Diyos na Maluwalhati magpakailanman? O si Pablo ay naghahandog ng isang liturhiya kay Yahuwah ang Ama? Ang pagsasalin ng berso 5 ay pinagtalunan dahil sa kalabuan nito.¹ Sa panahon ng kasulatan ni Pablo, ang wikang Griyego ay hindi gumamit ng mga bantas, at walang patlang ang idinagdag sa mga hiwalay na salita. Dagdag pa, lahat ng mga letra ay isinulat nang pare-pareho sa laki, ginagawa nitong mahirap nang minsan para sa mga tagapagsalin upang malaman kung saan ang isang pangungusap ay nagtatapos at ang pagsisimula ng isa pa. Ito ang kaso sa Roma 9:5. At saka, ang kahulugan ng teksto ay nagbabago batay sa pagkakalagay ng bantas. Habang ang ilang tagapagsalin ay ipinapaliwanag ang berso 5 bilang Filipino Standard Version (NASB) sa ibabaw, maraming tagapagsalin ay binantasan ang pangungusap nang naiiba:

J.B. Phillips (1972): Sa kanila ang mga patnyarka, at gayon din, hanggang saan ang kaangkanan ng tao, ay mismong si Kristo, si Kristo na higit sa lahat. Nawa’y luwalhatiin ang Diyos magpakailanman. Amen.

Magandang Balita Biblia (REV): Sa kanila rin nagmula ang mga patriyarka, at tungkol sa kanyang pagiging tao, si Kristo ay nagmula sa kanilang lahi. Ang Kataas-taasang Diyos ay purihin magpakailanman! Amen.

Salita ng Diyos (RSV): …sa pamamagitan ng laman, ay nagmula sa kanila. Siya ang pinakadakila sa lahat, ang Diyos na pinupuri magpakailanman. Siya nawa.

Moffatt …(mula sa kanilang lahi) ay ang Kristo. (Luwalhatiin magpakailanman ang Diyos na Kataas-taasan! Amen!)

The Living Bible (ASND: Tagalog Contemporary Bible): Ang kanilang mga ninunoʼy mga pinili ng Diyos; at nagmula sa kanilang lahi si Kristo nang siyaʼy maging tao – ang Diyos na makapangyarihan sa lahat na dapat purihin magpakailanman! Amen.

Goodspeed: At ng mga patnyarka, at mula sa kanila’y dumating si Kristo—Ang Diyos na Kataas-taasan ay pagpalain magpakailanman!

Para sa mga tagapagsalin na ito at iba pa, ang huling parirala ay isang deklarasyon ng papuri sa Diyos [si Yahuwah], at hindi kay Kristo.

Ang Kristolohiya Ni Pablo

Habang maaaring mahirap na isalin ang teksto nang gramatiko, maraming dahilan upang paniwalaan na si Pablo ay hindi nagsasabi na si Yahushua ay si Yahuwah. Para sa isang bagay, si Pablo ay isang Hudyo at, dahil dito, ay isang tapat na monoteista. Hindi siya kailanman, hindi rin ang iba pang manunulat ng Bagong Tipan, na si Yahushua ay si Yahuwah o si Yahuwah ay isang tatluhang katauhan. Mismo, pinagkakaiba ni Pablo sina Yahushua at Yahuwah sa lahat ng kanyang mga sulat. Halimbawa, sa pagbubukas na pangungusap ng kaparehong sulat na ito, nagsusulat si Pablo:

Roma 1:7-8 Sumainyo nawa ang pagpapala at kapayapaang mula kay Yahuwah na ating Ama, at mula sa Panginoong Kristo Yahushua. ⁸ Una, nagpapasalamat ako sa aking Diyos sa pamamagitan ni Kristo Yahushua dahil sa inyong lahat, sapagkat ang inyong pananampalataya ay balitang-balita sa buong daigdig.

Para kay Pablo, si Yahuwah ay ang Ama, habang si Yahushua ay ang Kristo (Mesias). Pansinin na nagpapasalamat si Pablo sa Diyos sa pamamagitan ni Yahushua. Sa ibang salita, si Yahushua ay hindi ang Diyos ni Pablo, kundi ang tagapamagitan kaya si Pablo ay may daanan tungo kay Yahuwah.² Dagdag pa, nagtuturo si Pablo sa mga mananampalataya sa kaparehong sulat na mabuklod sa isang diwa kaya maaaring purihin ang Diyos ni Yahushua:

Roma 15:6 Sa gayon, kayong nabuklod sa isang diwa, ay magpuring iisang tinig sa Diyos at Ama ng ating Panginoong Kristo Yahushua.

Madiing sinasabi ng Kasulatan nang hindi bababa sa 20 beses na si Yahushua ay may isang Diyos; walo sa mga ito ay mismong deklarasyon ni Yahushua. Paano maaari si Yahushua ay may Diyos kung siya si Yahuwah? Ito ay magkasalungat at hindi makatuwirang konsepto. Sa kabilang dako, parehong Biblikal at makatuwiran na sabihin na ang taong Mesias ay sumunod at lingkod ng Diyos ng mga Hudyo.

Mahalaga rin na tandaan na tinatapos ni Pablo ang kanyang sulat sa mga hinirang sa Roma sa isang matatag na liturhiya sa tanging marunong na Diyos:

Roma 16:27 sa Diyos na tanging marunong, sumakanya nawa ang kaluwalhatian magpakailanman sa pamamagitan ni Kristo Yahushua! Amen.

Sa dalawang sipi (15:6 at 16:27), ibinibigay ni Pablo kay Yahuwah, hindi kay Yahushua, ang kaluwalhatian, na isang kakaibang bagay na gawin kung si Yahushua ay si Yahuwah rin. Ngunit si Pablo ay hindi naniniwala sa pagkadiyos ni Kristo. Salungat rito, ipinapahayag ni Yahuwah ang Ama ay ang tanging Diyos habang si Yahushua ay ang Kristo. Ang Kristolohiya ng apostol ay patuloy sa lahat ng kanyang mga isinulat. Halimbawa, sa kanyang sulat kay Timoteo, nagsusulat siya:

1 Timoteo 2:5 Iisa ang Diyos at iisa ang Tagapamagitan sa Diyos at sa mga tao, ang taong si Kristo Yahushua.

Si Yahushua ay hindi ang isang Diyos, kundi ang taong tagapamagitan. At muli, sa ngayon sa iglesya sa Corinto, nagpapatunay si Pablo na ang isang Diyos ay ang Ama [Yahuwah] habang itinatalaga si Yahushua bilang Kristo:

1 Corinto 8:5-6 Sapagkat kahit may tinatawag na mga diyos, sa langit man o sa lupa, gaya ng pagkakaroon ng maraming “mga diyos” at maraming “mga panginoon,” ⁶ ngunit para sa atin ay may iisang Diyos, ang Ama, na siyang pinagmulan ng lahat ng mga bagay, at para sa kanya tayo’y nabubuhay, at may iisang Panginoon, si Kristo Yahushua, na sa pamamagitan niya ay nagkaroon ng lahat ng mga bagay, at sa pamamagitan niya, tayo’y nabubuhay.

Dahil dito, ang pagsasalin ng komento ni Pablo sa Roma 9:5 upang sabihin na si Yahushua ay si Yahuwah ay nilalabag ang kanyang madalas uliting Kristolohiya at binabaluktot ang Kasulatan, isang lubhang kamalian, tunay nga.

Si Yahuwah Ang Ama Ay Kataas-taasan

Isa pang bakas na nagsasabi sa atin na si Pablo ay hindi tinutukoy si Yahushua bilang si Yahuwah sa Roma 9:5 ay ang kanyang paggamit ng pariralang nangingibabaw sa lahat:

Roma 9:5 sa kanila ang mga patriyarka, at sa kanila nagmula ang Kristo ayon sa laman, na siyang nangingibabaw sa lahat, Diyos na maluwalhati magpakailanman. Amen.

Hindi kailanman gumagamit si Pablo ng pariralang nangingibabaw sa lahat upang tumukoy kay Yahushua. Sa halip, gumagamit siya ng mga parirala o ibang maihahambing na pananalita upang tumukoy lamang kay Yahuwah, na ang Ama. Halimbawa:

Efeso 4:4-6 May isang katawan at isang Espiritu, kung paanong tinawag kayo sa isang pag-asa ng pagkatawag sa inyo, ⁵ isang Panginoon, isang pananampalataya, isang bautismo, ⁶ isang Diyos at Ama ng lahat, na siyang dakila kaysa lahat, at siyang kumikilos sa lahat, at nasa lahat.

1 Corinto 15:28 At kapag ang lahat ng mga bagay ay ipinasakop na sa Anak [Yahushua], ang Anak ay pasasakop din sa Ama na naglagay ng lahat ng mga bagay sa ilalim ng kanyang kapangyarihan, upang ang Diyos ay mangibabaw sa lahat.

Si Yahuwah Ang Ama Ay Maluwalhati

Isa pang dahilan na maaari nating hinuhain na si Pablo ay hindi itinatalaga si Yahushua bilang si Yahuwah sa sipi sa ilalim ng pagsisiyasat ay dahil sa paggamit niya ng salitang maluwalhati:

Roma 9:5 sa kanila ang mga patriyarka, at sa kanila nagmula ang Kristo ayon sa laman, na siyang nangingibabaw sa lahat, Diyos na maluwalhati magpakailanman. Amen.

Si Pablo, gaya ng ibang may-akda ng Bagong Tipan, ay gumagamit lamang ng salitang maluwalhati upang ilarawan si Yahuwah at hindi si Yahushua.³ Halimbawa, sa Roma, sinasabi ni Pablo na ang Diyos, ang Lumalang, ay maluwalhati magpakailanman:

Roma 1:25 Pinalitan nila ng kasinungalingan ang katotohanan tungkol kay Yahuwah at sila’y sumamba at naglingkod sa mga bagay na nilalang sa halip na sa Lumalang, na siyang dapat papurihan magpakailanman! Amen.

Sa mga berso 7 at 8 ng kaparehong kabanata, aalahanin mo na tinutukoy ni Pablo ang kanyang Diyos bilang ang Ama. Dagdag pa, tinatawag ni Pablo ang Diyos na Ama na purihin o maluwalhati sa kanyang sulat sa mga taga-Corinto:

2 Corinto 1:3 Purihin ang Diyos at Ama ng ating Panginoong Kristo Yahushua, ang Ama ng mga kahabagan at Diyos ng lahat ng kaaliwan.

Hindi lamang pinupuri ni Pablo si Yahuwah ang Ama, kundi nakikita nating muli, na tinutukoy niya si Yahuwah bilang Diyos ni Yahushua.

Ayon Sa Laman

Ngunit ano ang tungkol sa paggamit ni Pablo ng pariralang ayon sa laman? Hindi ba ito isang sanggunian sa pagkakatawang-tao?

Roma 9:5 sa kanila ang mga patriyarka, at sa kanila nagmula ang Kristo ayon sa laman, na siyang nangingibabaw sa lahat, Diyos na maluwalhati magpakailanman. Amen.

Hayaan nating pahintulutan si Pablo na ipaliwanag si Pablo. Muli, sa pagbubukas na pangungusap sa mga taga-Roma, gumagamit si Pablo ng kaparehong parirala:

Roma 1:3-4 Tungkol sa kaniyang Anak, na ipinanganak sa binhi ni David ayon sa laman, ⁴ Na ipinahayag na Anak ng Dios na may kapangyarihan ayon sa Espiritu ng kabanalan, sa pamamagitan ng pagkabuhay na maguli ng mga patay, sa makatuwid baga’y si Kristo Yahushua na Panginoon.

Ang paggamit ni Pablo ng mga naiibang pahayag na ito, ayon sa laman at ayon sa Espiritu ng kabanalan, ay kumakatawan sa isang sentrong tema sa sulat na ito. Ang ilan ay maaaring sabihin ang mga pahayag na ito na si Yahushua ay may tao at dibinong kalikasan. Gayunman, gumagamit si Pablo ng kaparehong parirala (ayon sa laman) nang 17 beses sa kanyang mga sulat at walong beses sa Roma pa lang. Hindi kailanman gumagamit si Pablo ng pariralang “ayon sa laman” upang magpakilala ng isang pagkakatawang-tao—isang ideya na nagmula sa Platonikong pilosopiya at ganap na banyaga sa tradisyonal na Hebraikong kaisipan. Sa halip, inaangkop ni Pablo ang karaniwang parirala na ito sa mga katulad ni Abraham, mga kamag-anak ni Pablo, at mga tagasunod ni Kristo. Nalalaman ito, tiyakan, hindi tayo magpapahiwatig na ang ayon sa laman ay isang sanggunian sa isang makalangit na pag-iral bago isilang at ang kasunod na pagkakatawang-tao. Sa halip, gumagamit si Pablo ng pariralang ayon sa laman nang pangunahin sa isa sa dalawang paraan. Una, para tumukoy sa pamana at lipi. Halimbawa:

Roma 4:1 Ano naman ang ating masasabi tungkol sa natuklasan ni Abraham na ating ninuno sa laman?

Ito ay kung paano ginamit ni Pablo ang tungkol sa kanyang sariling kamag-anak ⁴ at tungkol kay Yahushua sa Roma 9:5. Ang ikalawang paraan na ginagamit ni Pablo ang parirala ay bilang isang sanggunian sa mga pagnanasa ng tao na hindi humahanay sa kalooban ni Yahuwah:

Roma 8:4-5 Ginawa ito ng Diyos upang ang makatarungang itinatakda ng Kautusan ay matupad sa atin, na namumuhay ayon sa Espiritu at hindi ayon sa laman. ⁵ Ang mga namumuhay ayon sa laman ay nagtutuon ng kanilang isipan sa masasamang hilig nito. Subalit ang mga namumuhay ayon sa Espiritu ay nakatuon sa mga nais ng Espiritu.

Dapat tayong maging alinsunuran sa ating mga interpretasyon. Kung, ayon sa laman, ito’y nangangahulugan na kung si Yahushua ay umiral bago isilang, ganon din si Abraham, at tayo rin.

Ang mga iskolar ay ipinakita na ang malabong kalikasan ng Roma 9:5 ay ginagawa itong mapanghamon sa gramatikong pagsasalin. Gayunman, para sa interpretasyon na humanay sa mga paniniwala ni Pablo, lalo na sa ipinahayag sa Roma, dapat nating tapusin na si Pablo ay naghahandog ng papuri at kaluwalhatian kay Yahuwah ang Ama at hindi ipinapahayag si Yahushua na isang diyos. Patuloy sa pagsulong, ang karunungan ay magdidikta na ibinabatay natin ang ating teolohiya at Kristolohiya sa malinaw, hindi malabong sipi at hindi sa mga pinadilim na mahirap isalin.

¹ Bruce Metzger, “The Punctuation of Romans 9:5,” Christ and Spirit in the New Testament, Barnabas Lindars, ed. (Great Britain: Cambridge University Press, 1973), p. 97ff.

² Juan 14:6; Efeso 2:18; 3:11-12; Hebreo 4:14-16.

³ Marcos 14:61; Lucas 1:68; Roma 1:25; 2 Corinto 1:3; 11:31; Efeso 1:3; 1 Pedro 1:3.

⁴ Roma 9:3.

Ito ay isang hindi-WLC na artikulo. Pinagkunan: https://oneGodworship.com/christ-who-is-over-all-God-blessed-forever/

Tinanggal namin mula sa orihinal na artikulo ang lahat ng mga paganong pangalan at titulo ng Ama at Anak, at pinalitan ang mga ito ng mga orihinal na pangalan. Dagdag pa, ibinalik namin sa mga siniping Kasulatan ang pangalan ng Ama at Anak, sapagkat ang mga ito ay orihinal na isinulat ng mga napukaw na may-akda ng Bibliya. –Pangkat ng WLC